Η ιστορική απόπειρα του Τραμπ για ειρήνη στη Μέση Ανατολή
Ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται αποφασισμένος να πετύχει κάτι που, όπως δηλώνει, θα μπορούσε να αλλάξει τον ρου της ιστορίας στη Μέση Ανατολή. Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο συνομιλιών για μια συμφωνία-ορόσημο, η οποία δεν περιορίζεται στον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα αλλά φιλοδοξεί να εγκαθιδρύσει μια ευρύτερη ειρήνη στην περιοχή. Μιλώντας στο Axios, δεν έκρυψε την αισιοδοξία του, λέγοντας πως «αν το πετύχουμε, θα είναι μια σπουδαία μέρα για το Ισραήλ και για τη Μέση Ανατολή, η πρώτη πραγματική ευκαιρία για ειρήνη στην περιοχή, αλλά πρώτα πρέπει να το ολοκληρώσουμε».
Οι διαπραγματεύσεις έχουν εισέλθει στην τελική τους φάση, με το ραντεβού του Τραμπ με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να αποτελεί το προτελευταίο βήμα πριν την επίσημη ανακοίνωση. Ο Τραμπ αναφέρθηκε στον Νετανιάχου με το προσωνύμιο «Μπίμπι», δείχνοντας προσωπική οικειότητα και πολιτική χημεία. Σύμφωνα με το Axios, η παρούσα προσπάθεια είναι η πιο σοβαρή και συντονισμένη που έχει γίνει μέχρι σήμερα για τον τερματισμό του πολέμου, ο οποίος από τις 7 Οκτωβρίου 2023 έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 66.000 Παλαιστίνιους, βάσει των στοιχείων του υπουργείου Υγείας της Γάζας, το οποίο ελέγχεται από τη Χαμάς. Ο Τραμπ τόνισε σε τηλεφωνική συνέντευξη ότι «όλοι έχουν ενωθεί για να υπάρξει μια συμφωνία, αλλά πρέπει ακόμη να την ολοκληρώσουμε», σημειώνοντας πως οι αραβικές χώρες έχουν επιδείξει εξαιρετική συνεργασία και ότι η Χαμάς «τρέφει μεγάλο σεβασμό για τον αραβικό κόσμο».
A senior U.S. official said that following the talks between Witkoff and Kushner and Netanyahu, the U.S. & Israel are very close to an agreement on Trump’s plan to end the war in Gaza. Hamas still needs to agree, the official added https://t.co/dypklAzht9
Ο ίδιος περιέγραψε ένα πλαίσιο κοινής επιθυμίας για ειρήνη, υποστηρίζοντας πως «ο αραβικός κόσμος θέλει ειρήνη, το Ισραήλ θέλει ειρήνη και ο Μπίμπι θέλει ειρήνη», δίνοντας την εικόνα σπάνιας σύμπνοιας ανάμεσα σε παραδοσιακά αντίπαλες πλευρές. Το σχέδιο, όπως εξήγησε, δεν περιορίζεται στο να σταματήσουν οι εχθροπραξίες, αλλά θέτει τις βάσεις για μια περιφερειακή συμφωνία ειρήνης. Ο δημοσιογράφος Μπαράκ Ραβίντ μετέδωσε από το Channel 12 ότι ο Τραμπ ελπίζει η συμφωνία να οριστικοποιηθεί και να ανακοινωθεί τη Δευτέρα ή την αμέσως επόμενη ημέρα.
Οι διαφορές ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ παραμένουν κρίσιμες και αποτέλεσαν αντικείμενο των συνομιλιών που είχε ο απεσταλμένος του Λευκού Οίκου Στιβ Γουίτκοφ και ο γαμπρός του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, με τον Νετανιάχου στη Νέα Υόρκη. Οι δύο πλευρές προσπαθούν να γεφυρώσουν τις αποκλίσεις που επικεντρώνονται σε δύο σημεία: την πρόβλεψη για τον αφοπλισμό της Χαμάς, την οποία το Ισραήλ απαιτεί πιο αυστηρή και δεσμευτική, και τον ρόλο της Παλαιστινιακής Αρχής στη μεταπολεμική Γάζα, που για τον Νετανιάχου αποτελεί «κόκκινη γραμμή». Ο Τραμπ αναμένεται να συναντηθεί τη Δευτέρα με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό στον Λευκό Οίκο, διαβεβαιώνοντας ότι ο τελευταίος υποστηρίζει το σχέδιο, αν και μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει επίσημη τοποθέτηση από την ισραηλινή κυβέρνηση. Στις συνομιλίες συμμετέχουν επίσης αρκετές αραβικές και μουσουλμανικές χώρες, γεγονός που ενισχύει το διπλωματικό βάρος της πρωτοβουλίας.
Ο Τραμπ, μέσα από ανάρτησή του στο Truth Social, υπογράμμισε ότι «έχουμε μπροστά μας μια αληθινή ευκαιρία για κάτι σπουδαίο στη Μέση Ανατολή. Όλοι είναι έτοιμοι για κάτι ξεχωριστό, για πρώτη φορά. Θα το πετύχουμε», χαρακτηρίζοντας τη συγκυρία ως μοναδική. Το σχέδιο που παρουσίασε βασίζεται σε 21 σημεία και έχει εκπονηθεί από τον Γουίτκοφ και τον Κούσνερ, σε συνεργασία με τον πρώην Βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ. Περιλαμβάνει συνδυασμό προτάσεων που έχουν συζητηθεί τον τελευταίο χρόνο με Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα,Σαουδική Αραβία, Γαλλία και Βρετανία.
Από την πλευρά της, η Χαμάς ανακοίνωσε την Κυριακή ότι δεν έχει λάβει νέα πρόταση από τους μεσολαβητές του Κατάρ και της Αιγύπτου. Οι συνομιλίες φαίνεται να έχουν παγώσει μετά την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας της ηγεσίας της στην Ντόχα πριν από τρεις εβδομάδες. Η οργάνωση διευκρίνισε ωστόσο ότι παραμένει ανοιχτή σε οποιαδήποτε νέα πρόταση, την οποία θα εξετάσει «με θετικό και υπεύθυνο πνεύμα, με τρόπο που θα διαφυλάσσει τα εθνικά δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού».
Η πρωτοβουλία Τραμπ διαμορφώνει μια κρίσιμη καμπή στις εξελίξεις της Μέσης Ανατολής. Αν ολοκληρωθεί, θα αποτελέσει την πιο φιλόδοξη και ευρείας κλίμακας συμφωνία ειρήνης που έχει επιχειρηθεί στην περιοχή εδώ και δεκαετίες.
