Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης η κτηνοτροφία – Εφιαλτική έξαρση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων

Κτηνοτροφία: Τη χειρότερη έξαρση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων των τελευταίων δεκαετιών αντιμετωπίζουν οι Έλληνες κτηνοτρόφοι, με τις απώλειες στο ζωικό κεφάλαιο να έχουν ήδη πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ήδη έχει θανατωθεί περίπου το 8% των παραγωγικών ζώων της χώρας – περισσότερα από 300.000 – ενώ εκτιμάται ότι το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί σημαντικά τις επόμενες ημέρες. Οι φόβοι για ολικό lockdown στον κτηνοτροφικό τομέα δεν θεωρούνται πλέον υπερβολικοί.

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας, Δημήτρης Μόσχος, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, κάνοντας λόγο για υπαρξιακή απειλή για τον κλάδο. Όπως τονίζει, η διασπορά της νόσου έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα και πλέον «λίγα μπορούν να γίνουν για την πραγματική προστασία του ζωικού κεφαλαίου». Ο ίδιος καταγγέλλει ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος όταν ξέσπασαν τα πρώτα κρούσματα στον Έβρο, με αποτέλεσμα να μην εφαρμοστούν έγκαιρα οι απαραίτητες ενέργειες, όπως ο περιμετρικός εμβολιασμός και η καραντίνα στην περιοχή.

Ανησυχία προκαλεί και η καθυστέρηση στην εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων. Ενώ η ευρωπαϊκή οδηγία προβλέπει θανάτωση των προσβεβλημένων ζώων εντός 48 ωρών, στην πράξη οι διαδικασίες καθυστερούν ακόμη και για έναν μήνα. Επιπλέον, σύμφωνα με τον κ. Μόσχο, δεν καταστρέφονται οι ζωοτροφές όπως απαιτείται, ενώ απουσιάζει ιολογική μελέτη για το πώς εξαπλώνεται η νόσος, κάτι που καθιστά δύσκολο τον σχεδιασμό στοχευμένων μέτρων.

Η γεωγραφική εξάπλωση της ευλογιάς καλύπτει σχεδόν το σύνολο της ηπειρωτικής Ελλάδας, με μεγαλύτερη ένταση στον Έβρο, τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία. Αν και έχουν υπάρξει προηγούμενα κρούσματα στο παρελθόν (1998, 2013, 2023), η σημερινή έξαρση είναι μακράν η σοβαρότερη. Σε ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή βρίσκεται και η Κρήτη, καθώς οι αρχές προειδοποιούν ότι αν η νόσος περάσει στη νησιωτική Ελλάδα, ενδέχεται να προκληθεί ολική καταστροφή του ζωικού κεφαλαίου του νησιού. Η ιδιαιτερότητα της κτηνοτροφίας στην Κρήτη – με κοπάδια ελευθέρας βοσκής που συχνά συγχρωτίζονται – καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την επιβολή περιοριστικών μέτρων.

Ο Μανούσος Σταυριανουδάκης, μέλος του ΔΣ του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Χανίων, δηλώνει ότι «αν εμφανιστεί έστω και ένα κρούσμα, είναι πιθανό να χαθεί το 100% των ζώων στο νησί». Παρότι λαμβάνονται προληπτικά μέτρα, όπως ψεκασμοί στα λιμάνια και εντατικοί έλεγχοι, ο κίνδυνος παραμένει ιδιαίτερα υψηλός.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας περιορισμού της επιδημίας, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων παρουσίασε έκτακτο σχέδιο δράσης δέκα ημερών. Το σχέδιο περιλαμβάνει την ενίσχυση της επιτόπιας παρουσίας κτηνιάτρων του ΥΠΑΑΤ, σε συνεργασία με τις τοπικές ΔΑΟΚ, εντατικοποίηση των ελέγχων και σύσταση απολυμαντικών σταθμών σε κρίσιμα σημεία. Παράλληλα, θα εκδοθεί πιστοποιητικό βιοασφάλειας για τις μονάδες που πληρούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα, απαραίτητο για την παράδοση γάλακτος.

Συζητείται επίσης η δυνατότητα επιβολής καραντίνας στα ζώα που εισάγονται από άλλες περιοχές, καθώς και η παροχή απολυμαντικών μέσων στους κτηνοτρόφους μέσω των Περιφερειών. Ο υπουργός Κώστας Τσιάρας τόνισε ότι «γίνεται πόλεμος» και κάλεσε σε κοινό μέτωπο όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο πριν ξεφύγει εντελώς.

Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, μίλησε για ένα «μοντέλο αντιμετώπισης ανάλογο με εκείνο της πανώλης» και τόνισε τη σημασία της ομοφωνίας στη λήψη των αποφάσεων. Αντίστοιχες δηλώσεις έκαναν οι Περιφερειάρχες Ηπείρου και Κεντρικής Μακεδονίας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συντονισμένη και άμεση δράση.

Πέρα από την άμεση διαχείριση της κρίσης, οι κτηνοτρόφοι ζητούν πλέον και στήριξη για την απώλεια εισοδήματος, καθώς οι οικονομικές συνέπειες είναι τεράστιες. Αν η εξάπλωση συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό, το μέλλον της ελληνικής κτηνοτροφίας τίθεται υπό σοβαρή αμφισβήτηση.