Άνδρας καταδικασμένος στην εσχάτη των ποινών εκτελέστηκε χθες Πέμπτη στη Φλόριντα, στις νοτιοανατολικές ΗΠΑ, την ώρα που δεύτερος θανατοποινίτης απέφυγε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή την ίδια τύχη, καθώς έλαβε χάρη από τον κυβερνήτη στην Οκλαχόμα, ο οποίος μετέτρεψε την ποινή του σε ισόβια κάθειρξη.
Ο Μπράιαν Τζένινγκς, πρώην μέλος του σώματος των Πεζοναυτών, 66 ετών, εκτελέστηκε για τον βιασμό και τη δολοφονία που διέπραξε το 1979 σε βάρος της Ρεμπέκα Κούνας, ενός κοριτσιού μόλις έξι ετών, όπως ανακοίνωσαν οι τοπικές αρχές της Φλόριντα, κλείνοντας μια υπόθεση που εκκρεμούσε επί δεκαετίες στο ποινικό μητρώο της πολιτείας.
Στην Οκλαχόμα, ο Τριμέιν Γουντ, 46 ετών, επίσης καταδικασμένος σε θάνατο για τον φόνο του 19χρονου Ρόνι Γουίφ την 1η Ιανουαρίου 2002, επρόκειτο να εκτελεστεί με θανατηφόρο ενέσιμο διάλυμα, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό των σωφρονιστικών αρχών, με την ημερομηνία και την ώρα της εκτέλεσης να έχουν ήδη οριστεί και τις διαδικασίες να βρίσκονται κυριολεκτικά στο τελικό στάδιο.
Όμως την ύστατη ώρα, ο Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης της πολιτείας, Κέβιν Στιτ, αποφάσισε να αποδεχτεί την εισήγηση της Επιτροπής Απονομής Χάριτος, η οποία στις 5 Νοεμβρίου είχε συστήσει τη μετατροπή της θανατικής ποινής του Γουντ σε ισόβια κάθειρξη, απόφαση που ουσιαστικά τον έβγαλε από τη σειρά των καταδικασμένων προς άμεση εκτέλεση.
Η απόφαση αυτή, όπως εξήγησε ο κυβερνήτης Στιτ σε γραπτή ανακοίνωσή του, «λαμβάνει υπόψη την ίδια ποινή που επιβλήθηκε στον αδελφό» του Γουντ για τον φόνο ενός «νεαρού αθώου άνδρα» και «εγγυάται την αυστηρή τιμωρία» του «επικίνδυνου εγκληματία», διασφαλίζοντας παράλληλα ότι δεν θα μπορεί να βλάψει ξανά κανέναν «ποτέ», αφού θα παραμείνει στη φυλακή έως το τέλος της ζωής του χωρίς προοπτική αποφυλάκισης.
Ο κυβερνήτης, που βρίσκεται στο αξίωμά του σχεδόν επτά χρόνια, είχε μετατρέψει σε ισόβια κάθειρξη μόνο μία ακόμη θανατική καταδίκη το 2021, τέσσερις ώρες πριν από την προγραμματισμένη εκτέλεση, γεγονός που προσδίδει επιπλέον βαρύτητα στη χθεσινή του απόφαση και αναδεικνύει πόσο σπάνιες είναι τέτοιες παρεμβάσεις στο σύστημα θανατικής ποινής της πολιτείας.
Η Επιτροπή Απονομής Χάριτος είχε εισηγηθεί τη μετατροπή της ποινής κρίνοντας ότι η υπεράσπιση του Γουντ από διορισμένο συνήγορο δεν ήταν επαρκής, στοιχείο που θεωρήθηκε κρίσιμο για την τελική κρίση περί δικαιοσύνης της θανατικής καταδίκης, καθώς ενίσχυσε την άποψη ότι ο καταδικασμένος δεν είχε τύχει της ίδιας ποιότητας νομικής υποστήριξης με άλλους εμπλεκόμενους στην υπόθεση.
