Οι «βασανιστές» της Ελλάδας βρίσκονται σήμερα σε αδιέξοδο

Η οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008 στις ΗΠΑ με την κατάρρευση των στεγαστικών δανείων τύπου subprimes, δεν ήταν απλώς μια χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά μια οργανωμένη «εξαγωγή» ενός ωρολογιακού μηχανισμού προς την Ευρώπη. Η «μεγάλη γηραιά ήπειρος» αντί να δείξει αλληλεγγύη, επέλεξε να θυσιάσει τα πιο αδύναμα μέλη της στον βωμό της πολιτικής και οικονομικής της επιβίωσης. Η Ελλάδα, το πρώτο θύμα αυτής της επιλογής, έπεσε σαν αρνί επί σφαγή, βαφτίζοντας τις δικές της δυσλειτουργίες ως «αποτυχία» και «διεφθαρμένη συμπεριφορά», αλλά στην πραγματικότητα υπήρξε το υποζύγιο ενός κυνικού σχεδίου, που ξεπερνούσε κατά πολύ την οικονομική διάσταση.

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο απόλυτος τιμωρός του Νότου, δεν έκρυψε ποτέ τις προθέσεις του. Το 2010 υπέδειξε ότι και χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία χρειάζονται τρόικα και αυστηρή επιτήρηση – κάτι που απερίφραστα απερρίφθη από το ευρωπαϊκό κατεστημένο. Αυτό από μόνο του δείχνει ότι η κρίση ήταν εργαλείο πολιτικής επιλογής, όχι οικονομικής αναγκαιότητας. Οι ισχυροί του βορρά, με επικεφαλής τη Γερμανία και την υποκριτική στήριξη της Γαλλίας, καλλιέργησαν ένα σύστημα όπου το βάρος φορτώθηκε αποκλειστικά στους ώμους των αδύναμων, ώστε να διασωθούν οι τράπεζές τους και να διατηρηθεί η γεωπολιτική ισορροπία.

Η ιδέα της αμοιβαιοποίησης του χρέους, που είχε το θάρρος να προτείνει ο Έλληνας υπουργός Γιώργος Αλογοσκούφης, απορρίφθηκε με ευκολία από τους ηγέτες του Βορρά, οι οποίοι ήθελαν να κρατήσουν την Ελλάδα υπό οικονομικό ζυγό και κοινωνική υποδούλωση. Είχαν κάθε συμφέρον να κρατήσουν ζωντανό το αφήγημα της «κακοδιαχείρισης» και της «διαφθοράς» ώστε να νομιμοποιήσουν τη λιτότητα και τα μνημόνια που έφεραν εξαθλίωση και κοινωνική κατάρρευση.

Η Ελλάδα, μια χώρα που το 2009 είχε ΑΕΠ ισοδύναμο της Τουρκίας με 8 φορές λιγότερο πληθυσμό, είδε τις τράπεζές της να εξαγοράζονται φτηνά από γερμανικές και αυστριακές επιχειρήσεις, χάνοντας τον οικονομικό της έλεγχο σε ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης. Η Κύπρος, που επιχειρούσε να εκμεταλλευτεί τους ενεργειακούς πόρους της, τιμωρήθηκε σκληρά για την προσπάθειά της να ακολουθήσει ανεξάρτητη πολιτική. Οι εντολές των ατλαντικών συμμάχων ήταν σαφείς: καμία απόκλιση από τις επιλογές του Βορρά και πλήρης υποταγή στη λιτότητα, ακόμα και με κόστος τη διάλυση των κοινωνικών δομών.

Η λιτότητα δεν ήταν μόνο οικονομικό μέτρο, αλλά ένα όπλο μαζικής καταστροφής. Η ανεργία εκτοξεύτηκε, οι νεότερες γενιές καταδικάστηκαν στην ανεργία και την μετανάστευση, ενώ η δημόσια υγεία και παιδεία καταρρακώθηκαν. Ο ρατσισμός και η στιγματοποίηση της ελληνικής κοινωνίας από τα μέσα ενημέρωσης και τους πολιτικούς του Βορρά έφτασαν σε πρωτοφανή επίπεδα. Οι ευρωπαϊκές ελίτ κατάφεραν να φορτώσουν στον ελληνικό λαό το κόστος των δανείων που εκείνες οι ίδιες επέβαλαν, μετατρέποντας τη χώρα σε «αποικία χρέους», όπου η εθνική κυριαρχία ήταν πλέον μια ψευδαίσθηση.

Τα μνημόνια δεν ήταν παρά ένας μηχανισμός που καθυστέρησε τη χρεοκοπία, ώστε να ξεφορτωθούν οι τράπεζες τα «τοξικά» ομόλογα και να διατηρήσουν τη ρευστότητά τους, εις βάρος του ελληνικού λαού. Η ίδια η Eurostat, η οποία είχε επιφορτιστεί με την επίβλεψη των στατιστικών, λειτούργησε ως εργαλείο παραπλάνησης, καλύπτοντας τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα και προσφέροντας πολιτική κάλυψη στα σχέδια των ισχυρών.

Σήμερα, οι «βασανιστές» μας βρίσκονται σε αδιέξοδο. Οι οικονομίες τους κλυδωνίζονται, αλλά δεν υπάρχει καμία ένδειξη μετάνοιας ή αυτοκριτικής. Αντιθέτως, οι αποφάσεις που απέρριψαν για εμάς, όπως το κούρεμα χρέους ή η αμοιβαιοποίηση, υιοθετούνται εκ των υστέρων, όχι για να αποκατασταθούν οι αδικίες, αλλά για να διασώσουν τους ίδιους. Η ελληνική κοινωνία δεν πρέπει να περιμένει εύσημα ή ανταμοιβή, αλλά να συνεχίσει να διεκδικεί τα αυτονόητα: δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια και ίση μεταχείριση.

