Τουρκολιβυκή σύμπλευση σε πλήρη εξέλιξη

Βήμα προς βήμα προχωρά η προσέγγιση της Αγκυρας με τη Λιβύη, καθώς πέρα από τις ήδη στενές, σχεδόν «μητρικές» σχέσεις με την κυβέρνηση της Τρίπολης, ενισχύονται πλέον και οι επαφές με το στρατόπεδο του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, με τη συνάντηση προ ημερών του επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Ιμπραήμ Καλίν με τον διοικητή της Ανατολικής Λιβύης να σηματοδοτεί την πρώτη επαφή υψηλού επιπέδου της Τουρκίας με τη Βεγγάζη ύστερα από χρόνια. Η Άθήνα διαμηνύει ότι διατηρεί ανοιχτούς διαύλους και με τις δύο λιβυκές ηγεσίες, επισημαίνοντας μάλιστα την πρόσφατη παρουσία στελεχών της ακτοφυλακής της ανατολικής λιβύης στη σούδα για εκπαίδευση σε θέματα αποτροπής και ανάσχεσης μεταναστευτικών ροών, την ώρα που η Άγκυρα διεισδύει ολοένα περισσότερο στα «χωράφια» του Χάφταρ, με δημοσιεύματα να αναφέρουν πως ο ισχυρός άνδρας της Ανατολικής Λιβύης είναι έτοιμος να ανάψει το πράσινο φως για τουρκικές έρευνες μεταξύ Λιβύης και Κρήτης και την Τουρκία να έχει αγοράσει δύο νέα πλωτά γεωτρύπανα, εκ των οποίων το ένα προορίζεται αποκλειστικά για αποστολές στη Λιβύη.

Türkiye’nin son dönemdeki Libya’daki diplomatik ve askeri temasları, özellikle TCG Kınalıada gemisinin Bingazi Limanı ziyareti ve MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın Halife Hafter ile görüşmesi, komşu ülkeler Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde rahatsızlık yarattı. pic.twitter.com/R7EvObV7i1

— Kadraj TR (@kadrajtr) August 27, 2025

Το παράνομο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο όχι μόνο δεν εγκαταλείπεται αλλά επανέρχεται επιθετικά στο προσκήνιο την ίδια στιγμή που η Ελλάδα κινείται στο ενεργειακό πεδίο, με αρκετούς να θεωρούν θέμα χρόνου την έγκριση από την πλευρά Χάφταρ της ναυτιλιακής συμφωνίας που έχει ήδη υπογραφεί από την κυβέρνηση της Τρίπολης και επιτρέπει στην Τουρκία έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στα Λιβυκά Ύδατα. Στην Άθήνα αναλυτές εκτιμούν ότι μετά τη Λιβυκή ρηματική διακοίνωση και την υπογραφή στρατιωτικής συμφωνίας Λιβύης–Τουρκίας, στην οποία έχει προσεγγίσει και ο Χάφταρ, θα υπάρξουν επί του πεδίου απόπειρες αμφισβήτησης Ελληνικών Κυριαρχικών Δικαιωμάτων και παρεμπόδισης ερευνών στα ελληνικά τεμάχια, ενώ οι δηλώσεις του Χακάν Φιντάν, στις οποίες απάντησε η ελληνική πλευρά, επαναφέρουν ουσιαστικά το casus belli με διακηρύξεις ότι δεν υπάρχουν επιφυλάξεις για είσοδο σε πολεμική αντιπαράθεση. Η παρουσία της τουρκίας στη λιβύη αποκτά πλέον διπλό σκέλος, καθώς δεν περιορίζεται στη δύση της χώρας αλλά επεκτείνεται και στην ανατολή, με τον Σαντάμ Χάφταρ, γιο και αναπληρωτή του στρατάρχη, να πραγματοποιεί στις 4 απριλίου 2025 επίσημη επίσκεψη στην άγκυρα για συνάντηση με τον Ύπουργό Εθνικής Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ, κίνηση που χαρακτηρίστηκε «νέο, σημαντικό στρατηγικό βήμα» προς τον τερματισμό της αδελφοκτόνου σύγκρουσης και τη δημιουργία ενιαίας λιβύης.

