Διεθνής ανησυχία για τις εργασίες στην Αγιά Σοφιά – Κίνδυνος ζημιών στα ψηφιδωτά και το δάπεδο

Η διεθνής κοινότητα παρακολούθησε χθες με ενδιαφέρον τις εικόνες από την Αγιά Σοφιά, όπου φαίνονται βαρέα οχήματα και νταλίκες να εισέρχονται στο μνημείο, στο πλαίσιο εργασιών συντήρησης και αποκατάστασης. Οι εικόνες προκάλεσαν ανησυχία και συζητήσεις για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ο Τούρκος υπουργός Πολιτισμού, Μεχμέτ Νουρί Ερσόι, εξέδωσε ανακοίνωση εξηγώντας ότι οι εργασίες αφορούν «αναγκαία έργα αποκατάστασης και αντισεισμικής προστασίας» με στόχο τη διασφάλιση της διατήρησης του μνημείου για τις επόμενες γενιές. Όπως διευκρίνισε, πριν από τη μεταφορά των βαρέων οχημάτων στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας πραγματοποιήθηκαν στατικές μελέτες και υπολογίστηκαν τα φορτία που μπορεί να αντέξει το πάτωμα, ενώ τοποθετήθηκε προστατευτικό υλικό για την ελαχιστοποίηση κινδύνων.

Ωστόσο, ανεξάρτητοι ειδικοί και Τούρκοι εμπειρογνώμονες τόνισαν ότι το δάπεδο του μνημείου δεν είναι ομοιογενές, καθώς περιλαμβάνει ψηφιδωτά, πέτρινα τμήματα και κενά. Σημείωσαν ότι οι δονήσεις που προκαλούνται από τις εργασίες ενδέχεται να επηρεάσουν την ακεραιότητα του δαπέδου και του θόλου, ενδεχομένως προκαλώντας ρωγμές ή παραμορφώσεις. Παρά τις προειδοποιήσεις, το υπουργείο Πολιτισμού δήλωσε ότι οι εργασίες θα συνεχιστούν κανονικά.

Η Αγία Σοφία αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής σημασίας, με ιστορική και αρχιτεκτονική αξία, που δημιουργήθηκε κατά την περίοδο του Βυζαντίου και αποτελεί αντικείμενο προστασίας και μελέτης για τους ειδικούς. Οι εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης σε τέτοια μνημεία απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, καθώς ακόμα και μικρές παρεμβάσεις μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην ακεραιότητα των αρχιτεκτονικών και καλλιτεχνικών στοιχείων.

Η συστηματική συντήρηση και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στη χώρα, όπως και η πρόληψη φθορών σε μνημεία με παγκόσμια σημασία, αποτελεί θέμα διαρκούς παρακολούθησης από ειδικούς και διεθνείς οργανισμούς. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν καταγραφεί περιπτώσεις όπου βυζαντινά μνημεία, ψηφιδωτά και μοναστήρια έχουν υποστεί φθορές, είτε λόγω φυσικών παραγόντων είτε λόγω ανεπαρκούς συντήρησης.

Σημαντική είναι η προστασία στοιχείων όπως τα ψηφιδωτά, οι τοιχογραφίες και οι αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες, που αποτελούν αναντικατάστατα τεκμήρια της ιστορίας. Οι ειδικοί σημειώνουν ότι οποιαδήποτε βλάβη στο δάπεδο ή στο θόλο μπορεί να έχει συνέπειες στη συνολική δομή του μνημείου και στην αισθητική του αρτιότητα.

Το υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκίας υποστηρίζει ότι οι εργασίες πραγματοποιούνται σύμφωνα με διεθνή πρότυπα συντήρησης και ότι στόχος είναι η διαφύλαξη του μνημείου για το μέλλον. Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια να περιοριστεί η όποια όχληση ή ζημία κατά τη διάρκεια των εργασιών.

Διεθνείς οργανισμοί και ειδικοί παρακολουθούν στενά τις παρεμβάσεις, τονίζοντας τη σημασία της προσεκτικής διαχείρισης κάθε έργου σε ιστορικά μνημεία. Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς απαιτεί συντονισμό, προσεκτική μελέτη και σεβασμό στις μοναδικές αρχιτεκτονικές και καλλιτεχνικές λεπτομέρειες.

Οι εργασίες συντήρησης στην Αγία Σοφία αποτελούν υπόδειγμα της πολυπλοκότητας που συνεπάγεται η διαχείριση ιστορικών μνημείων, όπου οι τεχνικές απαιτήσεις πρέπει να συνδυάζονται με την προστασία της πολιτιστικής και ιστορικής αξίας. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά την εξέλιξη των εργασιών, ενώ οι ειδικοί υπογραμμίζουν τη σημασία της συνεχούς επιτήρησης για την αποφυγή μακροπρόθεσμων ζημιών.

Η Αγία Σοφία, πέρα από την ιστορική και θρησκευτική της σημασία, αποτελεί κέντρο έρευνας και μελέτης για τους επιστήμονες, και κάθε παρέμβαση στο μνημείο έχει επιπτώσεις που πρέπει να αξιολογούνται με βάση αυστηρά επιστημονικά κριτήρια. Η προστασία των μνημείων, η συντήρηση των αρχιτεκτονικών στοιχείων και η πρόληψη φθορών παραμένουν βασικές προτεραιότητες για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.