Το παράδοξο της ευτυχίας: Πώς οι προσδοκίες εμποδίζουν την αληθινή χαρά
Από τη στιγμή της γέννησής μας, οι προσδοκίες των γύρω μας μας περιβάλλουν. Καθώς προχωρούμε στη ζωή μας, συχνά εκπληρώνουμε τις περισσότερες από αυτές τις προσδοκίες, συνήθως χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Παράλληλα, μαθαίνουμε να αναπτύσσουμε και τις δικές μας προσδοκίες.
Συχνά, περιμένουμε ότι κάτι θα συμβεί στο μέλλον, ελπίζοντας ότι ένα απρόβλεπτο γεγονός θα μεταμορφώσει την τρέχουσα κατάσταση και θα μας προσφέρει ευτυχία – αυτό μπορεί να είναι ένα νέο αυτοκίνητο, ένας νέος συνεργάτης ή ακόμα και ο τυχερός αριθμός του λαχείου.
Ωστόσο, σε αντίθεση με ό,τι θα περιμέναμε, οι προσδοκίες μας συχνά αποτελούν πηγή πόνου, πικρίας, φθόνου, απογοήτευσης και αμφιβολίας για τον εαυτό μας. Οι ανεκπλήρωτες προσδοκίες συνήθως δημιουργούν έδαφος για συναισθήματα όπως η αγανάκτηση, η ντροπή και η θλίψη. Αυτό συμβαίνει διότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι προσδοκίες μας δεν ευθυγραμμίζονται με την πραγματικότητα.
Για παράδειγμα, η ασυμφωνία μεταξύ αυτού που προβάλλουν τα κοινωνικά δίκτυα και της πραγματικότητας κάνει πολλούς ανθρώπους δυσαρεστημένους με τη ζωή και τα επιτεύγματά τους. Ακόμη χειρότερα, ορισμένοι βλάπτουν την ψυχική τους υγεία τρέφοντας ανέφικτες προσδοκίες.
Πώς να αποφύγετε να πέσετε στην παγίδα των προσδοκιών
Μία από τις κύριες πηγές απογοήτευσης προέρχεται από τις προσδοκίες που έχουμε για τους άλλους. Είναι συχνό φαινόμενο να πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι οφείλουν να συμφωνούν μαζί μας, να κατανοούν τα λεγόμενά μας και να μας εκτιμούν. Επιπλέον, συχνά ερμηνεύουμε προσωπικά τις απόψεις των άλλων, αν και οι αδυναμίες τους επηρεάζουν κυρίως τους ίδιους και όχι εμάς.
Η Jen Piccici, συγγραφέας ενός άρθρου σχετικά με την ενσυνειδητότητα στο Tiny Buddha, εκφράζει τη λύπη της για τις υπερβολικές προσδοκίες που είχε από τους άλλους στην νεαρή της ηλικία. Για παράδειγμα, όταν κατηγορούσε τον εαυτό της και ένιωθε μεγάλη θλίψη επειδή ο πατέρας της δεν αντέδρασε στα ευχάριστα νέα της όπως θα ήθελε. Σήμερα, έχει συνειδητοποιήσει ότι ο πατέρας της ανήκε σε μια διαφορετική γενιά και είχε μάθει να συγκρατεί τα συναισθήματά του.
Το κλειδί για την ευτυχία είναι η ευγνωμοσύνη. Για να νιώσετε ευγνωμοσύνη, είναι απαραίτητο να εξετάσετε αντικειμενικά την κατάσταση στην οποία βρισκόσασταν χθες και αυτήν που βρίσκεστε σήμερα. Πρέπει να μάθετε να αποδέχεστε την πραγματικότητα όπως είναι και όχι όπως θα έπρεπε να είναι. Αυτό θα σας βοηθήσει να προχωρήσετε προς τους στόχους σας χωρίς να νιώθετε απογοήτευση, κατωτερότητα και δυσαρέσκεια όταν τα πράγματα δεν ακολουθούν τα σχέδιά σας.
