Το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, που από το 1932 δεσπόζει μπροστά από το επιβλητικό Μέγαρο των Παλαιών Ανακτόρων – έδρα της Βουλής των Ελλήνων από το 1935 – ετοιμάζεται να περάσει σε μια νέα φάση ανάδειξης και φροντίδας, ύστερα από την πολυσυζητημένη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων συντήρησης, προστασίας και καθαριότητας στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Σκοπός του Υπουργού Νίκου Δένδια είναι, όπως έχει γίνει γνωστό, να ενισχυθεί περαιτέρω η σημασία του μνημείου που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της Ελληνικής Ιστορίας και Σύμβολο Συλλογικού Σεβασμού προς όλους όσοι έπεσαν για την πατρίδα, χωρίς ποτέ να ταυτοποιηθεί η θυσία τους ονομαστικά. Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται πολύ σύντομα να προκηρυχθεί διεθνής διαγωνισμός, ο οποίος θα αφορά την περαιτέρω ανάδειξη και αναβάθμιση του χώρου.
Αν και μέχρι στιγμής δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα πολλές λεπτομέρειες για τους όρους και το αντικείμενο του διαγωνισμού, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες οι παρεμβάσεις που θα ζητηθούν θα είναι ήπιες, απολύτως προσαρμοσμένες στον ιδιαίτερο χαρακτήρα και την ιστορική βαρύτητα του Μνημείου. Η θέση του, μπροστά από τη Βουλή των Ελλήνων, στην καρδιά της Αθήνας και κυριολεκτικά πάνω στον βασικό δημόσιο άξονα της χώρας, δεν αφήνει περιθώρια για ριζικές ή επιθετικές αλλαγές στη μορφή του. Η σχεδιαζόμενη αναβάθμιση θα επικεντρώνεται κυρίως στον περιβάλλοντα χώρο, με στόχο να βελτιωθεί ουσιαστικά η συντήρηση των επιφανειών, να ενισχυθεί η καθαριότητα σε καθημερινή βάση και να αναβαθμιστεί συνολικά η αισθητική εικόνα του σημείου, το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους επισκέπτες της πόλης.
Παράλληλα, το κόστος του έργου εκτιμάται ότι θα καλυφθεί, όπως όλα δείχνουν, από ιδιωτική χρηματοδότηση, στο πλαίσιο σχημάτων συνεργασίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για την ανάδειξη εθνικών τοπόσημων. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν αποκλείεται να προβλεφθεί και η τοποθέτηση μιας διακριτικής περίφραξης σε μικρή απόσταση από το Κενοτάφιο, αποκλειστικά για λόγους προστασίας του χώρου από βανδαλισμούς ή φθορές, χωρίς όμως να εμποδίζεται η ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών και των επισήμων που επιθυμούν να αποτίσουν φόρο τιμής.
Το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη αποτελεί εδώ και δεκαετίες ένα από τα πιο φορτισμένα συμβολικά σημεία της χώρας. Είναι το σημείο όπου το ελληνικό κράτος και η κοινωνία αποτίουν τον θεσμικό σεβασμό τους στους νεκρούς των πολέμων, σε όλους εκείνους που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα και έμειναν ανώνυμοι, εκπροσωπώντας όμως συλλογικά την έννοια της θυσίας για το κοινό καλό. Οι τελετές κατάθεσης στεφάνων, οι στρατιωτικές τιμές, η παρουσία της προεδρικής φρουράς και η διαρκής ροή επισκεπτών έχουν καταστήσει τον χώρο ένα ζωντανό σημείο μνήμης, όπου η ιστορία συναντά την καθημερινότητα της πόλης.
Κατά τον Νίκο Δένδια, η πρωτοβουλία αναβάθμισης του μνημείου συνδέεται άμεσα με την «ατζέντα 2030» του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τον εκσυγχρονισμό των δομών του, την ενίσχυση της διαφάνειας και τη συστηματική σύνδεση της άμυνας με τη διαχρονική ιστορική μνήμη και τα σύμβολά της. Η εξαγγελία για την ανάπλαση του χώρου μπροστά από τη Βουλή είχε γίνει ήδη από τα τέλη Οκτωβρίου, κατά την τελετή αποκαλυπτηρίων της νέας όψης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, έργο που φέρει την καλλιτεχνική υπογραφή του γλύπτη Κώστα Βαρώτσου. η σύνθεση αυτή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το μνημείο «κιβωτός εθνικής μνήμης», αφιερωμένο στους 121.692 έλληνες πεσόντες των εθνικών αγώνων, επιχειρώντας να δημιουργήσει έναν ενιαίο άξονα μνήμης από το υπουργείο μέχρι το κεντρικό μνημείο της Πλατείας Συντάγματος.
Η κυβέρνηση θεωρεί ότι η ουσιαστική φροντίδα τέτοιων τοπόσημων δεν είναι απλώς τεχνικό έργο, αλλά πράξη ευθύνης απέναντι στην ιστορία και τις επόμενες γενιές. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει επισημάνει επανειλημμένα ότι αποτελεί «τιμητικό καθήκον για το κράτος να φροντίζει κάθε τοπόσημο που συνδέεται με τους ήρωές μας, με πρώτο βέβαια τον χώρο του άγνωστου στρατιώτη», υπογραμμίζοντας ότι το μνημείο πρέπει να αποκτήσει τη νέα μορφή και τη φροντίδα που του αξίζουν, υπηρετώντας την ενότητα και την κοινή διαδρομή του ελληνικού λαού. Κατά τον ίδιο, η Αθήνα και, γενικότερα, όλες οι πόλεις της Ελλάδας έχουν ανάγκη από χώρους που εκφράζουν την εθνική αυτοπεποίθηση και τη ζωντανή πίστη στις αξίες της ελευθερίας, της ειρήνης και της αξιοπρέπειας. πρόκειται για αξίες που, όπως έχει τονίσει, χρειάζονται καθημερινή φροντίδα και προστασία, ακόμη κι αν συχνά τείνουμε να τις θεωρούμε δεδομένες, όπως ακριβώς και τα μνημεία που τις συμβολίζουν.
