Κατώτερη των περιστάσεων αποδεικνύεται η φετινή παραγωγή ελαιολάδου στην Ελλάδα, την ώρα που οι προβλέψεις από άλλες μεγάλες ελαιοπαραγωγικές χώρες της Μεσογείου ενισχύουν το κλίμα ανησυχίας και προϊδεάζουν για ανοδική πορεία στις τιμές. Το σκηνικό επιβαρύνεται από το εκρηκτικό κόστος παραγωγής – μεροκάματα, εφόδια, φυτοπροστασία – αλλά και την οξεία έλλειψη εργατικών χεριών, που δυσκολεύει τη συγκομιδή και ανεβάζει τα λειτουργικά έξοδα των παραγωγών. Στην Ελλάδα, η εικόνα έχει παγιωθεί σε μια δύσκολη πραγματικότητα: για το 2025/26, η παραγωγή αναμένεται να κλείσει στους 200.000 τόνους, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, αρκετά χαμηλότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις των 250.000 τόνων.
Η παρατεταμένη ξηρασία από Πελοπόννησο έως Κρήτη άφησε έντονο αποτύπωμα τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα του καρπού. Παράλληλα, οι τιμές παραγωγού – από 4,20 έως 5,50 ευρώ/κιλό ανάλογα με την περιοχή – ελάχιστα αφήνουν περιθώρια κέρδους, με Λακωνία, Μεσσηνία και Κρήτη να κινούνται στα υψηλότερα επίπεδα, αλλά και με τους συνεταιρισμούς να προειδοποιούν ότι το μεγαλύτερο μέρος απορροφάται πλέον από τα αυξημένα κόστη. Στη λιανική, οι τιμές ξεκινούν από 5,85 ευρώ το λίτρο και οι πιθανότητες αποκλιμάκωσης για τους καταναλωτές παραμένουν περιορισμένες.
Διεθνώς, η εικόνα δεν βοηθά: η Ισπανία, που παράγει σχεδόν το 40% του παγκόσμιου ελαιολάδου, βιώνει ακόμη μια προβληματική χρονιά λόγω ξηρασίας και υψηλών θερμοκρασιών, εντείνοντας τη νευρικότητα στις αγορές. Αντίθετα, η Τυνησία αναδεικνύεται ως η θετική έκπληξη, με εκτιμώμενη παραγωγή άνω των 400.000 τόνων, ενώ η Ιταλία δείχνει σημάδια ανάκαμψης χάρη στις καλύτερες συνθήκες στη Νότια χώρα. Ωστόσο, διεθνείς οργανισμοί όπως ο FAO προειδοποιούν ότι η πορεία των τιμών θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση και τις ολοένα πιο απρόβλεπτες κλιματικές μεταβολές που καθορίζουν κάθε ελαιοκομική χρονιά.
Η ελληνική αγορά εισέρχεται έτσι σε μια περίοδο αυξημένων προκλήσεων, όπου χαμηλή παραγωγή, υψηλό κόστος και διεθνείς ισορροπίες διαμορφώνουν το τελικό ράλι των τιμών. Με τα στοιχεία παραγωγής να οριστικοποιούνται το επόμενο διάστημα, η αγορά προετοιμάζεται για μια σεζόν που δείχνει ότι δύσκολα θα αποφύγει νέες ανατιμήσεις.
