Η Πολωνία θα αναστείλει το δικαίωμα ασύλου καθώς κλιμακώνεται ο «υβριδικός πόλεμος» στα σύνορα με τη Λευκορωσία

Η Πολωνία θα απαγορεύσει προσωρινά στους πρόσφυγες να ζητούν άσυλο στη χώρα μετά τη διέλευσή τους από τα σύνορα με τη γειτονική Λευκορωσία, εν μέσω προειδοποιήσεων ότι η Ρωσία και οι σύμμαχοί της χρησιμοποιούν τους μετανάστες για να αποσταθεροποιήσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μιλώντας το Σάββατο σε μια συνάντηση του κυβερνώντος κόμματος “Civic Coalition” (Πολιτικός Συνασπισμός), ο Πολωνός Πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η νέα στρατηγική μετανάστευσης θα περιλαμβάνει την «προσωρινή εδαφική αναστολή του δικαιώματος ασύλου».

«Αυτό θα απαιτήσω», τόνισε ο Τουσκ, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προλαμβάνοντας πιθανές αντιδράσεις από τις Βρυξέλλες για τη νομιμότητα του μέτρου. «Θα απαιτήσω την αναγνώριση αυτής της απόφασης στην Ευρώπη».

Σύμφωνα με τον Τουσκ, τα δικαιώματα ασύλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταχρώνται ενεργά από τη Λευκορωσία και τη Ρωσία. «Το δικαίωμα αυτό χρησιμοποιείται ακριβώς ενάντια στην ουσία του δικαιώματος ασύλου», ανέφερε ο Τουσκ.

Δεκάδες χιλιάδες δυνητικοί μετανάστες, πολλοί από τους οποίους προέρχονται από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, έχουν προσπαθήσει να διασχίσουν τα σύνορα της Πολωνίας μέσω της Λευκορωσίας τα τελευταία χρόνια, με περίπου 2.500 να αναφέρονται μόνο τον περασμένο μήνα και πάνω από 26.000 μέχρι στιγμής φέτος.

Οι Λευκορώσοι συνοριοφύλακες έχουν θεαθεί να βοηθούν ενεργά αυτές τις ομάδες, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής που ο Τουσκ έχει χαρακτηρίσει στο παρελθόν ως «υβριδικό πόλεμο» που στοχεύει να ενισχύσει τα αισθήματα κατά της μετανάστευσης και να εξαντλήσει τους πόρους του κράτους. Η Πολωνία έχει ήδη ξεκινήσει επενδύσεις σε πιο ισχυρές υποδομές στα σύνορα για να αποτρέψει τις παράτυπες διελεύσεις. Έχει επίσης δημιουργηθεί μια ειδική ζώνη στα σύνορα για να δώσει ισχυρότερες εξουσίες στις τοπικές αρχές.

Τον Σεπτέμβριο, ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Μάικλ Ο’Φλάχερτι, προειδοποίησε για τις «προκλήσεις που θέτει η εργαλειοποίηση της μετανάστευσης και οι αποσταθεροποιητικές ενέργειες των λευκορωσικών αρχών στα σύνορα Πολωνίας-Λευκορωσίας».

Ωστόσο, ο Ο’Φλάχερτι ανέφερε ότι η πολιτική της Πολωνίας για την επιστροφή των μεταναστών χωρίς την εξέταση των πιθανών αιτήσεών τους «δεν επιτρέπει τον πλήρη σεβασμό των διεθνών προτύπων ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και «τους εκθέτει σε κίνδυνο σοβαρών παραβιάσεων των δικαιωμάτων που προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου».

Η Λευκορωσία κατηγορείται ότι προσφέρει βίζες σε απελπισμένους ανθρώπους από εμπόλεμες περιοχές, όπως η Συρία, και τους ενθαρρύνει να πετάξουν στη χώρα ως σημείο διέλευσης για την είσοδό τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο οποίος είναι ένας από τους πιο στενούς συμμάχους της Μόσχας, είχε δηλώσει το 2021 ότι ενθάρρυνε τους μετανάστες να προσπαθήσουν να διασχίσουν τα σύνορα. «Είναι δική σας απόφαση», είχε πει ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντρ Λουκασένκο σε ένα πλήθος ανθρώπων που κοιμόντουσαν σε πρόχειρους καταυλισμούς στα σύνορα, «προχωρήστε, περάστε!»

Η Διεθνής Αμνηστία προειδοποιεί ότι οι αιτούντες άσυλο, «συμπεριλαμβανομένων οικογενειών με παιδιά, συχνά έχουν άμεση ανάγκη βοήθειας και έχουν υποστεί ξυλοδαρμούς με γκλοπ και κοντάκια όπλων, καθώς και απειλές με εκπαιδευμένα σκυλιά ασφαλείας από τις δυνάμεις της Λευκορωσίας», καθώς προσπαθούν να περάσουν με ασφάλεια στην Πολωνία.