Έκτακτη σύσκεψη για την ασφάλεια στα Πανεπιστήμια μετά τα βίαια επεισόδια στη Νομική Αθηνών
Έκτακτη σύσκεψη σήμερα στο Μέγαρο Μαξίμου
Η ασφάλεια στα πανεπιστήμια έχει επανέλθει δυναμικά στο προσκήνιο, καθώς η πολιτεία αναζητά τρόπους να ενισχύσει την προστασία των φοιτητών, του διδακτικού προσωπικού και των πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων. Οι εικόνες βίας, οι καταστροφές δημόσιας περιουσίας και τα φαινόμενα ανομίας που έχουν καταγραφεί κατά καιρούς στους πανεπιστημιακούς χώρους έχουν προκαλέσει σοβαρό προβληματισμό και ανάγκη επανεξέτασης του πλαισίου φύλαξης και διαχείρισης τέτοιων περιστατικών.
Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκονται διάφορες προτάσεις, οι οποίες κυμαίνονται από οργανωτικές και θεσμικές παρεμβάσεις μέχρι επιχειρησιακά μέτρα. Μία από τις βασικότερες επιλογές που εξετάζονται αφορά την ενίσχυση της υπάρχουσας πανεπιστημιακής φύλαξης μέσω της στελέχωσης με επιπλέον προσωπικό, κατάλληλα εκπαιδευμένο για τις ιδιαιτερότητες του ακαδημαϊκού χώρου. Η πρόταση αυτή προβλέπει τη διαμόρφωση ενός σώματος φύλαξης εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, με αποκλειστική αρμοδιότητα την πρόληψη και την άμεση παρέμβαση σε περιπτώσεις παραβατικής συμπεριφοράς, χωρίς να παρεμποδίζεται η ακαδημαϊκή ελευθερία και το αυτοδιοίκητο των ιδρυμάτων.
Παράλληλα, εξετάζεται και το σενάριο της συνεργασίας των πανεπιστημίων με τις τοπικές αστυνομικές αρχές, με στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση σοβαρών περιστατικών που υπερβαίνουν τις δυνατότητες της εσωτερικής φύλαξης. Αυτή η συνεργασία δεν σημαίνει μόνιμη παρουσία της αστυνομίας στους χώρους των ιδρυμάτων, αλλά προβλέπει έναν μηχανισμό άμεσης ειδοποίησης και παρέμβασης όταν προκύπτει απειλή για την ασφάλεια ανθρώπων ή υποδομών.
Ένα ακόμα μοντέλο που συζητείται είναι η δημιουργία ενιαίου κέντρου ασφαλείας ανά ίδρυμα, το οποίο θα συλλέγει, αξιολογεί και συντονίζει πληροφορίες και ενέργειες που σχετίζονται με την ασφάλεια. Το κέντρο αυτό θα λειτουργεί ως ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ των πανεπιστημιακών αρχών, της φύλαξης και των κρατικών υπηρεσιών, συμβάλλοντας στην έγκαιρη αντιμετώπιση κινδύνων και την ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας στην ακαδημαϊκή κοινότητα.
Επιπλέον, στο τραπέζι βρίσκονται προτάσεις που αφορούν την αξιοποίηση της τεχνολογίας, όπως η εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης σε ευαίσθητα σημεία, η χρήση ηλεκτρονικών καρτών πρόσβασης και η ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών αναφοράς περιστατικών. Οι τεχνολογικές λύσεις κρίνονται σημαντικές για την πρόληψη και καταγραφή συμβάντων, χωρίς να απαιτείται φυσική παρουσία δυνάμεων ασφαλείας σε κάθε χώρο.
Τέλος, αξιολογείται και η σημασία της καλλιέργειας κουλτούρας διαλόγου, πρόληψης και ειρηνικής επίλυσης διαφορών μέσα στα ιδρύματα, μέσω εκπαιδευτικών δράσεων, σεμιναρίων και ενίσχυσης της φοιτητικής συμμετοχής στις διαδικασίες διαχείρισης κρίσεων. Η προσέγγιση αυτή επιδιώκει να ενισχύσει τη συνεργασία ανάμεσα στους φοιτητές, τους καθηγητές και τη διοίκηση, περιορίζοντας τις εντάσεις και ενισχύοντας τη συνοχή της πανεπιστημιακής κοινότητας.
Οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν μετά από ευρύ διάλογο με τα πανεπιστήμια, τις φοιτητικές παρατάξεις και άλλους αρμόδιους φορείς, ώστε να διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο και ισορροπημένο πλαίσιο ασφάλειας που θα συνδυάζει την προστασία με τον σεβασμό στον ακαδημαϊκό χαρακτήρα των ιδρυμάτων.
Σφοδρή αντίδραση προκάλεσαν στον πρωθυπουργό τα πρόσφατα επεισόδια ωμής βίας που σημειώθηκαν στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όταν ομάδα κουκουλοφόρων εισέβαλε στον χώρο κατά τη διάρκεια εκδήλωσης με τίτλο «Ημέρες Καριέρας». Οι δράστες επιτέθηκαν και ξυλοκόπησαν παρευρισκόμενους φοιτητές και καθηγητές, προκαλώντας πανικό και έντονες αντιδράσεις, τόσο εντός της πανεπιστημιακής κοινότητας όσο και στην πολιτική ηγεσία.
Ως άμεση απάντηση στο περιστατικό, ο πρωθυπουργός συγκάλεσε για σήμερα στις 10:00 το πρωί έκτακτη κλειστή σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου με αποκλειστικό θέμα την ασφάλεια στα πανεπιστήμια. Στη σύσκεψη συμμετέχουν οι στενοί του συνεργάτες, η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη – η οποία θα παρέμβει μέσω τηλεδιάσκεψης καθώς βρίσκεται στην Κύπρο για επίσημη επίσκεψη –, ο υφυπουργός Παιδείας αρμόδιος για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση Νίκος Παπαϊωάννου και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
Η κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή, χαρακτήρισε το γεγονός εξαιρετικά σοβαρό και πέρα από κάθε όριο ανοχής, καταδικάζοντάς το απερίφραστα. Παράλληλα, διαμήνυσε πως έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στην Ελληνική Αστυνομία για τον ταχύ εντοπισμό και τη σύλληψη των δραστών, με στόχο να οδηγηθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης. Τόνισε δε ότι οι ενέργειες αυτές θα αντιμετωπιστούν με βάση το αυστηρότερο θεσμικό πλαίσιο που έχει τεθεί σε ισχύ, υπογραμμίζοντας την πρόθεσή της να μην αφήσει αναπάντητη καμία πράξη βίας στον χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης.
Σαφές ιδεολογικό στίγμα και έντονη πολιτική κριτική περιείχε η χθεσινή δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, με φόντο τα επεισόδια βίας στη Νομική Αθηνών και τη γενικότερη συζήτηση για την ασφάλεια στα πανεπιστήμια. Ο εκπρόσωπος επεσήμανε ότι για πολλά χρόνια – και όπως τόνισε, ενδεχομένως και σήμερα – μεγάλο μέρος του πολιτικού φάσματος, κυρίως η Αριστερά και η Κεντροαριστερά, δεν στάθηκε, κατά την άποψη της κυβέρνησης, στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Όπως δήλωσε, αντί να υποστηρίζουν τις σιωπηλές πλειοψηφίες φοιτητών που θέλουν ένα ήρεμο και ασφαλές ακαδημαϊκό περιβάλλον, πολλές φορές στήριζαν ή ανέχονταν ακραίες μειοψηφίες, φοιτητών ή και εξωπανεπιστημιακών, οι οποίες, με τη βίαιη ή παραβατική τους δράση, υπονόμευαν τη λειτουργία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.
