Σήμερα Γιορτάζουν:

ΜΕΛΑΝΗ

11 Νοεμβρίου 2025

Ευρώπη σε συνταξιοδοτικό σταυροδρόμι

Μπροστά σε μια βαθιά δημοσιονομική πρόκληση βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς η γήρανση του πληθυσμού υπονομεύει τη βιωσιμότητα των διανεμητικών συνταξιοδοτικών συστημάτων και απειλεί τη σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών, με νέα μελέτη του κέντρου φιλελεύθερων μελετών και του european liberal forum να προκρίνει τη μετάβαση σε κεφαλαιοποιητικά ή μικτά μοντέλα ως προϋπόθεση μακροπρόθεσμης ανθεκτικότητας. Η έρευνα συνδέει τη δημοσιονομική σταθερότητα με την κοινωνική δικαιοσύνη, επιμένοντας σε πολιτικές που ενισχύουν την αποταμίευση, τις παραγωγικές επενδύσεις και τη διαγενεακή ισορροπία, ώστε η ευρωπαϊκή στρατηγική για το μέλλον των συντάξεων να στηρίζεται σε πραγματικές πηγές χρηματοδότησης και σε μηχανισμούς δίκαιης κατανομής του κινδύνου.

Οι συντάξεις απορροφούν πάνω από τα τρία τέταρτα των δαπανών κοινωνικής προστασίας και φτάνουν έως και το δεκαπέντε τοις εκατό του ΑΕΠ σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Γαλλία, ενώ η συρρίκνωση του ενεργού πληθυσμού επιβαρύνει τα ήδη πιεσμένα διανεμητικά ταμεία και μεταθέτει αυξανόμενα βάρη στις νεότερες γενιές. Η καθυστέρηση ανάπτυξης κεφαλαιοποιητικών πυλώνων στερεί από την ευρωπαϊκή οικονομία περί τα τριακόσια πενήντα δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο σε χαμένα επενδυτικά έσοδα, την ώρα που παραδείγματα όπως της Δανίας, της Ολλανδίας και της Ισλανδίας δείχνουν ότι ισχυροί επαγγελματικοί και ατομικοί λογαριασμοί μπορούν να ενισχύσουν την ανάπτυξη, να σταθεροποιήσουν τα δημόσια οικονομικά και να υπηρετήσουν καλύτερα την κοινωνική δικαιοσύνη.

Η μελέτη προτείνει ένα συνεκτικό πλαίσιο μεταρρυθμίσεων, από την αναθεώρηση του κριτηρίου του μάαστριχτ ώστε να συνυπολογίζονται οι υπόρρητες συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις, έως την ενίσχυση κεφαλαιοποιητικών πυλώνων με ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές, την προώθηση ατομικών και επαγγελματικών λογαριασμών ιδίως για τους νέους εργαζόμενους και την ενίσχυση του ανταγωνισμού και της καινοτομίας στη διαχείριση επαγγελματικών ταμείων. Κεντρική θέση έχει και η κατεύθυνση των συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων σε παραγωγικές, πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις που ευθυγραμμίζονται με τις στρατηγικές προτεραιότητες της ένωσης, ώστε να πολλαπλασιάζεται η αξία των συσσωρευμένων πόρων για την οικονομία και τους δικαιούχους.

Παράλληλα, δίνεται έμφαση στην ενίσχυση του χρηματοοικονομικού εγγραμματισμού, στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα κεφαλαιοποιητικά σχήματα και στη φορητότητα δικαιωμάτων εντός της εε, ώστε η κινητικότητα των εργαζομένων να μην τιμωρείται με απώλειες ασφαλιστικών δεδουλευμένων. Κατά τον πρόεδρο του Κεφιμ Νίκο Ρώμπαπα, η μετάβαση σε νέα μοντέλα δεν είναι μόνο οικονομική αναγκαιότητα αλλά και πράξη διαγενεακής δικαιοσύνης, με την ένταξη των λανθανουσών υποχρεώσεων στο δημοσιονομικό πλαίσιο και με κίνητρα και τεχνογνωσία για μεταβίβαση πόρων προς βιώσιμες επενδύσεις να δημιουργούν σταθερά θεμέλια για αποταμίευση, απόδοση και αξιοπρεπείς συντάξεις στο μέλλον.