Εικόνα διάλυσης και αποσάθρωσης της κυβέρνησης δημιουργούν οι κινητοποιήσεις των αγροτών

Οι νέες κινητοποιήσεις των αγροτών σε όλη τη χώρα έρχονται να επιβεβαιώσουν μια πραγματικότητα που ολοένα εντείνεται: η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα κύμα οργής που απειλεί σοβαρά τη συνοχή και την πολιτική της εικόνα. Παρά το γεγονός ότι – σύμφωνα με πληροφορίες – είχε επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του υπουργού Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη, του διοικητή του ΟΠΕΚΕΠΕ Βάρρα και του αρμόδιου Επιτρόπου Γεωργίας της Ε.Ε., Janusz Hansen, για την επανεκκίνηση των παγωμένων επιδοτήσεων, η πραγματικότητα στο πεδίο δείχνει κάτι εντελώς διαφορετικό.

Το βασικό σφάλμα της κυβέρνησης, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, δεν ήταν οι καθυστερήσεις ή οι διοικητικές αστοχίες, αλλά η απόφαση του Μαξίμου να μην κάνει δεκτή την παραίτηση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Κωνσταντίνου Τσιάρα. Ο υπουργός φέρεται να φέρει ευθύνη που φτάνει μέχρι και το 50% για τα λάθη και τις ασυμβατότητες που σημειώθηκαν στις πρόσφατες πληρωμές των αγροτών – λάθη που, όπως αποδεικνύεται, αποτέλεσαν το φιτίλι που άναψε ένα μέτωπο το οποίο η κυβέρνηση δεν περίμενε να λάβει τέτοια έκταση.

Η οργή των παραγωγών εκφράστηκε με νέα μπλόκα σε καίριες περιοχές, με τους αγρότες να κάνουν λόγο για λάθη, παραλείψεις, αδικίες και χαοτικές διασταυρώσεις που άφησαν χιλιάδες δικαιούχους απλήρωτους ή με μειωμένες ενισχύσεις. Το μέτωπο αυτό εξελίσσεται σε μία από τις πιο φθοροποιές κρίσεις της κυβερνητικής περιόδου, χτυπώντας στον πυρήνα μιας κοινωνικής ομάδας που στήριξε εκλογικά τη Νέα Δημοκρατία όσο λίγες.

Το δεύτερο μεγάλο βάρος ευθύνης μεταφέρεται στην εταιρεία Neuropublic του κ. Γαργαλάκου. Η συγκεκριμένη εταιρεία είχε αναλάβει τις διασταυρώσεις των αγροτικών φακέλων για τις πληρωμές, ωστόσο βρίσκεται υπό έλεγχο από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μετά το πολύκροτο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Το ερώτημα που τίθεται πλέον ανοιχτά είναι πώς μια εταιρεία που βρίσκεται υπό διερεύνηση εξακολουθεί να χειρίζεται τόσο κρίσιμες διαδικασίες.

Οι πρόσφατες αστοχίες – που οδήγησαν σε μαζικές αναντιστοιχίες, περικοπές και καθυστερήσεις – προκαλούν νέα καχυποψία. Έγιναν απλώς λάθη; Ή μήπως η εταιρεία επιχειρεί να μεταφέρει την πίεση στην κυβέρνηση; Το γεγονός ότι ακόμη και η ΑΑΔΕ του Γιώργου Πιτσιλή φέρεται να «σηκώνει τα χέρια ψηλά» μπροστά στο εύρος των σφαλμάτων δείχνει πόσο βαθιά είναι η διοικητική κρίση.

Ο Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος έχει δεχθεί σκληρή κριτική για τις επιλογές του κατά τη θητεία του στο υπουργείο, καλείται τώρα να διαχειριστεί μια κατάσταση που δεν δημιούργησε ο ίδιος, αλλά πρέπει να «μαζέψει» εκ των υστέρων. Το πρόβλημα, όμως, έχει ξεφύγει προ πολλού από τα όρια ενός διοικητικού λάθους: έχει μετατραπεί σε πολιτική πληγή.

Γαλάζιοι οι αγρότες που στήνουν τα μπλόκα – Λάθος ανάγνωση από το Μαξίμου

Το πιο ανησυχητικό στοιχείο για την κυβέρνηση είναι ότι οι περισσότεροι από τους αγρότες που βρίσκονται στα μπλόκα ανήκουν πολιτικά στη Νέα Δημοκρατία. Πρόκειται για ανθρώπους που στήριξαν σταθερά το κυβερνών κόμμα το 2019 και το 2023, σε ποσοστά που άγγιξαν ακόμη και το 75% σε κάποιες περιοχές.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο κ. Σιδηρόπουλος, ενεργό στέλεχος της γαλάζιας παράταξης, ο οποίος βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των κινητοποιήσεων. Παρά τις προφανείς πολιτικές διαστάσεις του προβλήματος, αντί η κυβέρνηση να επιλέξει τον διάλογο και την αποκλιμάκωση, χρησιμοποίησε δυνάμεις των ΜΑΤ, χημικά και επιχειρήσεις απώθησης.

Η εικόνα αγροτών – ψηφοφόρων της ΝΔ – να πνίγονται στα δακρυγόνα και να καταγγέλλουν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ανεβάζει την οργή και ενισχύει την αίσθηση ότι η κυβέρνηση έχει χάσει το βαθύ αγροτικό ακροατήριο που την στήριζε για χρόνια.

Το μέτωπο αυτό δεν το περίμενε το Μαξίμου και οι χειρισμοί του υπουργείου – σε συνδυασμό με τα διαδοχικά λάθη του ΟΠΕΚΕΠΕ και της Neuropublic – γιγαντώνουν μια κρίση που πλέον μοιάζει ανεξέλεγκτη.

Σήμερα η Νέα Δημοκρατία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοήσει: ο κόσμος της υπαίθρου θεωρεί πως έχει προδοθεί και αυτό τροφοδοτεί ένα κύμα απογοήτευσης που δύσκολα αντιστρέφεται. Την ίδια στιγμή, η διαρκής σύνδεση του κόμματος με τον «Φραπέ» και τον «Χασάπη» – δύο πρόσωπα ταυτισμένα με σκάνδαλα – πλήττει τη δημόσια εικόνα της κυβέρνησης.

Ο Κωνσταντίνος Τσιάρας και η εταιρεία Γαργαλάκου (Neuropublic) εμφανίζονται ως οι βασικοί υπαίτιοι του φιάσκου των πληρωμών. Και όσο η κατάσταση παραμένει άλυτη, το πρόβλημα βαθαίνει: δεν πρόκειται απλώς για τεχνικό ζήτημα, αλλά για κρίση εμπιστοσύνης.

Με τα μπλόκα να επεκτείνονται και τους αγρότες να δηλώνουν αποφασισμένοι, η κυβέρνηση βρίσκεται πλέον σε μια από τις πιο δύσκολες στιγμές της. Το αγροτικό μέτωπο, που άλλοτε ήταν πυλώνας στήριξής της, μπορεί τώρα να εξελιχθεί σε παράγοντα πολιτικής φθοράς με απρόβλεπτες συνέπειες.

Αυτό που προκύπτει από όλες τις πλευρές είναι ότι η κρίση δεν έχει κορυφωθεί ακόμη – και το τίμημα για την κυβέρνηση μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα βαρύ.