“Ανθρωπιστική Βοήθεια στη Γάζα: Επείγουσα στάση σε Κατάσταση Απόγνωσης”

Το Ισραήλ ανακοίνωσε πως έχει αρχίσει να επιτρέπει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, μια κίνηση που έρχεται μετά από έντεκα εβδομάδες εχθροπραξιών και αποκλεισμού. Ωστόσο, η βοήθεια που φτάνει σήμερα δεν επαρκεί ούτε στο ελάχιστο για να καλύψει τις τεράστιες ανάγκες που έχουν σωρευτεί. Οι ελλείψεις σε τρόφιμα, νερό, φάρμακα και βασικά αγαθά είναι τόσο εκτεταμένες, ώστε η περιορισμένη ροή βοήθειας μοιάζει με σταγόνα στον ωκεανό. Την ίδια στιγμή, οι εικόνες από τη Γάζα μαρτυρούν ότι ο πληθυσμός βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, με χιλιάδες ανθρώπους να περιμένουν απελπισμένα για λίγη τροφή ή νερό. Οι ουρές που σχηματίζονται και ο αναπόφευκτος συνωστισμός εντείνουν τους φόβους για επεισόδια και περαιτέρω αναταραχή, καθώς η απόγνωση γίνεται όλο και πιο έντονη. Το άνοιγμα των διόδων για ανθρωπιστική βοήθεια αποτελεί βήμα, αλλά δεν αρκεί. Η πραγματικότητα στο έδαφος απαιτεί άμεση, μαζική και συντονισμένη κινητοποίηση για την αποτροπή μιας πλήρους ανθρωπιστικής κατάρρευσης.

Μέσα στην έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στη Λωρίδα της Γάζας, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι έλαβε τηλεφωνική στήριξη από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Η συνομιλία τους πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 22 Μαΐου, σε μια στιγμή όπου η διεθνής κοινότητα εντείνει τις πιέσεις για κατάπαυση του πυρός και διευκόλυνση της ανθρωπιστικής βοήθειας. Ο Τραμπ, ωστόσο, ξεκαθάρισε πως η προτεραιότητα είναι η απελευθέρωση των ομήρων και η εφαρμογή του σχεδίου του Λευκού Οίκου, το οποίο επικεντρώνεται στην παροχή στήριξης στους αμάχους και στην αποκλιμάκωση της σύγκρουσης.

Παρά την επίφαση ετοιμότητας για προσωρινή εκεχειρία ώστε να επιτευχθεί η απελευθέρωση των ομήρων από τη Χαμάς, ο Νετανιάχου προχώρησε σε μια ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη κίνηση: αντικατέστησε τον επικεφαλής της Υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφάλειας (Σιν Μπετ), Ρόνεν Μπαρ, με τον υποστράτηγο Ντέιβιντ Ζίνι. Η απόφαση αυτή ελήφθη παρά την εκτίμηση της γενικής εισαγγελέως του Ισραήλ, Γκαλί Μπαχαράβ – Μιάρα, ότι η απομάκρυνση του Μπαρ είναι παράνομη. Η ενέργεια του Νετανιάχου εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τις εσωτερικές πολιτικές ισορροπίες, την ανεξαρτησία των θεσμών και τις πραγματικές προθέσεις της ισραηλινής κυβέρνησης απέναντι τόσο στην εκεχειρία όσο και στη διαχείριση της κρίσης.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ανακοίνωσε την επικείμενη ολοκλήρωση των πρώτων ζωνών διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, επισημαίνοντας πως μέσα στις επόμενες ημέρες θα είναι σε λειτουργία. Παράλληλα, η ισραηλινή κυβέρνηση επέτρεψε τη διέλευση 100 φορτηγών που μετέφεραν βρεφικές τροφές και ιατρικό εξοπλισμό προς τον αποκλεισμένο θύλακα. Η ανακοίνωση αυτή παρουσιάστηκε ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου δημιουργίας «μεγάλων, ασφαλών ζωνών» στο νότιο τμήμα της Γάζας, όπου, σύμφωνα με τον Νετανιάχου, θα μετακινηθεί ο παλαιστινιακός πληθυσμός «για τη δική του ασφάλεια», ενώ οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις θα συνεχιστούν σε άλλες περιοχές.