Από την άλλη, αν έχετε πετύχει αυτό που θέλετε, η ευγνωμοσύνη θα σας βοηθήσει να αποφύγετε να παγιδευτείτε στην επιτυχία σας.
Η ζωή είναι απρόβλεπτη και χρειάζεται να είμαστε ανοιχτοί στις αλλαγές. Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι η ζωή δεν θα έχει καθόλου δυσκολίες, πόνο ή απώλειες. Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τι θα μας κάνει ευτυχισμένους στο μέλλον. Στην πραγματικότητα, είναι αρκετά πιθανόν ότι δεν θα βρείτε την ευτυχία χάρη σε ένα καινούργιο αυτοκίνητο ή ένα παραθαλάσσιο σπίτι.
Να θυμάστε ότι το να είστε προσαρμοστικοί και ευγνώμονες δεν σημαίνει να αποδέχεστε την κακομεταχείριση ή την κακοποίηση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ίσως πρέπει να αφήσετε το τοξικό άτομο και να βρείτε τρόπους να ζήσετε χωρίς αυτό. Θα διαπιστώσετε ότι μία τέτοια απόφαση μακροπρόθεσμα είναι για το καλό σας. .
Σε κανέναν δεν αρέσει η απογοήτευση, αλλά μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε για να αξιολογήσετε τις προσδοκίες σας. Είναι μια ευκαιρία να αναρωτηθείτε κατά πόσον ήταν ρεαλιστικές και να διδαχθείτε από τα λάθη σας.
Οι ειδικοί συνιστούν να καταγράψετε τις προσδοκίες σας και να δείτε αντικειμενικά αν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα της ζωής. Αυτή η άσκηση σάς επιτρέπει, επίσης, να αναθεωρείτε τακτικά τους στόχους σας και να βλέπετε εάν είναι επιτεύξιμοι υπό τις τρέχουσες συνθήκες. Στη συνέχεια, μπορείτε να αποφασίσετε ποιους στόχους θα διατηρήσετε και ποιους θα εγκαταλείψετε, βελτιώνοντας την αυτογνωσία σας και εξελίσσοντας τον εαυτό σας.
Ενσυνειδητότητα είναι η ικανότητα να παραμένουμε συγκεντρωμένοι στις σκέψεις μας και να ζούμε πλήρως την παρούσα στιγμή. Αυτό μας επιτρέπει να αντιμετωπίζουμε το άγχος που ενδεχομένως μάς δημιουργούν ορισμένες προσδοκίες και να αποδεχόμαστε την πραγματικότητα μίας κατάστασης.
Έτσι, όταν δεν πετυχαίνουμε τους στόχους μας ή όταν κάποιος δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας, δεν θα μας κυριεύουν σκέψεις αυτολύπησης, ντροπής, αναξιότητας ή εκδίκησης. Η ενσυνειδητότητα μάς επιτρέπει να νιώθουμε ευτυχείς, ακόμα κι όταν έχουμε απογοητευτεί από τον εαυτό μας ή τους άλλους.
Οι περισσότεροι άνθρωποι διστάζουν να εγκαταλείψουν τις προσδοκίες τους, φοβούμενοι μήπως χάσουν κατεύθυνση και σκοπό. Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το να εγκαταλείπουμε τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες δεν είναι το ίδιο με το να εγκαταλείπουμε κάθε ελπίδα και φιλοδοξία.
Αντίθετα, μία παρόμοια στάση μάς δίνει τη δυνατότητα να αγκαλιάσουμε το παρόν, να βρούμε τη χαρά στο απροσδόκητο και να εκτιμήσουμε το απρόβλεπτο της ζωής. Ο επαναπροσδιορισμός των προσδοκιών μας, ώστε να αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, μας επιτρέπει να αναπτυχθούμε, να γίνουμε πιο ανθεκτικοί και να συνδεθούμε με τον αληθινό μας εαυτό και με τον κόσμο γύρω μας.
