Η Φλόριντα καταργεί τις υποχρεωτικές εντολές εμβολιασμού: Αντιδράσεις και ανησυχία για τη δημόσια υγεία
Σε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες αποφάσεις που έχει λάβει αμερικανική Πολιτεία τα τελευταία χρόνια στον τομέα της δημόσιας υγείας, η Φλόριντα ανακοίνωσε σχέδιο για την πλήρη κατάργηση όλων των πολιτειακών εντολών υποχρεωτικού εμβολιασμού, ακόμα και για τα παιδιά που φοιτούν σε σχολεία.
Την ανακοίνωση έκανε ο αρχίατρος της Πολιτείας, Τζόζεφ Λαντάπο, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην Τάμπα, με τον Ρεπουμπλικανό κυβερνήτη Ρον Ντεσάντις στο πλευρό του. Ο Λαντάπο, γνωστός για την αντιεμβολιαστική του ρητορική, χρησιμοποίησε φορτισμένη γλώσσα, παρομοιάζοντας τις εντολές εμβολιασμού με μορφή «δουλείας» και αμφισβήτησε ανοιχτά το δικαίωμα της κυβέρνησης να καθορίζει τι πρέπει να κάνει κάποιος με το σώμα του.
Η δήλωση αυτή σηματοδοτεί την πρόθεση της Πολιτείας να ανατρέψει ένα πολυετές νομικό και ιατρικό πλαίσιο που προβλέπει τον εμβολιασμό των παιδιών ως απαραίτητη προϋπόθεση για την εγγραφή τους σε δημόσια σχολεία, με ορισμένες θρησκευτικές ή ιατρικές εξαιρέσεις κατά περίπτωση. Αν και η Φλόριντα δεν είναι η μοναδική Πολιτεία με ευελιξία στην πολιτική εμβολιασμού, είναι η πρώτη που στοχεύει στην πλήρη κατάργηση του υποχρεωτικού χαρακτήρα των εμβολίων για το σχολικό πληθυσμό. Το σχέδιο προωθείται ενώ τα ποσοστά εμβολιασμού για βασικές παιδικές ασθένειες, όπως η ιλαρά, η πολιομυελίτιδα και η διφθερίτιδα, παρουσιάζουν ανησυχητική πτώση.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), κατά τη σχολική χρονιά 2024-2025 περίπου το 5,1% των παιδιών που φοιτούν σε νηπιαγωγεία στη Φλόριντα —δηλαδή περισσότερα από 11.000 παιδιά— δεν έλαβε ένα ή περισσότερα από τα απαραίτητα εμβόλια. Το ποσοστό αυτό παρουσιάζει αύξηση σε σχέση με προηγούμενα έτη και συμπίπτει με την έξαρση κρουσμάτων ιλαράς στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία έφτασε τον Ιούλιο του 2025 στο υψηλότερο επίπεδο από το έτος 2000, οπότε και η ασθένεια είχε θεωρηθεί εξαλειφθείσα από τις υγειονομικές αρχές.
Η αντίδραση από την επιστημονική κοινότητα δεν άργησε να έρθει. Η Δρ Σούζαν Κρέσλι, πρόεδρος της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής, υπερασπίστηκε με σθένος την ανάγκη για εμβολιασμό στα σχολεία, τονίζοντας ότι η στενή επαφή των παιδιών ευνοεί την εξάπλωση επικίνδυνων ιών.
«Όταν όλοι σε ένα σχολείο είναι εμβολιασμένοι, είναι δυσκολότερο να εξαπλωθεί η ασθένεια και ευκολότερο για όλους να συνεχιστεί η διασκέδαση και η μάθηση», ανέφερε. Παράλληλα, προειδοποίησε ότι η απόφαση της Φλόριντα θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτές συνέπειες όχι μόνο στη δημόσια υγεία αλλά και στην καθημερινή λειτουργία των οικογενειών και της οικονομίας. «Όταν τα παιδιά είναι άρρωστα και δεν πηγαίνουν στο σχολείο, οι γονείς επίσης δεν πηγαίνουν στη δουλειά τους», πρόσθεσε, κάνοντας λόγο για σημαντικό κοινωνικό και οικονομικό κόστος.
