15.000 διαβητικοί εκτός συστήματος λόγω OTP (One Time Password)
Σε καθεστώς ιδιότυπης “ψηφιακής αποκοπής” βρίσκονται πάνω από 15.000 πολίτες με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και 2, μετά την υποχρεωτική εφαρμογή του συστήματος OTP(One Time Password), από την 1η Φεβρουαρίου 2025. Πρόκειται για ένα σύστημα που υποτίθεται ότι εισάγει πρόσθετα μέτρα ασφάλειας στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Στην πράξη όμως, έχει μετατραπεί σε εργαλείο αποκλεισμού χιλιάδων ανθρώπων από την πρόσβαση στα φάρμακα και τα αναλώσιμα που είναι απολύτως απαραίτητα για τη διατήρηση της ζωής τους.
Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ), η υποχρέωση προηγούμενης επιβεβαίωσης του κινητού τηλεφώνου του ασφαλισμένου στο gov.gr – είτε ηλεκτρονικά είτε μέσω ΚΕΠ – έχει αποδειχθεί αξεπέραστο εμπόδιο για χιλιάδες ηλικιωμένους, τεχνολογικά αποκλεισμένους ή ανθρώπους που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές. Οι καταγγελίες που καταγράφονται στην Ομοσπονδία είναι πλέον μαζικές και περιγράφουν μια εικόνα ωμής κρατικής αδιαφορίας και ψηφιακής κακοποίησης.
Η μαρτυρία του προέδρου της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, Χρήστου Δαραμήλα, είναι αποκαλυπτική: ασθενής με διαβήτη τύπου 1, μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής της Ομοσπονδίας, δεν έχει μπορέσει να συνταγογραφήσει ινσουλίνη επί σχεδόν τρεις μήνες επειδή δεν έχει πιστοποιηθεί ο αριθμός του κινητού της. Οι προσπάθειες να γίνει η επιβεβαίωση μέσω ΚΕΠ κατέληξαν σε αδιέξοδο: τεχνικά σφάλματα, λανθασμένα email, SMS που «χάνονται στο σύστημα». Και στο τέλος, άνθρωποι που εξαρτώνται από μια αντλία ινσουλίνης μένουν κυριολεκτικά στον αέρα. Χωρίς πρόσβαση. Χωρίς λύση.
Η κατάσταση δεν είναι απλώς “γραφειοκρατική δυσλειτουργία”. Είναι θέμα ζωής και θανάτου. Και η Πολιτεία, αντί να παρέμβει άμεσα με λύσεις, περιορίζεται στο να απαντά πως «πρέπει να γίνεται έλεγχος». Έλεγχος, όμως, με ποιο κόστος; Με κόστος την απόγνωση, την επιδείνωση της υγείας και την ανασφάλεια δεκαπέντε χιλιάδων ανθρώπων;
Ο κ. Δαραμήλας καταγγέλλει και το εξής εξωφρενικό: δεν υπάρχει καν ορατός τρόπος να υποβάλει κανείς καταγγελία στον ΕΟΠΥΥ. Δεν υπάρχει λέξη «καταγγελία» στον ιστότοπο, μόνο το εικονίδιο «Πληροφορίες ΕΟΠΥΥ», ένα “κρυμμένο κουμπί” που χρειάζεται μαντικές ικανότητες για να εντοπιστεί. Δηλαδή, ακόμη και για να διαμαρτυρηθεί κανείς, πρέπει πρώτα να περάσει μια άτυπη ψηφιακή “δοκιμασία”.
OTP: Το ψηφιακό τείχος της σιωπής
Η χρήση του OTP – όσο ορθή μπορεί να είναι ως μέθοδος για τον έλεγχο – εφαρμόστηκε με μηδενική ευαισθησία. Χωρίς περίοδο χάριτος, χωρίς επικοινωνιακή καμπάνια, χωρίς πρόβλεψη για τους μη εξοικειωμένους. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, «δεν είναι δυνατόν να αναρτάται μια πληροφορία στην ιστοσελίδα του ΕΟΠΥΥκαι να θεωρείται ότι έχει ενημερωθεί ο πληθυσμός». Η ενημέρωση αυτή δεν έφτασε ποτέ σε όσους τη χρειάζονταν. Οι συνέπειες όμως τους έφτασαν, και τους καταρράκωσαν.
Εδώ και μήνες, ασθενείς με χρόνιες και επικίνδυνες παθήσεις στερούνται βασικά μέσα θεραπείας. Ινσουλίνες, αισθητήρες, ταινίες μέτρησης σακχάρου. Το ζήτημα δεν είναι μόνο λειτουργικό ή διαδικαστικό. Είναι πολιτικό. Διότι συνιστά συστημική παραμέληση χιλιάδων πολιτών που δεν είναι «ψηφιακά επαρκείς», που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν την ταχύτητα των συστημάτων, που έχουν αφεθεί στη μοίρα τους από ένα κράτος που αντί να θεραπεύει, τιμωρεί.
Το νέο σύστημα ταυτοποίησης, ενώ παρουσιάστηκε ως εργαλείο προστασίας κατά της σπατάλης και της απάτης, στην πράξη αποδείχθηκε μηχανισμός κοινωνικού αποκλεισμού. Πάνω από 15.000 διαβητικοί έχουν στερηθεί πρόσβασης στη φαρμακευτική και αναλωσίμων υποστήριξή τους εξαιτίας τεχνικών εμποδίων, διοικητικών παραλείψεων και ανύπαρκτης ενημέρωσης.
Η πολιτεία όχι μόνο δεν προέβλεψε μεταβατικό στάδιο προσαρμογής, αλλά αδιαφόρησε για την ανάγκη πραγματικής υποστήριξης ευάλωτων πληθυσμών. Ο ΕΟΠΥΥ, ως ο κατεξοχήν αρμόδιος φορέας, αποτυγχάνει ακόμη και να δώσει ένα σαφές κανάλι καταγγελίας, ενισχύοντας την αίσθηση εγκατάλειψης. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση μοιάζει να μετατρέπεται σε βρόχο γύρω από τον λαιμό των πιο ευάλωτων.
Απαιτείται άμεσα:
Πλήρης επανεξέταση του συστήματος με κοινωνικά κριτήρια.
Παράταση ή αναστολή εφαρμογής για όσους δεν έχουν πιστοποιηθεί.
Σαφής και στοχευμένη ενημέρωση μέσω όλων των καναλιών (και όχι μόνο με αναρτήσεις).
Δημιουργία ταχείας γραμμής παρέμβασης και εξυπηρέτησης για τους αποκλεισμένους.
Ουσιαστική πολιτική ανάληψη ευθύνης, πέρα από νομικισμούς και επικοινωνιακές εξαγγελίες.