Η δήλωση του Ισραηλινού πρωθυπουργού πυροδότησε άμεσες αντιδράσεις από την πλευρά της Χαμάς. Ο υψηλόβαθμος αξιωματούχος Σάμι αμπ Ζούχρι κατηγόρησε τον Νετανιάχου για προσχηματικές κινήσεις, υποστηρίζοντας ότι η ισραηλινή κυβέρνηση «συνεχίζει να χρονοτριβεί» και επιδιώκει τη συνέχιση του πολέμου με κάθε μέσο. Ξεκαθάρισε ότι καμία πρόταση ή σχέδιο δεν έχει νόημα, εάν δεν περιλαμβάνει άμεση και μόνιμη διακοπή των επιθέσεων κατά αμάχων. Η τοποθέτηση του Ζούχρι αποτυπώνει το χάσμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο πλευρές και τη δυσκολία για ουσιαστική πρόοδο, ακόμα και στα ζητήματα που αφορούν την επιβίωση του άμαχου πληθυσμού.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου αποφάσισε την πλήρη αποχώρηση της διαπραγματευτικής αποστολής του Ισραήλ από το Κατάρ, καταγγέλλοντας αδιέξοδο στις συνομιλίες με τη Χαμάς. Η απόφαση αυτή σηματοδοτεί μια κρίσιμη καμπή στις προσπάθειες για την απελευθέρωση ομήρων και την επίτευξη προσωρινής εκεχειρίας, καθώς οι συνομιλίες που διεξάγονταν στη Ντόχα φαίνεται να έχουν φτάσει σε νεκρό σημείο.

Σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, η Χαμάς δεν έχει απαντήσει στην πρόταση των Ηνωμένων Πολιτειών, την οποία είχε αποδεχθεί το Ισραήλ. Η οργάνωση φέρεται να εμμένει στην άρνησή της να προχωρήσει σε συμφωνία, παγώνοντας ουσιαστικά κάθε διαδικασία. Η ισραηλινή πλευρά ξεκαθαρίζει ότι εφόσον η Χαμάς μεταβάλει στάση και αποδεχτεί την πρόταση, η αντιπροσωπεία είναι έτοιμη να επιστρέψει άμεσα στις διαπραγματεύσεις.

Η πρόταση του Λευκού Οίκου προέβλεπε την απελευθέρωση πέντε ζωντανών ομήρων, μεταξύ των οποίων και ο Ισραηλινο-Αμερικανός Έινταν Αλεξάντερ, που στο μεταξύ έχει ήδη απελευθερωθεί. Μόλις δύο ημέρες πριν την αποχώρηση, ο Νετανιάχου είχε ανακοινώσει ότι τα ανώτερα μέλη της διαπραγματευτικής του ομάδας επρόκειτο να επιστρέψουν στο Ισραήλ μετά από μια εβδομάδα εντατικών επαφών στην πρωτεύουσα του Κατάρ. Η ξαφνική αλλαγή πορείας αποκαλύπτει το βάθος της δυσπιστίας ανάμεσα στις δύο πλευρές και την αναποτελεσματικότητα των διαμεσολαβητικών προσπαθειών, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.

Οι Παλαιστίνιοι στη Λωρίδα της Γάζας βιώνουν εδώ και σχεδόν τρεις μήνες έναν αδιάκοπο εφιάλτη. Η ανθρωπιστική βοήθεια είχε απαγορευτεί πλήρως από το Ισραήλ, την ώρα που η περιοχή δεχόταν συνεχείς αεροπορικές επιδρομές και χερσαίες επιθέσεις, αφήνοντας πίσω της κατεστραμμένες υποδομές, νεκρούς και έναν πληθυσμό σε απόλυτη απόγνωση. Μόνο έπειτα από εβδομάδες διεθνούς πίεσης και κατακραυγής, το Τελ Αβίβ επέτρεψε την είσοδο 100 φορτηγών με βρεφικές τροφές και ιατρικά εφόδια.

Ωστόσο, το τι πραγματικά έφτασε στους ανθρώπους που το έχουν ανάγκη παραμένει ασαφές. Η Παλαιστινιακή Ερυθρά Ημισέληνος καταγγέλλει ότι κανένας άμαχος δεν έχει λάβει κάποια από τις προμήθειες, αμφισβητώντας την ουσία αυτής της κίνησης. Η αναντιστοιχία ανάμεσα στην εικόνα που παρουσιάζεται διεθνώς και στην κατάσταση επί του πεδίου τροφοδοτεί ακόμα περισσότερο την αγανάκτηση.

Την ίδια στιγμή, υπάρχει σοβαρή ανησυχία για το τι θα ακολουθήσει. Ο συνωστισμός γύρω από τα σημεία διανομής είναι αναπόφευκτος, με χιλιάδες πεινασμένους να αναζητούν απεγνωσμένα λίγη τροφή ή φάρμακα. Οι κίνδυνοι για ανεξέλεγκτες συγκρούσεις είναι πλέον ορατοί. «Αυτό μοιάζει περισσότερο με πρόσκληση σε σφαγή. Αυτοί οι άνθρωποι λιμοκτονούν», δήλωσε χαρακτηριστικά αξιωματούχος της Παλαιστινιακής Αρχής, περιγράφοντας με απόλυτη σαφήνεια την ωμή και τραγική πραγματικότητα που εκτυλίσσεται στη Γάζα.

