Η επιστροφή Τσίπρα δοκιμάζει τα όρια της Κεντροαριστεράς

Η συζήτηση για την επόμενη ημέρα της κεντροαριστεράς αναζωπυρώνεται με αφορμή τη συστηματικά μελετημένη δημόσια επανεμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα, την προαναγγελία του βιβλίου του με τίτλο «ιθάκη» και τη σαφή φιλοδοξία του να δημιουργήσει νέο πολιτικό φορέα που πρωτίστως θα πλήξει τον Συριζα – Προοδευτική Συμμαχία, του οποίου διετέλεσε πρόεδρος, ενώ παρότι δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση οι πρώτες δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ήδη μια ρευστή αλλά υπαρκτή εικόνα υποδοχής από το εκλογικό σώμα. Στη χθεσινή μέτρηση της interview για την political, το 29% δηλώνει ότι βλέπει θετικά ή μάλλον θετικά την επιστροφή του, εύρημα με ιδιαίτερο βάρος δεδομένου ότι απουσιάζει ακόμη συγκεκριμένο πολιτικό όχημα ή προγραμματική ταυτότητα, την ώρα που το 67% διατηρεί αρνητική στάση καταδεικνύοντας τη φθορά του πρώην πρωθυπουργού στην ευρύτερη κοινή γνώμη και επιβεβαιώνοντας ότι η προσπάθεια «rebranding» αφορά όχι μόνο την εικόνα αλλά και το αφήγημα με στόχο την ανάκτηση αξιοπιστίας.

Η ίδια λογική καταγράφεται και στο ενδιαφέρον για το βιβλίο, όπου μόλις το 22% δηλώνει ότι θα το αγόραζε έναντι 75% που το απορρίπτει, ωστόσο η χρησιμότητά του υπερβαίνει τις πωλήσεις καθώς λειτουργεί ως εργαλείο επανεισόδου στη δημόσια σφαίρα, προσφέρει στον συγγραφέα πεδίο αναδιαμόρφωσης της συλλογικής μνήμης, γέφυρες με αποστασιοποιημένα ακροατήρια μετά το 2015 και ευκαιρία αυτοπαρουσίασης μέσα από προσωπική αφήγηση και δόσεις αυτοκριτικής. στην έρευνα της alco για τον alpha αναδεικνύεται ο κρίσιμος δείκτης της εμπιστοσύνης, όπου το 62% δηλώνει ότι δεν τον εμπιστεύεται καθόλου και το 17% λίγο, ενώ μόλις 12% έχει αρκετή και 5% πολλή εμπιστοσύνη, με την επιμέρους ανάλυση όμως να δείχνει ισχυρό υπόστρωμα στον φυσικό του χώρο καθώς το 92% των ψηφοφόρων του Συριζα εξακολουθεί να τον εμπιστεύεται και υψηλά ποσοστά εμφανίζονται και σε μικρότερα αριστερά σχήματα όπως η νέα αριστερά και το κίνημα δημοκρατίας.

Στοιχείο που υποδεικνύει έτοιμο πυρήνα υποστήριξης που δεν χρειάζεται να «κερδηθεί» αλλά να οργανωθεί, να συνδεθεί και να αποκτήσει προοπτική, εξίσου ενδεικτική είναι η μέτρηση της mrb για το open όπου το 21,8% δηλώνει ότι θα εξέταζε θετικά την ψήφο σε νέο κόμμα, ποσοστό μικρό αλλά αξιοσημείωτο για εγχείρημα χωρίς μορφή, που θέτει το πραγματικό ερώτημα αν πρόκειται για κατώφλι δυνητικής δυναμικής ή για ανώτατο όριο και μεταφέρει το βάρος από τους αριθμούς στη διατύπωση πειστικού πολιτικού προτάγματος ικανού να παράξει νέο νόημα αντί να ανακυκλώσει το παλιό. μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η «ιθάκη» δεν λειτουργεί ως απλή εξομολόγηση αλλά ως πρώτο κείμενο βάσης, με τον Τσίπρα να εξηγεί ότι τμήμα της προέκυψε από εκτενείς συνεντεύξεις με συνεργάτες ώστε να αποτυπωθούν όχι μόνο τα γεγονότα αλλά και τα συναισθήματα και οι εσωτερικές διεργασίες, με μεθοδολογία που παραπέμπει περισσότερο σε πρόλογο νέου αφηγήματος παρά σε επίλογο της προηγούμενης διαδρομής.

Το πολιτικό τοπίο παραμένει ρευστό, με ένα τμήμα της κοινωνίας να τον αναγνωρίζει ως δυνητικό εκφραστή ιδίως σε προοδευτικά ακροατήρια που νιώθουν πολιτικά άστεγα και ένα άλλο τμήμα να επιμένει στον σκεπτικισμό που άφησε η κυβερνητική περίοδος 2015–2019, γι’ αυτό και το πραγματικό στοίχημα δεν είναι αν ο Αλέξης Τσίπρας θα επανέλθει στο προσκήνιο, κάτι που ήδη συμβαίνει, αλλά αν μπορεί να το πράξει υπερβαίνοντας τη μνήμη του παρελθόντος και γεννώντας κάτι νέο, υπόθεση που δεν θα κριθεί από τις μετρήσεις της στιγμής αλλά από τον χρόνο, τις συμμαχίες και την πειστικότητα του πολιτικού λόγου που θα αρθρώσει.