Η τοποθέτηση αυτή δεν ήταν μόνο πολιτική, αλλά λειτούργησε και ως προαναγγελία πρωτοβουλιών που θα δρομολογηθούν άμεσα. Η κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να περάσει στην επόμενη φάση αντιμετώπισης του προβλήματος, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον της στη θεσμική θωράκιση των πανεπιστημίων. Στο πλαίσιο της έκτακτης σύσκεψης που συγκαλείται σήμερα στο Μέγαρο Μαξίμου, αναμένεται να τεθεί ως βασικό θέμα η υποχρέωση των ιδρυμάτων να εκπονήσουν και να εφαρμόσουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα ασφαλείας.
Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν πως η κατάρτιση τέτοιων πρωτοκόλλων αποτελεί επιτακτική ανάγκη, ιδίως με τη συμμετοχή των πρυτανικών αρχών. Όπως αναφέρουν, υπάρχουν διοικήσεις πανεπιστημίων που ανταποκρίνονται θετικά και συνεργάζονται, αλλά και άλλες που επιλέγουν να αδιαφορούν ή να παραμένουν αδρανείς, γεγονός που δυσχεραίνει τη συνολική προσπάθεια. Γι’ αυτό, η κυβέρνηση σκοπεύει να καταστήσει σαφές ότι στο εξής η ύπαρξη και εφαρμογή σχεδίων ασφαλείας από κάθε ίδρυμα θα αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη λειτουργία του και ζήτημα άμεσης προτεραιότητας για τα συναρμόδια υπουργεία.
Η κατεύθυνση αυτή, σε συνδυασμό με τις ευρύτερες δηλώσεις περί ιδεολογικών ευθυνών και στήριξης της παραβατικότητας από ορισμένους πολιτικούς χώρους, διαμορφώνει ένα σκηνικό έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης, την ώρα που η κυβέρνηση επιδιώκει να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της πολιτείας και της διοίκησης των πανεπιστημίων στον τομέα της ασφάλειας.
Η κυβέρνηση προχωρά αποφασιστικά στην ανάληψη πρωτοβουλιών για την ενίσχυση της ασφάλειας στα πανεπιστήμια, διατηρώντας ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τις πρυτανικές αρχές, τους φοιτητικούς συλλόγους και τα πολιτικά κόμματα. Στόχος της είναι να τεθεί σε νέα βάση η συζήτηση για την προστασία των φοιτητών, των καθηγητών και των πολιτών που βρίσκονται εντός των πανεπιστημιακών χώρων, με έμφαση στην ανάγκη επικαιροποίησης και αυστηροποίησης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου.
Κυβερνητικά στελέχη τονίζουν πως η διαδικασία θα είναι ανοιχτή στις προτάσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ωστόσο η τελική ευθύνη των αποφάσεων ανήκει στην Πολιτεία, η οποία – όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού – «θα κάνει αυτό που πρέπει, βασιζόμενη στις καλύτερες διεθνείς πρακτικές, χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς φόβο και χωρίς εκπτώσεις».
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι των συζητήσεων έχουν τεθεί πολλά πιθανά σενάρια. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η ενίσχυση της φύλαξης – ακόμα και μέσω ιδιωτικών εταιρειών ασφαλείας –, η εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου εισόδου, η χρήση καμερών παρακολούθησης σε ευαίσθητους χώρους, αλλά και η δημιουργία ή αναθεώρηση πειθαρχικού πλαισίου εντός των ιδρυμάτων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο τελευταίο σημείο, καθώς προωθείται η ιδέα πως τα πανεπιστήμια, πέρα από τις ήδη υπάρχουσες ποινικές κυρώσεις για αξιόποινες πράξεις, οφείλουν να εφαρμόζουν και εσωτερικούς κανόνες που θα επιβάλλουν συνέπειες σε παραβατικές συμπεριφορές.
Η τελική μορφή των μέτρων αναμένεται να διαμορφωθεί άμεσα, με κυβερνητικές πηγές να μην αποκλείουν το ενδεχόμενο να ληφθούν αποφάσεις ακόμη και εντός της ημέρας, στο πλαίσιο της έκτακτης σύσκεψης στο Μέγαρο Μαξίμου.