Η πολιτική αυτή απόφαση εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ιδεολογικής και υγειονομικής αντιπαράθεσης, το οποίο έχει ενταθεί ιδιαίτερα μετά την πανδημία της COVID-19. Ο κυβερνήτης Ντεσάντις έχει αναγάγει την αντίστασή του στις υγειονομικές εντολές σε κεντρικό στοιχείο της πολιτικής του ταυτότητας, ενώ ο αρχίατρος Λαντάπο έχει επανειλημμένα προκαλέσει αντιδράσεις με τις δηλώσεις του.
Πέρυσι, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις όταν ζήτησε να σταματήσει η χρήση των εμβολίων mRNA για τον κορωνοϊό, ενώ προέτρεψε και τις κοινότητες να αποφεύγουν την προσθήκη φθορίου στο πόσιμο νερό, επικαλούμενος ανησυχίες για την υγεία που όμως δεν στηρίζονται σε ευρέως αποδεκμένα επιστημονικά δεδομένα.
Ο Mehmet Oz, ο γνωστός γιατρός που επιβλέπει τα προγράμματα Medicaid και Medicare στην κυβέρνηση Τραμπ, εξέφρασε την Τετάρτη τη στήριξή του στην προσπάθεια της Φλόριντας να καταργήσει τις υποχρεωτικές εμβολιασμούς στα σχολεία.
Σε συνέντευξή του στην εκπομπή «The Story with Martha MacCallum» του Fox News, ο Oz ρωτήθηκε αν συμφωνεί με τους αξιωματούχους που θέλουν να κάνουν τη Φλόριντα την πρώτη πολιτεία που θα καταργήσει τις υποχρεωτικές παιδικές εμβολιασμούς και αν θα σύστηνε το ίδιο στους ασθενείς του.
«Σίγουρα δεν θα υποστήριζα υποχρεωτικούς εμβολιασμούς», δήλωσε ο διευθυντής των Κέντρων Medicare και Medicaid Services στον MacCallum.
«Αυτή είναι μια απόφαση που θα πρέπει να λαμβάνεται από κοινού ανάμεσα στον γιατρό και τον ασθενή», συνέχισε. «Οι γονείς αγαπούν τα παιδιά τους περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, οπότε γιατί να μην αφήσουμε τους γονείς να έχουν ενεργό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία;»
Ο Oz τόνισε ότι οι γιατροί «δεν θα έπρεπε να νιώθουν πίεση από την κυβέρνηση για να αποφασίσουν τι θα κάνουν με το πρόγραμμα εμβολιασμών», προσθέτοντας πως «πρέπει να κάνουν το καλύτερο για το άτομο που έχουν μπροστά τους, ας πούμε ένα παιδί, και να σέβονται τις επιθυμίες των γονέων. Έτσι πρέπει να λειτουργεί το σύστημα.»
Η ρητορική κατά των εμβολίων φαίνεται να αποκτά και πολιτικό έρεισμα σε εθνικό επίπεδο, καθώς και ο Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζούνιορ, πρώην Δημοκρατικός και νυν ανεξάρτητος υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ, έχει εκφράσει επανειλημμένα τις αμφιβολίες του για την ασφάλεια των εμβολίων, υποστηρίζοντας ότι σχετίζονται με την αύξηση των κρουσμάτων αυτισμού —μια θεωρία που έχει απορριφθεί κατηγορηματικά από τον επιστημονικό κόσμο και τα CDC.
Το μέλλον της δημόσιας υγείας στη Φλόριντα τίθεται πλέον σε νέα τροχιά, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν για τον κίνδυνο επανεμφάνισης ασθενειών που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν ελεγχόμενες.
Οι επόμενοι μήνες αναμένονται κρίσιμοι, καθώς η πολιτεία αναμένεται να παρουσιάσει το τελικό σχέδιο νόμου, ενώ είναι πιθανό να δρομολογηθούν νομικές προσφυγές από γονείς, εκπαιδευτικούς ή υγειονομικούς φορείς που διαφωνούν με την κατάργηση των εμβολιαστικών απαιτήσεων. Το ερώτημα που πλέον απασχολεί την αμερικανική κοινωνία είναι αν η ελευθερία επιλογής μπορεί ή πρέπει να υπερισχύει της συλλογικής ευθύνης για την προστασία της δημόσιας υγείας.