Ο μεγαλύτερος αδελφός του Γουντ, ο οποίος είχε ωφεληθεί από πιο σθεναρή και αποτελεσματική υπεράσπιση, είχε καταδικαστεί παλαιότερα σε ισόβια κάθειρξη χωρίς δυνατότητα αποφυλάκισης υπό όρους και είχε ομολογήσει ότι εκείνος ήταν που μαχαίρωσε θανάσιμα το θύμα, αναλαμβάνοντας τον κεντρικό ρόλο στο έγκλημα, όμως αυτοκτόνησε μέσα στη φυλακή το 2019, κλείνοντας με τραγικό τρόπο τον δικό του κύκλο μέσα σε αυτή την υπόθεση.
Την ίδια στιγμή, στη Νότια Καρολίνα, επίσης στις νοτιοανατολικές ΗΠΑ, αναμένεται αργότερα σήμερα να εκτελεστεί δια τουφεκισμού από εκτελεστικό απόσπασμα ο Στίβεν Μπράιαντ, 44 ετών, σε μια από τις σπάνιες περιπτώσεις εφαρμογής αυτής της μεθόδου στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία.
Ο Μπράιαντ, δράστης τριών φόνων μέσα σε πέντε ημέρες το 2004, είχε αφήσει στις αρχές ένα περιπαικτικό και προκλητικό μήνυμα, γραμμένο με το αίμα του τελευταίου θύματός του, στο οποίο ανέφερε «πιάστε με αν μπορείτε», γεγονός που είχε συγκλονίσει την τοπική κοινωνία και είχε συμβάλει στον ιδιαίτερα βαρύ τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε από τη δικαιοσύνη.
Στις ΗΠΑ έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής συνολικά 42 εκτελέσεις από την αρχή της χρονιάς, αριθμός που αποτελεί τον υψηλότερο απολογισμό από το 2012, όταν είχαν πραγματοποιηθεί 43 εκτελέσεις σε ομοσπονδιακό και πολιτειακό επίπεδο, δείχνοντας ότι η χρήση της θανατικής ποινής παραμένει ενεργή σε σημαντικό τμήμα της χώρας.
Στη μεγάλη τους πλειονότητα, οι φετινές εκτελέσεις έχουν γίνει με τη μέθοδο της θανατηφόρας ενέσιμης χορήγησης, μετρώντας μέχρι στιγμής 35 περιπτώσεις το 2025, καθώς η μέθοδος αυτή εξακολουθεί να θεωρείται η «τυπική» μορφή εκτέλεσης στις περισσότερες πολιτείες που διατηρούν την ποινή του θανάτου.
Άλλες πέντε εκτελέσεις έγιναν με πρόκληση ασφυξίας μέσω εισπνοής αζώτου, μιας νέας μεθόδου που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά παγκοσμίως στην Αλαμπάμα το 2024 και έχει ήδη χαρακτηριστεί από ειδικούς του ΟΗΕ ως μορφή «βασανιστηρίου», λόγω του τρόπου με τον οποίο προκαλεί στον καταδικασμένο έντονη σωματική και ψυχική δοκιμασία πριν από τον θάνατο.
Δύο ακόμη εκτελέσεις πραγματοποιήθηκαν με τη μέθοδο του εκτελεστικού αποσπάσματος στη Νότια Καρολίνα, όπου έχει επανέλθει η δυνατότητα του τουφεκισμού, μέθοδος που πριν από το τρέχον έτος είχε να εφαρμοστεί στις ΗΠΑ από το 2010, γεγονός που υπογραμμίζει την ιδιαιτερότητα και τη σκληρότητα της συγκεκριμένης πρακτικής στο σύγχρονο ποινικό τοπίο της χώρας.
Η ποινή του θανάτου έχει καταργηθεί πλήρως σε 23 από τις 50 αμερικανικές πολιτείες, όπου δεν προβλέπεται πλέον σε καμία μορφή, ενώ σε άλλες τρεις – την Καλιφόρνια, το Όρεγκον και την Πενσιλβάνια – έχει επιβληθεί μορατόριουμ στην εφαρμογή της δυνάμει αποφάσεων των αντίστοιχων κυβερνητών, με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιούνται εκτελέσεις, παρότι οι σχετικές διατάξεις παραμένουν τυπικά σε ισχύ.