Σε μια εποχή που ο πολίτης δυσκολεύεται κάτω από το βάρος των καθημερινών υποχρεώσεων και ο οικογενειάρχης αγωνίζεται για να κρατήσει όρθιο το νοικοκυριό του, το κράτος οφείλει –τουλάχιστον– να εξασφαλίζει αξιοπρεπείς όρους επιβίωσης. Η καταβολή του επιδόματος θέρμανσης, η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε πλήρη εξέλιξη.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, η δεύτερη –και τελευταία– δόση του επιδόματος θέρμανσης αναμένεται να καταβληθεί έως τις 30 Μαΐου 2025. Αφορά σε κατανάλωση καυσίμων από την 1η Οκτωβρίου 2024 έως και την 31η Μαρτίου 2025. Η πρώτη δόση, που αντιστοιχούσε στο 60% του συνολικού ποσού, είχε ήδη καταβληθεί λίγο πριν τα Χριστούγεννα, στις 23 Δεκεμβρίου 2024. Μια ένεση ρευστότητας για χιλιάδες οικογένειες που κλήθηκαν να προμηθευτούν καύσιμα εν μέσω έντονης ακρίβειας.
Το επίδομα δεν περιορίζεται μόνο στο κλασικό πετρέλαιο θέρμανσης. Προσαρμόστηκε στην πολυμορφία της χώρας: καυσόξυλα για τα χωριά, φυσικό αέριο για τα αστικά κέντρα, υγραέριο, μπλε κηροζίνη, πέλετ, βιομάζα, ακόμα και τηλεθέρμανση ή ηλεκτρική θέρμανση για περιοχές χωρίς άλλες επιλογές. Μια οριζόντια πολιτική, με κάθετες στοχεύσεις.
Όμως, δεν είναι όλοι μέσα. Η στήριξη δεν είναι χωρίς όρους.
Κριτήρια, εξαιρέσεις και η κοινωνική στόχευση
Η κρατική μέριμνα για τη θέρμανση των πολιτών, όσο κι αν αποτυπώνει κοινωνική ευαισθησία, συνοδεύεται από αυστηρούς ελέγχους. Δεν δικαιούνται όλοι το επίδομα. Και αυτό, ανεξαρτήτως καιρού, είναι μια πολιτική επιλογή. Από το σύστημα εξαιρούνται οι φιλοξενούμενοι και τα εξαρτώμενα μέλη που δηλώνονται στα φορολογικά έντυπα, όσοι διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία που χαρακτηρίζονται ως πολυτελή (άνω των δύο Ι.Χ., επαγγελματικά ακίνητα), καθώς και νομικά πρόσωπα ή κάτοικοι εξωτερικού.
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ), οι οποίοι έχουν ήδη προνομιακό καθεστώς ως προς τη θέρμανση με ηλεκτρικό ρεύμα. Δεν είναι δυνατή η διπλή ενίσχυση. Το σύστημα απαιτεί δικαιοσύνη και όχι επιδοματική ασυδοσία.
Τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια δεν μεταβλήθηκαν σημαντικά σε σχέση με πέρυσι. Το ποσό του επιδόματος κυμαίνεται από 100 έως και 800 ευρώ, με δυνατότητα υπέρβασης για οικογένειες με παιδιά ή για πολίτες που κατοικούν σε περιοχές με υψηλό δείκτη ψύχους. Τα ποσά υπολογίζονται βάσει των παραστατικών που καταχωρίστηκαν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα myΘέρμανση έως τα τέλη Απριλίου.
Το μήνυμα της κυβέρνησης είναι σαφές: δεν πρόκειται για μόνιμη πολιτική. Το μέτρο αξιολογείται κάθε χρόνο με βάση τις διεθνείς συνθήκες, τις ανάγκες των πολιτών και τη δυνατότητα του προϋπολογισμού. Προς το παρόν, η συνέχισή του και για τη χειμερινή περίοδο 2025–2026 είναι πιθανή, αλλά όχι δεδομένη. Όλα θα εξαρτηθούν από τις τιμές στην αγορά ενέργειας και τη συνολική πορεία της οικονομίας.
Σε κάθε περίπτωση, το επίδομα θέρμανσης είναι περισσότερο από ένα οικονομικό βοήθημα. Είναι μια πράξη πολιτικής ισορροπίας. Είναι το ελάχιστο που μπορεί –και οφείλει– να κάνει ένα κράτος για να μην ξεπαγιάζουν τα παιδιά στα ορεινά της Ροδόπης ή οι ηλικιωμένοι στους κάμπους της Θεσσαλίας. Γιατί ο χειμώνας δεν τελειώνει όταν το λέει το ημερολόγιο. Τελειώνει όταν ο πολίτης νιώθει ασφαλής. Και ζεστός.
