Η ΔΕΗ αποσύρει τις μονάδες λιγνίτη ως το 2026 – Άγνωστο το μέλλον της Πτολεμαΐδας 5

Η ΔΕΗ σκοπεύει να αποσύρει τις μονάδες λιγνίτη ως το 2026, στα πλαίσια της νέας της στρατηγικής που παρουσίασε χθες (27.6.2024) στη γενική συνέλευση η διοίκηση.

Όπως αναφέρουν η πληροφορίες, Με βάση το νέο χρονοδιάγραμμα της απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ, προκύπτει το ερώτημα τι θα συμβεί με τη μονάδα Πτολεμαΐδα 5, η οποία μπήκε μόλις το τελευταίο έτος σε δοκιμαστική λειτουργία.

Προ ημερών ο υπουργός ΠΕΝ, Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε ότι δεν αναμένει πως η μονάδα θα αλλάξει καύσιμο ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί και στο μέλλον, για παράδειγμα ως μονάδα φυσικού αερίου.

Ως εκ τούτου, άγνωστο παραμένει σήμερα το τι θα συμβεί με αυτή την επένδυση, η οποία ήταν της τάξης των 1,5 δισ. ευρώ και αποφασίστηκε από τις προηγούμενες διοικήσεις.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι λιγνιτικές μονάδες αποτελούν πλέον βάρος για τη ΔΕΗ, καθώς αποτελούν τους ακριβότερους σταθμούς στο ελληνικό σύστημα εφόσον επιβαρύνονται με το υψηλό κόστος των εκπομπών CO2.

Παράλληλα, η ΔΕΗ έχει ακόμα ένα οικονομικό κίνητρο να τις αποσύρει, καθώς είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει μια πράσινη ρότα με όσο το δυνατόν χαμηλότερες εκπομπές κάθε χρόνο προκειμένου να εξασφαλίζει τις στοχεύσεις που θέτουν τα πιστωτικά ιδρύματα στις μέρες μας για το δανεισμό.

Η επιχείρηση δίνει μάχη τα τελευταία χρόνια για να παραμείνει σε πορεία επίτευξης αυτών των στόχων και φιλοδοξεί στο μέλλον να γίνουν τα πράγματα πιο εύκολα μέσω της μετεξέλιξης του χαρτοφυλακίου της.

Όπως ανέλυσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Γιώργος Στάσσης, η εγκατεστημένη ισχύς σε ΑΠΕ ανήλθε σε 4,6 GW στο τέλος του 2023, έχοντας σήμερα έργα συνολικής ισχύος 2,8 GW σε στάδιο κατασκευής ή έτοιμα προς κατασκευή, ισχύς που αντιστοιχεί περίπου στο 70% της ισχύος που απαιτείται για την επίτευξη του στόχου για το 2026.

Δεν είναι τόσο απλά όμως τα πράγματα

Πρόσφατα υποστηρίχθηκε ότι ο λιγνίτης είναι το πιο ακριβό καύσιμο σήμερα στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής της Χώρας και για αυτό πρέπει να αποσυρθεί, με βάση στοιχεία κόστους και τις Ευρωπαϊκές δεσμεύσεις. Εντούτοις, τα στοιχεία κόστους που αναφέρθηκαν δεν περιλαμβάνουν το σταθμό Πτολεμαΐδα 5 και κυρίως δεν αξιολογείται η ενεργειακή ασφάλεια που παρέχει ο λιγνίτης. Την πολιτική αυτή φαίνεται πως εφαρμόζει με συνέπεια η ΔΕΗ και έχει αποσύρει τις λιγνιτικές μονάδες από την ηλεκτροπαραγωγή τους τελευταίους μήνες.

Και να που φθάσαμε! Η μέση τιμή προ-ημερησίας αγοράς για τις 3 Ιουνίου 2024 υπερδιπλασιάστηκε και, αναμένοντας καύσωνα, ανέβηκε μέσα σε μια ημέρα στις 119,27 €/MWh από 52,02 €/MWh την προηγουμένη, χαμηλής ζήτησης βέβαια Κυριακή, χωρίς να έχουν αλλάξει οι τιμές φυσικού αερίου TTF και των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.

Το «αναλγητικό» για την επώδυνη απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα ήταν οι υποσχέσεις δίκαιης ενεργειακής μετάβασης με χρηματοδότηση επενδύσεων και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Μετά από πέντε χρόνια πλέον, η απολιγνιτοποίηση προχώρησε και η δίκαιη μετάβαση παραμένει ακόμη στα σχέδια.

Έχουμε ένα καλοκαίρι μπροστά μας. Ξεχνάμε ότι στον καύσωνα του 2023 ο λιγνίτης στήριξε το σύστημα ηλεκτροδότησης και τους καταναλωτές; Με τις χρηματιστηριακές τιμές στα επίπεδα αυτά η λιγνιτική μονάδα Πτολεμαΐδα 5 άνετα μπορεί να λειτουργήσει ως σταθμός βάσεως και να είναι κερδοφόρα. Το ίδιο και η Μελίτη. Αφήνουμε όμως τη Μελίτη σε αδράνεια, χωρίς λιγνίτη που εξάγεται στη Βόρειο Μακεδονία, από την οποία εισάγουμε ηλεκτρική ενέργεια. Ποιος θα το φανταζόταν και ποιοι είναι οι κερδισμένοι;

Παραδώσαμε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο φυσικό αέριο, με συμμετοχή 50% στο ενεργειακό μείγμα στις 3/6/24. Ένα άλλο φαινόμενο σχετικό με το φυσικό αέριο είναι ότι με την αύξηση της συμμετοχής του στο ενεργειακό μείγμα αυξάνεται και η μέγιστη τιμή ενέργειας στο 24ωρο, ενώ θα περίμενε κανείς το αντίθετο από οικονομίες κλίμακος. Απλά, όταν το φυσικό αέριο επικρατεί στο ενεργειακό μείγμα, ελέγχει την αγορά και λειτουργεί προς όφελός του. Δεν είναι καθόλου περίεργο ότι στις 3/6/24 η μέγιστη τιμή προ-ημερήσιας αγοράς είναι στα 212,03€/MWh.

Και τι άλλαξε σε δέκα ημέρες μέχρι σήμερα. Ο λιγνίτης έγινε οικονομικότερος κατά 6€/MWh, γιατί ακρίβυνε το φυσικό αέριο TTF από τα 30€/MWh στα 35. Ακρίβυναν θα πείτε και τα διακαιώματα από 70€/MWh στα 74. Ναι, αλλά για μια ηλεκτρική μεγαβατώρα η επιβάρυνση από το φυσικό αέριο σε σταθμούς με απόδοση 50% είναι διπλάσια της διαφοράς (35-30), δηλαδή 10€/MWh και η επιβάρυνση από τα δικαιώματα της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα 5 είναι μόνο (74-70) = 4€/MWh, με τελικό όφελος για το λιγνίτη 6€/MWh. Η σύγκριση είναι φανερή και η μέχρι στιγμής πορεία του φυσικού αερίου είναι ανοδική.

Τι έχει να πει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας; Μήπως χρειαζόμαστε και Εισαγγελέα ενέργειας;