Έκθεση αποκαλύπτει ότι οι σόμπες υγραερίου ευθύνονται για 40.000 θανάτους Ευρωπαίων κάθε χρόνο

Οι σόμπες υγραερίου θεωρούνται φθηνές, αλλά είναι επικίνδυνες για την υγεία, καθώς ευθύνονται για τον θάνατο περίπου 40.000 Ευρωπαίων ετησίως λόγω ρύπανσης των πνευμόνων, όπως αποκαλύπτει μια πρόσφατη έκθεση. Ο αριθμός αυτών των θανάτων μάλιστα είναι διπλάσιος από εκείνον των τροχαίων ατυχημάτων.

Οι κουζίνες με υγραέριο εκπέμπουν βλαβερά αέρια που συνδέονται με καρδιολογικές και πνευμονικές παθήσεις, όμως η ενημέρωση του κοινού γύρω από αυτούς τους κινδύνους είναι ελάχιστη. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε σπίτια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, η χρήση σόμπας υγραερίου μειώνει κατά μέσο όρο δύο χρόνια το προσδόκιμο ζωής ενός ατόμου.

Η επικεφαλής της μελέτης, Juana María Delgado-Saborit από το Πανεπιστήμιο Jaume I της Ισπανίας, σχολίασε πως το πρόβλημα είναι «πολύ χειρότερο από όσο πιστεύαμε αρχικά».

Ανησυχητικά ευρήματα

Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως 36.031 πρόωροι θάνατοι ετησίως οφείλονται σε κουζίνες υγραερίου στην ΕΕ και 3.928 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι υπολογισμοί αυτοί είναι συντηρητικοί, καθώς λαμβάνουν υπόψη μόνο την έκθεση στο διοξείδιο του αζώτου (NO₂), χωρίς να υπολογίζουν τις επιδράσεις άλλων τοξικών αερίων, όπως το μονοξείδιο του άνθρακα και το βενζόλιο.

Ο Delgado-Saborit επισήμανε πως ήδη από το 1978 γνωρίζουμε ότι τα επίπεδα ρύπανσης από NO₂ είναι πολύ υψηλότερα στις κουζίνες αερίου συγκριτικά με τις ηλεκτρικές. Σήμερα, μπορούμε να υπολογίσουμε τον αριθμό των θανάτων που προκαλούνται από αυτήν την έκθεση.

Ένα στα τρία νοικοκυριά στην ΕΕ χρησιμοποιεί κουζίνες αερίου, με το ποσοστό αυτό να αγγίζει το 54% στο Ηνωμένο Βασίλειο και πάνω από 60% σε Ιταλία, Ολλανδία, Ρουμανία και Ουγγαρία. Οι κουζίνες αυτές καίνε ορυκτά καύσιμα, εκπέμποντας επικίνδυνες ουσίες που προκαλούν φλεγμονές στους αεραγωγούς.

Η έκθεση στηρίζεται σε δεδομένα του προηγούμενου έτους σχετικά με την ποιότητα του αέρα σε εσωτερικούς χώρους, ερευνώντας κατά πόσο το μαγείρεμα με αέριο αυξάνει την εσωτερική ρύπανση. Οι επιστήμονες από τα πανεπιστήμια Jaume I και Βαλένθια κατάφεραν έτσι να χαρτογραφήσουν την έκθεση στο NO₂ σε εσωτερικούς χώρους και να συνδέσουν τη ρύπανση με τους πρόωρους θανάτους.

Κίνδυνοι για την υγεία και σύγκριση με εξωτερική ρύπανση

Ο Steffen Loft, ειδικός στην ατμοσφαιρική ρύπανση από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, ανέφερε ότι η μεγαλύτερη αβεβαιότητα σχετίζεται με το κατά πόσο η επικινδυνότητα της έκθεσης σε NO₂ λόγω κίνησης στον εξωτερικό χώρο εφαρμόζεται και στους εσωτερικούς χώρους που χρησιμοποιούν κουζίνες αερίου. Ωστόσο, πρόσθεσε πως η υπόθεση αυτή είναι εύλογη και αναγκαία για την εκτίμηση της υγειονομικής επίπτωσης.

Παρόμοια ευρήματα στις ΗΠΑ

Τα ευρήματα της μελέτης είναι σύμφωνα με αντίστοιχη έρευνα στις ΗΠΑ, η οποία κατέγραψε πως οι σόμπες αερίου και προπανίου συμβάλλουν σε έως και 19.000 θανάτους ετησίως.

Παράλληλα, η ΕΕ πρόσφατα θέσπισε αυστηρότερους κανονισμούς για την ποιότητα του εξωτερικού αέρα, αλλά δεν έχει ορίσει ακόμα πρότυπα για την ποιότητα του αέρα σε εσωτερικούς χώρους. Η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Δημόσιας Υγείας (EPHA) προέτρεψε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να καταργήσουν σταδιακά τις κουζίνες αερίου, επιβάλλοντας όρια εκπομπών, παρέχοντας κίνητρα για τη μετάβαση σε πιο καθαρές επιλογές και απαιτώντας σαφή σήμανση σχετικά με τους κινδύνους ρύπανσης.

Η Sara Bertucci από την EPHA σχολίασε πως για μεγάλο χρονικό διάστημα οι κίνδυνοι των κουζινών αερίου παραβλέπονταν. Ανέφερε, μάλιστα, πως «όπως με τα τσιγάρα, οι άνθρωποι δεν σκέφτονταν πολύ τις επιπτώσεις στην υγεία – και, όπως τα τσιγάρα, οι κουζίνες υγραερίου είναι μια μικρή φωτιά που ρυπαίνει το σπίτι μας».

Οι πολίτες μπορούν να προστατευθούν μερικώς από τις βλαβερές αναθυμιάσεις κατά το μαγείρεμα, ανοίγοντας παράθυρα και ενεργοποιώντας τους απορροφητήρες.

Η Juana María Delgado-Saborit ανέφερε πως, αν και μεγάλωσε σε σπίτι με ηλεκτρική κουζίνα –μια πιο καθαρή και ασφαλή επιλογή–, η ίδια πλέον επιλέγει την ηλεκτρική εστία στην κουζίνα της για να διασφαλίσει ένα καθαρότερο και υγιέστερο περιβάλλον στο σπίτι της.