Χιλιάδες νοικοκυριά ασφυκτιούν την ώρα που 300.000 σπίτια μένουν κλειστά

Σε μια Ελλάδα όπου η στεγαστική κρίση έχει μετατραπεί σε ασφυκτική καθημερινότητα για χιλιάδες οικογένειες, ένα σκληρό παράδοξο παραμένει να αιμορραγεί στην καρδιά της αγοράς κατοικίας: εκατοντάδες χιλιάδες σπίτια σε όλη την Αττική και, κυρίως, στο κέντρο της Αθήνας, παραμένουν κλειστά και αναξιοποίητα, την ώρα που χιλιάδες πολίτες αγωνίζονται να βρουν ένα αξιοπρεπές σπίτι να στεγάσουν τις ανάγκες τους.

Καθώς η ζήτηση αυξάνεται σταθερά και η προσφορά παραμένει εγκλωβισμένη σε γραφειοκρατικούς και οικονομικούς γρίφους, η κατάσταση οδηγείται σε διαρκή και επικίνδυνη ανισορροπία.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο των Μεσιτών Αττικής, Λευτέρη Ποταμιάνο, μόνο στο λεκανοπέδιο εκτιμάται ότι πάνω από 200.000 κατοικίες μένουν κλειστές, ενώ ο πραγματικός αριθμός μπορεί να αγγίζει τις 300.000. Η εικόνα είναι ακόμη πιο έντονη στο κέντρο της Αθήνας, όπου η ζήτηση τόσο από Έλληνες όσο και από ξένους παραμένει εκρηκτικά υψηλή.

Περιοχές που πριν από λίγα χρόνια θεωρούνταν υποβαθμισμένες έχουν πλέον αποκτήσει δυναμική και ανταγωνιστικότητα, όμως η παρουσία τόσο μεγάλου αριθμού κλειστών ακινήτων δεν επιτρέπει στην αγορά να ανασάνει. Όπως επισημαίνει ο κ. Ποταμιάνος, το πρόβλημα στις κεντρικές συνοικίες «πονάει» περισσότερο, γιατί εκεί η έλλειψη προσφοράς συγκρούεται με τη μεγαλύτερη ζήτηση της χώρας.

Παρά τις προειδοποιήσεις ειδικών και τις ανακοινώσεις περί μελλοντικών παρεμβάσεων, ουσιαστικές λύσεις για την αξιοποίηση των κλειστών κατοικιών δεν έχουν προχωρήσει. Η εικόνα που περιγράφεται από την αγορά είναι πολύπλοκη: μπερδεμένες ιδιοκτησιακές καταστάσεις λόγω πολλών κληρονόμων, ακίνητα δεσμευμένα ή υπό κατάσχεση, καθυστερήσεις του Δημοσίου που κρατούν χιλιάδες περιουσιακά στοιχεία «παγωμένα», καθώς και ολόκληρα χαρτοφυλάκια που ανήκουν σε τράπεζες και funds τα οποία προτιμούν να τα διαθέτουν συγκεντρωτικά.

Ταυτόχρονα, πολλοί ιδιοκτήτες επιλέγουν να αφήσουν τα ακίνητά τους κλειστά αναμένοντας μελλοντική άνοδο των αξιών. Όλα αυτά συνθέτουν ένα σκηνικό αδράνειας που επιβαρύνει την κοινωνία.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι τιμές των ενοικίων συνεχίζουν να ασκούν αφόρητη πίεση στα νοικοκυριά. Η τελευταία τετραετία έχει καταγράψει ετήσιες αυξήσεις 8% έως 10%, φτάνοντας πλέον σε σημείο που οι πολίτες αδυνατούν να ανταποκριθούν.

Ο κ. Ποταμιάνος προειδοποιεί ότι «δεν μπορεί να υπάρξει νέα αύξηση», καθώς κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε κοινωνική αναταραχή και θα απειλούσε την κοινωνική συνοχή. Ήδη πολλές οικογένειες αναγκάζονται να κάνουν δραματικές περικοπές στα έξοδα τους, να μετακινηθούν σε υποβαθμισμένες περιοχές ή να εγκαταλείψουν εντελώς την Αθήνα.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η αξιοποίηση των κλειστών ακινήτων αποτελεί την μόνη ουσιαστική και δομική λύση που μπορεί να ανακόψει την αλματώδη αύξηση των ενοικίων και να αποσυμπιέσει την αγορά.

Χωρίς την ενεργοποίηση αυτού του τεράστιου αποθέματος κατοικιών, κάθε άλλη παρέμβαση θα λειτουργεί απλώς ως προσωρινό «μπάλωμα». Η ελληνική κοινωνία έχει πλέον ξεπεράσει τα όρια αντοχής της. Η στεγαστική κρίση δεν είναι πια μια τεχνική παράμετρος της αγοράς ακινήτων αλλά μια βαθιά κοινωνική απειλή που απαιτεί σοβαρό σχεδιασμό, σαφές θεσμικό πλαίσιο και άμεση, συντεταγμένη δράση.