Θεσσαλονίκη: Έλλειψη γιατρών σε Κέντρα Υγείας και νοσοκομεία, η κατάσταση είναι εκρηκτική
Η κατάσταση στα Κέντρα Υγείας του νομού Θεσσαλονίκης έχει φτάσει σε κρίσιμο σημείο, καθώς η υποστελέχωση στον τομέα της υγείας γίνεται όλο και πιο έντονη. Από το 2014 μέχρι σήμερα, ο αριθμός των γιατρών στα πέντε Κέντρα Υγείας, της Τούμπας, της Αγγελάκη, της 25ης Μαρτίου, της Πύλης Αξιού και της Νεάπολης, έχει μειωθεί δραματικά, από 548 σε μόλις 148, γεγονός που καταδεικνύει την έντονη αποψίλωση των υγειονομικών υπηρεσιών στην περιοχή.
Αυτό έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην καθημερινή λειτουργία των Κέντρων, καθώς το ιατρικό προσωπικό που παραμένει είναι ανεπαρκές για να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες των πολιτών. Όπως καταγγέλλει ο Σύλλογος Επιστημονικού Υγειονομικού Προσωπικού Δημοσίου Συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Βορείου Ελλάδας, στο νομό Θεσσαλονίκης υπάρχουν μόλις τέσσερις χειρουργοί και δύο ρευματολόγοι, ενώ η έλλειψη παθολόγων αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα. Σε πολλές περιπτώσεις, οι θέσεις των παθολόγων καλύπτονται προσωρινά από άλλες ειδικότητες, όπως δερματολόγοι και γυναικολόγοι.
Η κατάσταση επιδεινώνεται από το γεγονός ότι το υπόλοιπο ιατρικό προσωπικό, που απέμεινε, εργάζεται είτε με παρατάσεις, είτε ως επικουρικοί, είτε μετακινείται από νοσοκομεία της Βόρειας Ελλάδας για να καλύψει τα κενά. Αυτή η συνεχής κινητικότητα και η έλλειψη μόνιμου προσωπικού επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας και δημιουργούν αυξημένο άγχος για το προσωπικό που προσπαθεί να ανταπεξέλθει στις αυξημένες ανάγκες.
Η κατάσταση που περιγράφεται στα Κέντρα Υγείας του νομού Θεσσαλονίκης είναι εξαιρετικά ανησυχητική και αναδεικνύει τις σοβαρές ελλείψεις στο σύστημα υγείας της περιοχής. Όπως τονίζει η πρόεδρος του Συλλόγου Επιστημονικού Υγειονομικού Προσωπικού Δημοσίου Συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Βορείου Ελλάδος, Νικολέτα Μανιάτη, τα Κέντρα Υγείας που ανήκαν στο ΙΚΑ και κάλυπταν πολλές περιοχές της Θεσσαλονίκης, έχουν αφεθεί στην τύχη τους με δραματική υποστελέχωση και με σοβαρές ελλείψεις στις βασικές ιατρικές ειδικότητες.
Η έλλειψη παθολόγων είναι από τα πιο έντονα προβλήματα, καθώς αυτή η ειδικότητα είναι κρίσιμη για την καθημερινή λειτουργία των Κέντρων Υγείας. Η αδυναμία να καλυφθούν οι βάρδιες με ειδικότητες όπως παθολόγοι ή γενικοί γιατροί, με αποτέλεσμα να αναλαμβάνουν άλλες ειδικότητες, όπως δερματολόγοι και γυναικολόγοι, δείχνει την επικίνδυνη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Η κ. Μανιάτη αναφέρει συγκεκριμένα παραδείγματα, όπως τη μη διεξαγωγή απογευματινής βάρδιας στο Κ.Υ. Τούμπας λόγω της έλλειψης παθολόγου ή τη σοβαρή δυσκολία στην αντιμετώπιση επείγοντων περιστατικών όταν η βάρδια καλύπτεται μόνο από έναν νευρολόγο ή άλλες ειδικότητες που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες των ασθενών.
