Η πρέσβης Γκίλφοϊλ και οι πρώτοι μεγάλοι σκοπέλοι της θητείας της στην Αθήνα

Πολύ νωρίς στη θητεία της, η πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών Κίμπερλι Γκίλφοϊλ αντιμετωπίζει τους πρώτους σοβαρούς σκοπέλους στην Ελλάδα, αποδεικνύοντας ότι η διπλωματία δεν είναι παιχνίδι ταχύτητας αλλά στρατηγικής και λεπτομερειών.

Από την πρώτη στιγμή, η δυναμική παρουσία της στο ελληνικό πολιτικό και επιχειρηματικό περιβάλλον έδειξε τις προθέσεις της: μέσα σε λίγους μήνες, είχε εμπλακεί σε παρασκηνιακές επαφές με το ελληνικό επιχειρείν και, κατά την επίσημη εμφάνισή της στη χώρα μας, υπέγραψε πανηγυρικά τη δεκαετή συμφωνία προμήθειας και εξαγωγής σχιστολιθικού αερίου από την κοινοπραξία AKTΩΡ – ΔΕΠΑ Εμπορίας. Παράλληλα, η επικοινωνία της με το υπουργείο Ανάπτυξης οδήγησε σε νομοθετική ρύθμιση για το νέο λιμάνι της Ελευσίνας, αν και το έργο παραμένει ανεπαρκώς υποδομημένο και απαιτεί εκβάθυνση για ασφαλή πλους και φόρτωση πλοίων.

Όμως η πολιτική κρίνεται στις λεπτομέρειες, και εκεί η πρέσβης συνάντησε τα πρώτα εμπόδια. Ο πρώτος μεγάλος σκόπελος αφορά την κινεζική πρεσβεία και τις δηλώσεις της Γκίλφοϊλ για το λιμάνι του Πειραιά και τη συνεργασία με την Cosco. Η φράση «υπάρχει τρόπος να παρακάμψουμε τη συμφωνία» προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Πεκίνου, το οποίο την κατηγόρησε για ακατάλληλη ανάμειξη στα εσωτερικά της Ελλάδας. Παράλληλα, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών αναγκάστηκε να την «αδειάσει» δημόσια, υπενθυμίζοντας ότι οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται (pacta sunt servanda).

Η αντίδραση αυτή έφερε την πρέσβη αντιμέτωπη με τη σκληρή πραγματικότητα των σινοαμερικανικών σχέσεων, όπου κάθε φράση ζυγίζεται, και η διπλωματία απαιτεί προσοχή και μεθοδικότητα. Όπως σχολιάζουν διπλωμάτες, η επιτυχία δεν μετριέται με την ένταση ή τη δημόσια προβολή, αλλά με την αποτελεσματικότητα στις πράξεις και την υπομονή στη λεπτομέρεια. Η επιμονή στη δημόσια έκθεση, ειδικά πριν καλά καλά καθίσει κάποιος στην καρέκλα του πρέσβη, μπορεί να προκαλέσει κρίσεις και εντάσεις που θα αμαυρώσουν την εικόνα και την αποστολή του.

Ο δεύτερος σκόπελος, λιγότερο γνωστός, συνδέεται με τις λεπτομέρειες της ενεργειακής στρατηγικής και την αμερικανική βιασύνη για άμεσα αποτελέσματα. Συνεργάτες της Γκίλφοϊλ ανακάλυψαν ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα «slots» για τη διοχέτευση αμερικανικού αερίου προς την Ουκρανία μέσω Ελλάδας – όλα τα ραντεβού είναι δεσμευμένα για αζέρικο και ρωσικό αέριο. Η πληροφορία προκάλεσε πανικό στην πρέσβη, η οποία, σύμφωνα με πηγές, φέρεται να δήλωσε ότι «θα χάσω τη θέση μου αν δεν βρεθεί λύση». Η πίεση για αποτέλεσμα, ωστόσο, αποκαλύπτει μια βασική διαφορά στον τρόπο σκέψης: ο ευρωπαϊκός τρόπος απαιτεί υπομονή, λεπτομέρεια και στέρεες διαδικασίες, ενώ η αμερικανική προσέγγιση συχνά τείνει στην άμεση λύση και στην πίεση για γρήγορα αποτελέσματα.

Το στυλ της Γκίλφοϊλ, ωστόσο, είναι γνωστό: αποφασιστική, ακάματη και συχνά ατρόμητη, βρίσκει λύσεις ακόμη και σε φαινομενικά αδιέξοδα. Αλλά η διπλωματία δεν είναι αγώνας μπάσκετ ή ποδοσφαίρου – απαιτεί στρατηγική, υπομονή και διακριτικότητα. Όπως σημειώνουν αναλυτές, η ισχύς δεν εκτίθεται απαραίτητα στο φως των προβολέων: τρέφεται από τη σιωπή, τη μεθοδικότητα και το μυστήριο.

Η περίπτωση της φέρνει στο φως δύο βασικά διδάγματα για τη διπλωματία: πρώτον, ότι η δημόσια προβολή και οι οξείες δηλώσεις μπορεί να φέρουν γρήγορα αποτελέσματα, αλλά συχνά έχουν αντίκτυπο στις διεθνείς σχέσεις και στη φήμη του διπλωμάτη. Δεύτερον, ότι η αμερικανική ταχύτητα και αποφασιστικότητα πρέπει να συνυπάρχει με την ευρωπαϊκή σχολαστικότητα και προσεκτική διαχείριση των συμφερόντων όλων των πλευρών.

Η Αμερικανίδα πρέσβης, λοιπόν, βρίσκεται στην πρώτη κρίσιμη φάση της θητείας της, όπου η εντυπωσιακή εκκίνηση δοκιμάζεται από τις σκιές της πραγματικότητας. Ο τρόπος που θα διαχειριστεί αυτές τις προκλήσεις θα καθορίσει όχι μόνο την προσωπική της εικόνα στην Ελλάδα αλλά και την αποτελεσματικότητα των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή.

Η ιστορία της δείχνει ότι το αποτέλεσμα έρχεται με υπομονή, λεπτομέρεια και γνώση του πολιτικού περιβάλλοντος. Η Γκίλφοϊλ μπορεί να είναι δυναμική και αποφασιστική, αλλά ο δρόμος της διπλωματίας απαιτεί περισσότερα από εντυπωσιακές συμφωνίες και δημόσιες δηλώσεις. Απαιτεί σταθερότητα, διακριτικότητα και, πάνω από όλα, σεβασμό στις λεπτομέρειες που καθορίζουν την πορεία των μεγάλων διεθνών σχέσεων.

Η θητεία της Γκίλφοϊλ, λοιπόν, θα κριθεί στις λεπτομέρειες, όχι στο πόσο γρήγορα υπογράφονται συμφωνίες ή στο πόσο εντυπωσιακή είναι η αρχή, αλλά στην ικανότητα να παραμένει αποτελεσματική, να διαχειρίζεται κρίσεις και να επιτυγχάνει στρατηγικά αποτελέσματα χωρίς να προκαλεί αχρείαστες εντάσεις. Η διπλωματία, στο τέλος, δεν είναι θέαμα. Είναι έργο σταθερότητας, υπομονής και στρατηγικής