Η ανθρωπιστική κρίση στη Λωρίδα της Γάζας βαθαίνει δραματικά, με τις βασικές υπηρεσίες να καταρρέουν και την έλλειψη σε καύσιμα, τρόφιμα και φάρμακα να απειλεί άμεσα τη ζωή χιλιάδων αμάχων. «Μας τελειώνουν τα καύσιμα. Τα ασθενοφόρα με τα οποία συνεργαζόμαστε τώρα έχουν περιοριστεί στο ένα τρίτο», δηλώνει ο Γιούνις αλ Χατίμπ από την Παλαιστινιακή Ερυθρά Ημισέληνο, καταδεικνύοντας την αδυναμία στοιχειώδους ανταπόκρισης σε ιατρικές ανάγκες.

Η Τες Ίνγκραμ, εκπρόσωπος της UNICEF, προσθέτει μια ακόμη τραγική διάσταση: «Τα παιδιά πεθαίνουν από υποσιτισμό και τα μωρά θα βρεθούν μπροστά σε θανάσιμο κίνδυνο εάν δεν ανακτηθεί γρήγορα η πρόσβαση σε βρεφικές τροφές». Οι προειδοποιήσεις είναι ξεκάθαρες και σκληρές. Οι υπηρεσίες του ΟΗΕ επισημαίνουν ότι η ποσότητα της βοήθειας που επιτρέπεται να φτάσει είναι απελπιστικά ανεπαρκής. Συγκριτικά, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εκεχειρίας, εισέρχονταν στη Γάζα περίπου 600 φορτηγά ημερησίως· σήμερα, αυτός ο αριθμός έχει μειωθεί δραματικά, με μόνο ένα κλάσμα αυτής της ποσότητας να περνά τα σύνορα.

Η διανομή βοήθειας γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη εξαιτίας των αυστηρών περιορισμών που επιβάλλουν οι ισραηλινές αρχές, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η πρόσβαση στα πιο κρίσιμα σημεία της περιοχής. Η κατάσταση εξελίσσεται σε απόλυτη ανθρωπιστική καταστροφή και οι διεθνείς εκκλήσεις για άρση των εμποδίων παραμένουν – προς το παρόν – χωρίς απτό αποτέλεσμα.

Η αιματοχυσία στη Λωρίδα της Γάζας συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Άλλοι 35 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν σήμερα, 22 Μαΐου, από αεροπορικούς βομβαρδισμούς του ισραηλινού στρατού. Το Ισραήλ, αν και επαναλαμβάνει ότι στοχεύει μόνο μαχητές και προσπαθεί να περιορίσει τις απώλειες αμάχων, δεν έχει σχολιάσει επίσημα τους νέους θανάτους, αφήνοντας τη διεθνή κοινότητα να παρακολουθεί σιωπηλά μια ακόμη μέρα θανάτου και καταστροφής.

Στη Μπέιτ Λάχια, στο βόρειο άκρο της Γάζας, μια οβίδα από ισραηλινό άρμα έπληξε αποθήκη ιατρικού υλικού μέσα στο νοσοκομείο Αλ Άουντα. Από την επίθεση ξέσπασε φωτιά, την οποία προσπαθούν να θέσουν υπό έλεγχο διασώστες και προσωπικό υπό ασφυκτικές συνθήκες. Την ίδια ώρα, άρματα μάχης έχουν σταθμεύσει γύρω από το νοσοκομείο, εμποδίζοντας την πρόσβαση σε αυτό, σύμφωνα με αναφορές υγειονομικών.

Το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης στη Γάζα έχει πλέον παραλύσει σχεδόν πλήρως. Οι περισσότερες ιατρικές εγκαταστάσεις είτε έχουν καταστραφεί είτε δεν μπορούν να λειτουργήσουν λόγω των συνεχιζόμενων επιθέσεων, της έλλειψης καυσίμων, προσωπικού και βασικών προμηθειών. Η απαγόρευση εισόδου ιατρικού εξοπλισμού επιδεινώνει μια ήδη ασφυκτική κατάσταση, όπου ακόμα και τα νοσοκομεία δεν αποτελούν ασφαλή καταφύγια, αλλά στόχους ή φραγμένες εξόδους από τον θάνατο.