Αυτό το σύστημα λειτουργίας, με την υποστελέχωση και τις ελλείψεις, έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα της παροχής υγειονομικής φροντίδας και στην ασφάλεια των πολιτών, καθώς πολλοί αναγκάζονται να κατευθύνονται στα νοσοκομεία για επείγοντα περιστατικά που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν σε επίπεδο Κέντρου Υγείας εάν υπήρχε επαρκές προσωπικό. Η πρόκληση αυτή καθιστά σαφές ότι η αναγκαία ενίσχυση των Κέντρων Υγείας με μόνιμο προσωπικό και την πλήρη κάλυψη των ιατρικών ειδικοτήτων είναι απαραίτητη για την αποφυγή περαιτέρω επιδείνωσης της κατάστασης.
Ο χάρτης των ελλείψεων
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συλλόγου:
– στο Κ.Υ. 25ης Μαρτίου υπάρχει ένας χειρουργός και μία ρευματολόγος. Στο τοπικό ιατρείο Καλαμαριάς εργάζεται μόνο ένας παθολόγος, ενώ ο χειρουργός βγήκε στη σύνταξη και δεν αντικαταστάθηκε και ο ουρολόγος πέθανε και δεν αντικαταστάθηκε.
– στο Κ.Υ. Τούμπας δεν υπάρχουν χειρουργός και γυναικολόγος, ενώ υπάρχει μόνο ένας ορθοπεδικός που καλύπτει όλη την περιοχή. Μάλιστα όταν ο ορθοπεδικός συμμετέχει στις επιτροπές των ΚΕΠΑ, απουσιάζει κάποιες ημέρες και δημιουργείται πρόβλημα. Το ιατρείο της Χαριλάου έχει έναν γυναικολόγο.
– στο Κ.Υ. Νεάπολης δεν υπάρχει καρδιολόγος, ενώ εργάζονται ένας χειρουργός, μία ρευματολόγος και ένας γυναικολόγος, ο οποίος μετακινείται δύο φορές την εβδομάδα από το Κ.Υ. Πύλης Αξιού για να καλύπτει τις ανάγκες του Κ.Υ. Νεάπολης
– στο Κ.Υ. Θεσσαλονίκης, στην Αγγελάκη, υπάρχουν ένας χειρουργός κι ένας ορθοπεδικός. Το ιατρείο Ακροπόλεως έχει μείνει χωρίς καρδιολόγο, καθώς ο προηγούμενος βγήκε στη σύνταξη.
– στο Κ.Υ. Πύλης Αξιού εργάζονταν τρεις χειρουργοί και πλέον έμεινε μία. Υπάρχει μόνο ένας ορθοπεδικός και ακόμη ένας στο ιατρείο Αμπελοκήπων, οι οποίοι όμως μετακινούνται και καλύπτουν και το Κ.Υ. Χαλάστρας. Επίσης και ο γυναικολόγος του ιατρείου Αμπελοκήπων καλύπτει μία με δύο φορές την εβδομάδα το Κ.Υ. Χαλάστρας. Στο Κ.Υ. Πύλης Αξιού υπάρχουν ένας γυναικολόγος, ένας καρδιολόγος κι ένας παιδίατρος. Αυτός εφημερεύει μαζί με τους υπόλοιπους παιδιάτρους κι εκείνους του Κ.Υ. Νεάπολης στο Κέντρο Υγείας Ευόσμου. Αυτό σημαίνει ότι κάνουν πέντε εφημερίες συν πέντε ρεπό που δικαιούνται για κάθε εφημερία. Λείπουν, δηλαδή, δέκα ημέρες το μήνα. Επίσης στο Κ.Υ. Πύλης Αξιού ο καρδιολόγος μετακινείται κάποιες ημέρες στο ιατρείο Αμπελοκήπων, ενώ έχει καλύψει και εφημερία του νοσοκομείου «Άγιος Δημήτριος».
