Σε ενεργειακή πρωτεύουσα της Ανατολικής Μεσογείου αναδεικνύεται από σήμερα η Ελλάδα, καθώς στο Ζάππειο πραγματοποιείται η Σύνοδος της «Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια», συγκεντρώνοντας μέσα σε 48 ώρες τέσσερις υπουργούς της κυβέρνησης Τραμπ, 25 υπουργούς Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 300 ανώτατα στελέχη μεγάλων ενεργειακών εταιρειών από Ευρώπη, ΗΠΑ και Αυστραλία. Το κεντρικό αντικείμενο των συζητήσεων είναι η απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και η καθοριστική συμβολή της χώρας μας ως ενεργειακού κόμβου για την απρόσκοπτη είσοδο αμερικανικού LNG στην ευρωπαϊκή αγορά.
Κυβερνητικά στελέχη υπογραμμίζουν ότι η Ελλάδα, αξιοποιώντας τη γεωγραφική της θέση, κατακτά κομβικό ρόλο στη διαμόρφωση του νέου ενεργειακού χάρτη και μετατρέπεται σε σταθερό στρατηγικό εταίρο των ΗΠΑ, οι οποίες αναγνωρίζουν τη χώρα μας ως γέφυρα μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής. Ο πρωθυπουργός θα συμμετάσχει αύριο στις εργασίες του P-TEC, ενώ χθες είχε συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου με τον υπουργό Εσωτερικών των ΗΠΑ Νταγκ Μπέργκαμ, τον υπουργό Ενέργειας Κρις Ράιτ, τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Μάικλ Ρήγας και την πρέσβειρα Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, παρουσία πολυμελούς αμερικανικής αντιπροσωπείας, συζητώντας τις επενδυτικές και γεωπολιτικές προοπτικές της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας.
Το κυβερνητικό σχέδιο στοχεύει στη σταθερή μετατροπή της Ελλάδας σε κεντρικό ενεργειακό κόμβο για τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια μέχρι και την Ουκρανία σε μια περίοδο που η ΕΕ απομακρύνεται ενεργειακά από τη Ρωσία. Με υποδομές υποδοχής, αποθήκευσης, αεριοποίησης και μεταφοράς φυσικού αερίου που συνεχώς αναβαθμίζονται, η χώρα έχει εξελιχθεί σε βασική πύλη εισαγωγής αμερικανικού LNG προς την Ευρώπη, ενώ ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι ήδη αμερικανικές εταιρείες υδρογονανθράκων έχουν παρουσία στην Ελλάδα και αναμένονται σύντομα ανακοινώσεις για τις πρώτες ερευνητικές γεωτρήσεις στη χώρα.
Όπως έκανε γνωστό ο υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, η σύμβαση οδεύει προς το Ελεγκτικό Συνέδριο και τη Βουλή, ώστε από το 2026 να αρχίσουν σεισμικές και γεωφυσικές έρευνες που θα αποδείξουν μέσα σε ένα έως δύο χρόνια εάν τα κοιτάσματα είναι εμπορικά αξιοποιήσιμα. Η ενίσχυση της συνεργασίας αποτυπώνεται ξεκάθαρα στους αριθμούς, καθώς οι ΗΠΑ έχουν πλέον εξελιχθεί στον κύριο πάροχο LNG της χώρας: το 2019 οι παραδόσεις τους βρίσκονταν κάτω από το 5% των συνολικών εισαγωγών, ενώ το πρώτο οκτάμηνο φέτος ξεπέρασαν το 80%, αγγίζοντας τις 20 TWh ενέργειας. Η Ελλάδα, από χώρα με ελάχιστες εκροές το 2020 παρά τους 6 bcm εισαγωγών, το 2024 μετατράπηκε σε δυναμικό διαμετακομιστικό κόμβο με εισροές άνω των 17 bcm φυσικού αερίου και εξαγωγές 11 bcm προς ευρωπαϊκές χώρες μέσω του ΤΑΡ και των αγωγών του Κάθετου Διαδρόμου.
Παράλληλα, η χώρα επενδύει σε διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας και έχει ήδη γίνει καθαρός εξαγωγέας για πρώτη φορά μετά το 2000. Κομβικό ρόλο διαδραματίζουν το FSRU Αλεξανδρούπολης και η Ρεβυθούσα, που αναδεικνύονται σε πυλώνες της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια. Με τη στήριξη των ΗΠΑ, ο Κάθετος Διάδρομος καθίσταται ενεργή οδός μεταφοράς LNG από τη Μεσόγειο προς τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Ουκρανία, θωρακίζοντας την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, ενώ η Ρεβυθούσα έχει καταστεί κέντρο ανεφοδιασμού, έχοντας υποδεχθεί από το 2018 σχεδόν 150 αποστολές αμερικανικού LNG και παραδώσει πάνω από 92 TWh ενέργειας. Με αυτά τα δεδομένα, η Ελλάδα επιχειρεί να αναβαθμίσει οριστικά τον ρόλο της ως χώρα – κόμβος στην ενέργεια, με γεωπολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις που επεκτείνονται σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
