Οι βουνοκορφές έχουν γεμίσει ανεμογεννήτριες και γόνιμα χωράφια έχουν καλυφθεί με φωτοβολταϊκά, όλα στο όνομα της υποτιθέμενης ενεργειακής αυτάρκειας που θα εξασφάλιζαν στην Ελλάδα οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Στην πράξη, όμως, όχι μόνο δεν επιτεύχθηκε ο στόχος, αλλά η χώρα συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα στις πιο εκτεθειμένες της Ε.Ε. στον κίνδυνο μπλακ άουτ, ακριβώς λόγω της υπερβολικής διείσδυσης των ΑΠΕ χωρίς την αντίστοιχη ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης.
Όπως αποκαλύπτει ρεπορτάζ της «Καθημερινής» σήμερα Τρίτη (25/11), ο ευρωπαϊκός διαχειριστής ηλεκτρικών συστημάτων ENTSO-E διαπιστώνει ότι στο άμεσο μέλλον θα γίνουν συχνό φαινόμενο για τα δίκτυα της Ευρώπης οι περιπτώσεις όπου η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα υπερβαίνει κατά πολύ το φορτίο. Ιδιαίτερα ευάλωτες σε αυτό το φαινόμενο είναι χώρες με υψηλή διείσδυση ΑΠΕ, όπως η Ελλάδα, η Ολλανδία, η Ισπανία, το Βέλγιο, η Πολωνία και η Γερμανία. Για την Ελλάδα ειδικά, εκτιμάται ότι έως το 2030 η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ θα είναι δεκαπλάσια σε σχέση με το ελάχιστο φορτίο στο τέλος της δεκαετίας. Ο ENTSO-E υπενθυμίζει χαρακτηριστικά όσα συνέβησαν στην ελληνική αγορά στις 14 Απριλίου 2024: τις μεσημεριανές ώρες οι τιμές ήταν μηδενικές ή αρνητικές, ενώ και στις υπόλοιπες ώρες κινούνταν οριακά θετικά.
Παρ’ όλα αυτά είχαν προγραμματιστεί εισαγωγές ρεύματος σε ακόμη χαμηλότερες τιμές, με συνέπεια να δημιουργηθεί πλεόνασμα παραγωγής 2 GW, το οποίο κλήθηκαν να διαχειριστούν οι ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ. Αυτό πρακτικά σήμαινε ότι έπρεπε να «κόψουν» από το σύστημα 2 GW «πράσινης» παραγωγής προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος γενικευμένου μπλακ άουτ. Παρόμοια περιστατικά, σύμφωνα με τους ειδικούς, καταγράφονται ολοένα και συχνότερα την Άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν η ζήτηση μειώνεται λόγω περιορισμένων αναγκών για θέρμανση ή ψύξη. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η «Καθημερινή», στο εννεάμηνο του 2025 οι περικοπές πράσινης ενέργειας έφτασαν τις 1.789 GWh, ενώ μόνο τον Σεπτέμβριο περιορίστηκαν 169 GWh, ποσότητα που αντιστοιχεί στο 6,4% της συνολικής παραγωγής από ΑΠΕ.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναδεικνύεται ως απολύτως κρίσιμη η επιτάχυνση της εγκατάστασης συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, καθώς και ευέλικτων μονάδων παραγωγής που θα μπορούν να αποσύρονται και να επανέρχονται άμεσα στο δίκτυο ανάλογα με τις ανάγκες. Ωστόσο, η Ελλάδα εξακολουθεί να κινείται με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς προς αυτή την κατεύθυνση, τη στιγμή που η πράσινη υπερπαραγωγή ήδη πιέζει επικίνδυνα την αντοχή του συστήματος.