Ακολούθησαν, μεταξύ 15 και 28 ιουνίου 2025, τρεις στρατιωτικές τεχνικές αποστολές από την Άνατολική Λιβύη για επιθεωρήσεις σε τουρκικά στρατιωτικά αρχηγεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα, ενώ Γκιουλέρ και Χάφταρ συναντήθηκαν εκ νέου στην έκθεση αμυντικής βιομηχανίας idef 2025, με την προηγούμενη γνωριμία τους να έχει γίνει στο saha expo 2024 και το ενδιαφέρον της λιβύης για προϊόντα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας να θεωρείται δεδομένο. Την ίδια περίοδο η τουρκική κορβέτα tcg kınalıada προσδέθηκε τόσο στην Τρίπολη όσο και στη Βεγγάζη, με την επίσκεψη στις 17–18 αυγούστου 2025 να συνοδεύεται από επαφές με υψηλόβαθμους λίβυους αξιωματούχους και ασκήσεις της τουρκικής ναυτικής δύναμης δράσης με το λιβυκό πολεμικό ναυτικό και σπουδαστές της λιβυκής ναυτικής ακαδημίας, ενέργειες που ερμηνεύονται ως σαφές μήνυμα εδραίωσης και διεύρυνσης της τουρκικής επιρροής.

TCG Kınalıada 20-21 Ağustos’ta Bingazi’ye liman ziyaretinde bulundu. Büyükelçi Begeç başkanlığındaki Türk heyeti bu vesileyle Bingazi’yi ziyaret etti. Görüşmelerde Milli Savunma Bakanlığı temsilcileri de hazır bulundu. Ziyaretin ardından denizde geçiş eğitimi icra edildi. 🇹🇷 🇱🇾 pic.twitter.com/1lJD70O9A4

— Türkiye in Libya (@TC_TrablusBE) August 25, 2025

Το επόμενο διάστημα προμηνύεται θερμό, καθώς στις 10 σεπτεμβρίου ολοκληρώνεται ο διεθνής διαγωνισμός που αφορά τη chevron και αναμένονται κρίσιμες αποφάσεις για τους υδρογονάνθρακες, ενώ η Ελληνική Κυβέρνηση παραμένει αμετακίνητη στον σχεδιασμό για τα Θαλάσσια Πάρκα, με τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου να υπογραμμίζει ότι η διαδικασία προχωρά ανεξαρτήτως εξωτερικών αντιδράσεων και τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να δηλώνει ότι τα πάρκα εκτείνονται εντός των χωρικών υδάτων όπως καθορίζονται από τα Ελληνικά Νησιά, τα οποία δεν επιδέχονται αμφισβήτηση. Παράλληλα ζήτημα έχει ανακύψει με προγραμματισμένη άσκηση ανοιχτά της Καρπάθου, όπου Έλλάδα, Γαλλία, Ιταλία και Κύπρος δεσμεύουν περιοχή για κοινή ναυτική δραστηριότητα στη γραμμή του μελλοντικού ηλεκτρικού καλωδίου διασύνδεσης, ενώ η Τουρκία ανταπαντά δεσμεύοντας την ίδια θαλάσσια ζώνη ισχυριζόμενη δική της δικαιοδοσία. Η άγκυρα παρουσιάζει τον ρόλο της στη Λιβύη ως σταθεροποιητικό, με την επίσκεψη Καλίν να συμπίπτει με τις ναυτικές κινήσεις και τον Σαντάμ Χάφταρ να επιβιβάζεται στην κορβέτα, ενώ στο διπλωματικό επίπεδο εξετάζεται η επαναλειτουργία του τουρκικού προξενείου στη Βεγγάζη και η συστηματική συμμετοχή λιβυκών παραγόντων σε εκδηλώσεις της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας στην Κωνσταντινούπολη. Οι κινήσεις αυτές συνδέονται στενά και με την ταχεία ομαλοποίηση των σχέσεων Άγκυρας–Καΐρου, όπου προ ημερών υπογράφηκε συμφωνία για συμπαραγωγή drone vtol στο Κάιρο, εξέλιξη που, εφόσον οδηγήσει σε τριμερή συνεννόηση Άγκυρας, Καΐρου και Βεγγάζης, ενδέχεται να αναδιαμορφώσει το ισοζύγιο ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο με άμεσες επιπτώσεις για τα ελληνικά συμφέροντα.