Όταν η Ελλάδα βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα το 2010, οι ευρωπαϊκές ελίτ έστησαν ένα πείραμα που παρουσιάστηκε ως «διάσωση», αλλά στην ουσία ήταν μια ωμή μεταφορά των ζημιών των τραπεζών στους ώμους ενός λαού. Οι ίδιοι που σχεδίασαν τα μνημόνια, οι ίδιοι που υπέγραψαν όρους ταπεινωτικούς και εξοντωτικούς, ήταν αυτοί που χειροκροτούσαν την «ελληνική θυσία» ως απόδειξη πειθαρχίας και υποταγής. Οι λαοί της Ευρώπης έβλεπαν μια χώρα να εξευτελίζεται, και οι ισχυροί του Βερολίνου, των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης ένιωθαν δικαιωμένοι, πιστεύοντας ότι ποτέ δεν θα χρειαστεί να δοκιμάσουν το ίδιο ποτήρι.

Κι όμως, δεκαπέντε χρόνια αργότερα, η Ιστορία αντιστρέφει τους ρόλους. Οι ίδιες ελίτ που προέβαλαν τον μύθο της «σωτηρίας» γεύονται σήμερα το ίδιο δηλητήριο που πότισαν την Ελλάδα. Η Ευρώπη βυθίζεται στην ύφεση, οι κοινωνίες της γερνούν και φτωχοποιούνται, οι παραγωγικές βάσεις έχουν διαλυθεί από τις ίδιες συνταγές που επέβαλαν άλλοτε στην Αθήνα. Ο ευρωπαϊκός Νότος δεν σηκώνει πια το βάρος μόνος του· ολόκληρη η Ένωση βρίσκεται παγιδευμένη σε μια κρίση χρέους, σε ενεργειακή ασφυξία και σε αδιέξοδη δημοσιονομική πολιτική, που αποδεικνύει πως τα μνημόνια δεν ήταν εξαίρεση, αλλά πρόβα τζενεράλε για το μέλλον όλων.

Οι αρχιτέκτονες της «πειθαρχίας» –η γραφειοκρατία των Βρυξελλών, οι τραπεζίτες της Φρανκφούρτης, οι τεχνοκράτες του Βερολίνου– έπαιξαν με αριθμούς και κανονισμούς αγνοώντας πως η Ιστορία δεν συγχωρεί. Υπέταξαν την Ελλάδα σε μια πολιτική εσωτερικής υποτίμησης που κατέστρεψε μεσαία τάξη, νέους, οικογένειες, επιχειρήσεις. Και τώρα βλέπουν τις δικές τους κοινωνίες να τρίζουν κάτω από τον ίδιο ζυγό: πληθωρισμός που ακυρώνει τα εισοδήματα, μαζική φυγή νέων, επιχειρήσεις που κλείνουν, κράτη που δανείζονται για να πληρώνουν τόκους.

Εκείνοι που έστησαν το αφήγημα της «τεμπέλικης Ελλάδας» ως εξιλαστήριο θύμα, τώρα ανακαλύπτουν ότι τα θεμέλια του ευρωπαϊκού οικοδομήματος είναι πιο σαθρά από όσο παραδέχονταν. Η Γερμανία βυθίζεται σε στασιμότητα, η Γαλλία πιέζεται από τα χρέη και τις κοινωνικές εκρήξεις, η Ιταλία βαδίζει σε διαρκή αβεβαιότητα. Το φάσμα της δημοσιονομικής κατάρρευσης πλανάται πλέον πάνω από όλους.

Η ειρωνεία είναι σκληρή: η Ελλάδα έγινε το πειραματόζωο που απέδειξε πως τα «εργαλεία διάσωσης» δεν σώζουν, αλλά καταστρέφουν. Και τώρα οι ίδιοι μηχανισμοί, οι ίδιες συνταγές, γυρίζουν ως μπούμερανγκ εναντίον των εμπνευστών τους. Οι ελίτ που ήθελαν να διδάξουν την Ελλάδα «πειθαρχία», βλέπουν τα έθνη τους να ασφυκτιούν. Και όπως τότε ο ελληνικός λαός πληρώθηκε με ερήμωση, μετανάστευση και φτώχεια, έτσι τώρα και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι καταλαβαίνουν ότι η κρίση δεν ήταν ελληνική – ήταν ευρωπαϊκή.

Η Ευρώπη ζει σήμερα το ίδιο που επέβαλε χθες στην Ελλάδα: το αδιέξοδο μιας οικονομικής πολιτικής που δεν παράγει ελπίδα, αλλά μόνο χρέος, ύφεση και κοινωνική οργή. Και η Ιστορία γράφεται με τον πιο σκληρό τρόπο: οι ελίτ που έριξαν την Ελλάδα στα βράχια, βλέπουν τώρα τα δικά τους πλοία να βυθίζονται στα ίδια νερά.

Η ευρωπαϊκή κρίση είναι εδώ και θα συνεχιστεί. Η κοινωνική έκρηξη στη Γαλλία και τα προβλήματα της γερμανικής οικονομίας είναι μόνο η αρχή. Το πολιτικό προσωπικό που υποτίμησε τον ελληνικό λαό ίσως αναγκαστεί να αναθεωρήσει. Και η Ελλάδα, αν και πληγωμένη, δικαιούται να απαιτήσει πίσω τα χρόνια που της στέρησαν και να διεκδικήσει μια θέση σε μια Ευρώπη που δεν θα είναι πια όμηρος των δανειστών και των τραπεζιτών.