Ελεύθερη παράλληλη απασχόληση γιατρών του δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα από τις 29 Οκτωβρίου

Από την Τετάρτη 29 Οκτωβρίου ανοίγει και επίσημα ο δρόμος για την ιδιωτική απασχόληση των γιατρών που υπηρετούν στις Τοπικές Ομάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) και στις δομές ψυχικής υγείας, με τη ψήφιση του νέου νομοσχεδίου του υπουργείου Υγείας. Η νέα ρύθμιση, που εντάσσεται στο πολυνομοσχέδιο των 112 άρθρων, επεκτείνει το δικαίωμα παράλληλης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα σε ακόμη περισσότερες κατηγορίες γιατρών του Εθνικού Συστήματος Υγείας, πέραν των νοσοκομειακών και των ιατρών των Κέντρων Υγείας, για τους οποίους το μέτρο είχε ήδη θεσμοθετηθεί.

Σύμφωνα με τη διάταξη, οι γιατροί των δημόσιων δομών θα μπορούν να εργάζονται εκτός του τακτικού ωραρίου και των εφημεριών τους, αρκεί να αναλαμβάνουν προσωπικά τις ασφαλιστικές και φορολογικές τους υποχρεώσεις για το διάστημα της ιδιωτικής απασχόλησης. Η ρύθμιση αφορά όχι μόνο τους μόνιμους ιατρούς αλλά και τους ειδικευόμενους, τους επικουρικούς, καθώς και τους γιατρούς του ΕΚΑΒ, υπό την προϋπόθεση ότι η δεύτερη επαγγελματική τους δραστηριότητα δεν παρεμβαίνει στο ωράριο και στα καθήκοντά τους εντός του δημόσιου συστήματος.

Το υπουργείο Υγείας καθορίζει λεπτομερώς τους όρους και τα πεδία στα οποία μπορεί να ασκηθεί αυτή η ιδιωτική δραστηριότητα. Οι γιατροί θα έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται σε ιδιωτικά ιατρεία, κλινικές, διαγνωστικά και θεραπευτικά εργαστήρια, καθώς και σε εταιρείες που παρέχουν ή καλύπτουν υπηρεσίες υγείας. Παράλληλα, θα μπορούν να αναλαμβάνουν ρόλους συμβούλου ή τεχνικού εμπειρογνώμονα, να συμμετέχουν σε επιστημονικές εκδηλώσεις, διαλέξεις και εκπαιδευτικά προγράμματα, να συντάσσουν επιστημονικά άρθρα ή ενημερωτικά υλικά για ιατρικά θέματα, καθώς και να συνεργάζονται με φαρμακευτικές ή ιατροτεχνολογικές εταιρείες. Όπως ρητά διευκρινίζεται, οι εν λόγω υπηρεσίες δεν παρέχονται με σχέση μισθωτής εργασίας, αλλά μέσω ειδικής άδειας που θα εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει το νομοσχέδιο.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η δυνατότητα ιδιωτικής απασχόλησης έρχεται να απαντήσει στα χρόνια προβλήματα των χαμηλών αποδοχών του ιατρικού προσωπικού του ΕΣΥ, δίνοντάς του τη δυνατότητα να αυξήσει τα εισοδήματά του και να αποκτήσει μεγαλύτερη επαγγελματική ευελιξία. Όπως είχε επισημάνει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, το μέτρο στοχεύει στο να ενισχύσει την παραμονή των γιατρών στο δημόσιο σύστημα, προσφέροντάς τους ένα επιπλέον κίνητρο σε μια περίοδο όπου η υποστελέχωση και η μετανάστευση ιατρικού προσωπικού αποτελούν μείζον πρόβλημα.

Παρά τα επιχειρήματα υπέρ της ρύθμισης, δεν λείπουν οι επιφυλάξεις σχετικά με τον κίνδυνο σύγκρουσης συμφερόντων που μπορεί να προκύψει όταν γιατροί του ΕΣΥ παρέχουν ταυτόχρονα υπηρεσίες σε ιδιωτικές κλινικές ή φαρμακευτικές εταιρείες. Η συμμετοχή σε συμβουλευτικά προγράμματα ή επιστημονικές συνεργασίες με επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα ενδέχεται, σύμφωνα με ειδικούς της υγείας, να θέσει ζητήματα διαφάνειας και δεοντολογίας, ειδικά σε ό,τι αφορά τη διαχείριση ασθενών ή τη συνταγογράφηση φαρμάκων.

Παρά την ευρεία θεσμοθέτηση της ιδιωτικής απασχόλησης, τα μέχρι σήμερα στοιχεία δείχνουν ότι ο βαθμός αξιοποίησης του μέτρου παραμένει περιορισμένος. Λιγότερο από το 15% των γιατρών που είχαν τη δυνατότητα να ανοίξουν ιδιωτικό ιατρείο ή να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά προχώρησαν τελικά σε αυτή την επιλογή, είτε λόγω των οικονομικών επιβαρύνσεων που συνεπάγεται η ιδιωτική δραστηριότητα, είτε εξαιτίας του φόρτου εργασίας στα δημόσια νοσοκομεία.

Με τη νέα ρύθμιση, ωστόσο, η κυβέρνηση επιχειρεί να επεκτείνει καθολικά το δικαίωμα ιδιωτικής απασχόλησης σε όλους τους γιατρούς του δημοσίου, επιδιώκοντας να θεσμοθετήσει ένα πιο ευέλικτο και «ανοιχτό» πλαίσιο λειτουργίας για το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Το εάν αυτό θα οδηγήσει σε πραγματική αναβάθμιση του επαγγελματικού κύρους και των εισοδημάτων των γιατρών ή θα προκαλέσει νέα ερωτήματα για τη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην υγεία, μένει να φανεί στην πράξη μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου.