Κολοράντο: Τεράστιες απώλειες νερού απειλούν τις νοτιοδυτικές ΗΠΑ

Μια νέα επιστημονική μελέτη έρχεται να φωτίσει το μέγεθος της υδάτινης κρίσης που διαμορφώνεται εδώ και δύο δεκαετίες στη λεκάνη απορροής του ποταμού Κολοράντο. Σύμφωνα με τα ευρήματα, η περιοχή έχει χάσει τουλάχιστον 27,8 εκατομμύρια στρέμματα υπόγειων υδάτων από το 2003 — ποσότητα σχεδόν ισοδύναμη με τη συνολική χωρητικότητα της λίμνης Μιντ, της μεγαλύτερης δεξαμενής των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η μελέτη, με επικεφαλής τον υδρολόγο Τζέι Φαμιλιέτι του Κρατικού Πανεπιστημίου της Αριζόνα, στηρίχθηκε σε δεδομένα από δορυφόρους της NASA και εστιάζει σε μια περιοχή που παρέχει νερό σε περίπου 40 εκατομμύρια ανθρώπους σε επτά πολιτείες, καθώς και σε εκατομμύρια στρέμματα γεωργικής γης.

Ενώ η πτώση των επιπέδων στα επιφανειακά ύδατα είναι εύκολα ορατή – με χαρακτηριστικές τις εικόνες της συρρίκνωσης στις λίμνες Πάουελ και Μιντ ή στη ροή του ποταμού Κολοράντο – η εξάντληση των υπόγειων αποθεμάτων συντελείται μακριά από το δημόσιο βλέμμα. «Τα υπόγεια ύδατα εξαφανίζονται 2,4 φορές πιο γρήγορα από τα επιφανειακά», τονίζει ο Φαμιλιέτι, προειδοποιώντας ότι η κρίση είναι πολύ πιο βαθιά από όσο αντιλαμβάνεται ο μέσος πολίτης.

Η ανεξέλεγκτη χρήση των υπόγειων υδάτων είναι βασικός λόγος αυτής της εξάντλησης. Σε πολλές περιοχές, η άντληση γίνεται χωρίς περιορισμούς ή κανονισμούς. Η Καλιφόρνια θέσπισε πανπολιτειακή ρύθμιση για τη διαχείριση υπόγειων υδάτων μόλις το 2014. Στην Αριζόνα, παρά τη σημαντική μείωση των αποθεμάτων, μεγάλο μέρος της πολιτείας παραμένει ουσιαστικά χωρίς ρυθμιστικό πλαίσιο, επιτρέποντας στους ιδιοκτήτες γης να αντλούν όσα υπόγεια ύδατα επιθυμούν.

Υπεράντληση για τη γεωργία και τη βιομηχανία

Το νερό που αντλείται χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό για γεωργικούς σκοπούς. Η «βιομηχανική γεωργία μεγάλης κλίμακας», ειδικά στην Αριζόνα, έχει επεκταθεί σημαντικά, ενθαρρύνοντας τη διάνοιξη ολοένα και βαθύτερων και μεγαλύτερων πηγαδιών. Σημαντικό μέρος της καλλιεργήσιμης έκτασης καταλαμβάνεται από τη μηδική, ένα φυτό που χρησιμοποιείται για τη διατροφή βοοειδών.

Επιπλέον, αυξανόμενες απαιτήσεις νερού καταγράφονται και από τον τομέα των κέντρων δεδομένων και της τεχνολογίας, τα οποία επίσης επεκτείνονται στη νοτιοδυτική Αμερική, αν και με μικρότερη συνολική επίδραση σε σχέση με τη γεωργία.

Η εξάντληση των υδάτινων αποθεμάτων έχει επιταχυνθεί αισθητά από το 2015, σύμφωνα με τη μελέτη. Κατά την τελευταία δεκαετία, η λεκάνη του ποταμού Κολοράντο χάνει γλυκό νερό τριπλάσιας ταχύτητας από την προηγούμενη περίοδο, με την Αριζόνα να εμφανίζει τα πιο ανησυχητικά επίπεδα υποχώρησης των υπόγειων υδάτων.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης – υψηλότερες θερμοκρασίες, παρατεταμένες ξηρασίες, μείωση των βροχοπτώσεων – θα επιβαρύνουν περαιτέρω την υδρολογική ισορροπία της περιοχής.

Παρά την αναγνώριση της κρίσης, η ρύθμιση της χρήσης των υπόγειων υδάτων προχωρά με αργούς ρυθμούς. Ο Φαμιλιέτι αναγνωρίζει την ανάγκη για πιο αυστηρή διαχείριση, αλλά σημειώνει ότι μέχρι στιγμής η αποτελεσματικότητα των κανονισμών παραμένει ασαφής.

Η έλλειψη επαρκούς ελέγχου και σχεδιασμού έχει οδηγήσει στο να διακυβεύονται τόσο η αγροτική παραγωγή όσο και η ασφάλεια του υδάτινου εφοδιασμού για δεκάδες εκατομμύρια κατοίκους.

Η κρίση στη λεκάνη του ποταμού Κολοράντο έχει εθνικές διαστάσεις. Η περιοχή είναι βασικός αγροτικός πυλώνας για τις ΗΠΑ, παράγοντας τρόφιμα που καταναλώνονται σε ολόκληρη τη χώρα. Παράλληλα, φιλοξενεί κρίσιμες υποδομές για τον τεχνολογικό και ψηφιακό τομέα.

«Όλοι στις Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ανησυχούν», τονίζει ο Φαμιλιέτι. «Αυτό που συμβαίνει στη λεκάνη του ποταμού Κολοράντο αφορά την τροφή, την τεχνολογία και την οικονομική μας σταθερότητα».