«Ζητάμε καρδιολόγο για το Κ.Υ. Πύλης Αξιού. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι διαθέτουμε καινούργιο μηχάνημα για τεστ κοπώσεως και δεν το λειτουργούμε, διότι δεν υπάρχει καρδιολόγος. Πλέον όλα αυτά κατευθύνονται στον ιδιωτικό τομέα και πληρώνονται από τον ΕΟΠΥΥ. Μηχανήματα έχουμε, αλλά χρειαζόμαστε και προσωπικό να τα λειτουργεί», τονίζει η κ. Μανιάτη και συμπληρώνει ότι «αυτό που καίει όλους είναι οι παθολόγοι και οι γενικοί γιατροί. Όταν για τις ελλείψεις των 180 κέντρων υγείας πανελλαδικά, η πολιτεία προκηρύσσει 52 θέσεις, αναλογεί ένας γιατρός ανά νομό κι όχι ένας ανά κέντρο υγείας. Άρα τι να πρωτοκαλύψεις;».
Η κατάσταση που περιγράφει η πρόεδρος του Συλλόγου Επιστημονικού Υγειονομικού Προσωπικού Δημοσίου Συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Βορείου Ελλάδος, Νικολέτα Μανιάτη, αναδεικνύει τις σοβαρές αδικίες και την ανασφάλεια που υφίστανται οι γιατροί του πρώην ΙΚΑ μετά την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου. Η μετατροπή της εργασιακής τους σχέσης από Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου (ΙΔΑΧ) σε Δημοσίου Δικαίου, σύμφωνα με τον Σύλλογο, έχει καταλυτικές συνέπειες για τα δικαιώματα των εργαζομένων, καθώς και για την οικονομική τους ασφάλεια και προοπτική.
Η απόφαση αυτή, η οποία θεωρείται από τον Σύλλογο ως παράνομη και αντισυνταγματική, έρχεται να καταλύσει τα δικαιώματα που είχαν εξασφαλίσει οι γιατροί, ενώ αντιβαίνει στις προηγούμενες αποφάσεις του Αρείου Πάγου. Το μεγαλύτερο πλήγμα είναι ότι, από τη στιγμή που έχουν αποκοπεί από τα οφέλη του ιδιωτικού τομέα και δεν έχουν τα αντίστοιχα δικαιώματα του Δημοσίου, οι γιατροί δεν μπορούν να διεκδικήσουν μισθολογικές διαφορές από το 2012 και μετά, ενώ στερούνται και δικαιωμάτων όπως το εφάπαξ, το οποίο είναι συνδεδεμένο με την εργασία στο Δημόσιο.
Η Νικολέτα Μανιάτη αναφέρεται επίσης στο ιστορικό αυτής της διαδικασίας, σημειώνοντας ότι από το 2014, με τον νόμο 4238 του Άδωνι Γεωργιάδη, ξεκίνησε η διαδικασία διάλυσης των γιατρών του ΙΚΑ, οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι να κλείσουν τα ιδιωτικά τους ιατρεία για να παραμείνουν στο ΙΚΑ. Η συνέπεια αυτού του νόμου ήταν ότι πολλοί γιατροί αποχώρησαν, ενώ εκείνοι που παρέμειναν υπήρξαν αναγκασμένοι να ενταχθούν στον ΕΟΠΥΥ και αργότερα στις Υγειονομικές Περιφέρειες με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, με περιορισμένα δικαιώματα και εξαιρετικά χαμηλούς μισθούς.
Το κλίμα της αβεβαιότητας και της ανασφάλειας ενισχύεται από την εκκρεμότητα της απάντησης του υπουργού Υγείας από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους για τη φύση της εργασιακής σχέσης των γιατρών, κάτι που δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη και από το Νοέμβριο του 2023. Ο Σύλλογος, με τη στάση αυτή της κυβέρνησης, βρίσκεται σε διαρκή αγώνα για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους και την αποκατάσταση της αδικίας που βιώνουν.
