Κρίσιμη ψήφος στη Γαλλία

Σε μια ακόμη πολιτική κρίση ετοιμάζεται να εισέλθει η Γαλλία, καθώς όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση μειοψηφίας του Φρανσουά Μπαϊρού οδεύει προς ανατροπή σε ψήφο εμπιστοσύνης τον επόμενο μήνα, στον απόηχο βαθιών διαιρέσεων γύρω από έναν εξαιρετικά μη δημοφιλή προϋπολογισμό λιτότητας και ένα σχέδιο μείωσης του χρέους. Ο κεντρώος πρωθυπουργός δήλωσε στην εφημερίδα l’express «θα πολεμήσω σαν σκύλος», ύστερα από την αιφνιδιαστική απόφασή του να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης, όμως στα κομματικά επιτελεία της άκρας δεξιάς και της αριστεράς επικρατεί η βεβαιότητα ότι θα αξιοποιήσουν την ευκαιρία για να τον αποπέμψουν μετά από λιγότερους από εννέα μήνες στην εξουσία. Ο Μπορίς Βαλό, επικεφαλής της σοσιαλιστικής κοινοβουλευτικής ομάδας, δήλωσε στο bfm tv ότι «πρέπει να αλλάξουμε πολιτική και γι’ αυτό πρέπει να αλλάξουμε πρωθυπουργό», περιγράφοντας το κλίμα που διαμορφώνεται ενόψει της διαδικασίας.

Το μεγάλο στοίχημα του Μπαϊρού, το οποίο περιλαμβάνει έκτακτη σύνοδο του κοινοβουλίου στις 8 σεπτεμβρίου για την παροχή εμπιστοσύνης, παρουσιάζεται από τον Guardian ως αναμέτρηση με ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας και αναζωπυρώνει φόβους για νέα κρίση λιγότερο από έναν χρόνο μετά την πτώση της προηγούμενης κυβέρνησης του michel barnier λόγω διαφωνιών για τον προϋπολογισμό. Το χρηματιστήριο του παρισιού υποχώρησε, οι τραπεζικές μετοχές βρέθηκαν υπό πίεση και το κόστος δανεισμού αυξήθηκε, καθώς οι αγορές τιμολογούν τον κίνδυνο παρατεταμένης αστάθειας. Ο 74χρονος σύμμαχος του Εμανουέλ Μακρόν, μιλώντας σε εκδήλωση του συνδικάτου cfdt, κάλεσε τα κόμματα να σταθμίσουν προσεκτικά την ψήφο τους, λέγοντας ότι έχουν δεκατρείς ημέρες για να αποφανθούν «αν είναι με το μέρος του χάους ή της ευθύνης», και έθεσε ως κεντρικό ερώτημα αν υπάρχει εθνική έκτακτη ανάγκη για αναδιάρθρωση των δημόσιων λογαριασμών, με μείωση ελλειμμάτων και ενίσχυση της παραγωγής.

Σε μια έμμεση γέφυρα προς την αριστερά ανέφερε ότι είναι έτοιμος να απαιτήσει «συγκεκριμένη προσπάθεια» από τους πλουσιότερους, απαντώντας στις επικρίσεις πως οι προτάσεις του πλήττουν δυσανάλογα τους φτωχούς και τους συνταξιούχους. Σύμφωνα με το γαλλικό θεσμικό πλαίσιο ο πρόεδρος διορίζει άμεσα τον πρωθυπουργό που διαχειρίζεται τις εσωτερικές υποθέσεις και ο Εμανουέλ Μακρόν θα μπορούσε είτε να ορίσει νέο πρόσωπο είτε να αναθέσει εκ νέου στον Μπαϊρού τον σχηματισμό κυβέρνησης ακόμη και μετά από ενδεχόμενη ήττα στις 8 σεπτεμβρίου, επιλογές που όμως δεν λύνουν το πρόβλημα αν δεν τροποποιηθεί ριζικά ο προϋπολογισμός του 2026 που έχει απορριφθεί κατηγορηματικά από αντιπολίτευση και κοινή γνώμη. Μια εναλλακτική που ακούγεται είναι η τοποθέτηση προσώπου εμπιστοσύνης όπως ο σεμπαστιάν λεκορνί, εκτίμηση που ο πολιτικός επιστήμονας βενσάν μαρτινί συνοδεύει με τη διευκρίνιση ότι χωρίς εντελώς διαφορετικό δημοσιονομικό σχέδιο η τύχη θα είναι ίδια.

Πηγή κοντά στη Μαρίν Λε Πεν ανέφερε στο Reuters ότι δύσκολα οποιοσδήποτε νέος πρωθυπουργός θα αποφύγει ψήφο δυσπιστίας, ενώ το κόμμα της ζητά διάλυση της εθνοσυνέλευσης και πρόωρες εκλογές, σενάριο που ο Μακρόν έχει δηλώσει ότι δεν επιθυμεί, αν και ο υπουργός δικαιοσύνης Ζεράλντ Νταρμανέν σημείωσε πως δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ο Μπρουνό Ρεταϊλό, που ηγείται του δεξιού κόμματος les républicains και έχει στηρίξει τον Μπαϊρού, χαρακτήρισε ανεύθυνη και αντίθετη προς τα συμφέροντα της Γαλλίας την πτώση της κυβέρνησης σε αυτή τη συγκυρία. Στον πυρήνα της σύγκρουσης βρίσκεται ένα αντιδημοφιλές και ασαφές πρόγραμμα λιτότητας ύψους 44 δισ. ευρώ για τη μείωση του δημόσιου χρέους, με μέτρα όπως η κατάργηση δύο αργιών, το πάγωμα δαπανών κοινωνικής πρόνοιας και φορολογικών κλιμακίων και με έντονες ανησυχίες του νοσοκομειακού προσωπικού για βαθιές περικοπές στο δημόσιο σύστημα υγείας. Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν ότι ψηφοφόροι από όλο το πολιτικό φάσμα θεωρούν τον προϋπολογισμό άδικο και αυτό το καλοκαίρι ο Μπαϊρού αναδείχθηκε ο λιγότερο δημοφιλής πρωθυπουργός της πέμπτης δημοκρατίας από το 1958, με έρευνα να δείχνει ότι το 80% των γάλλων δεν τον εμπιστεύεται, στοιχείο που ενισχύει την αίσθηση μιας αντίστροφης μέτρησης χωρίς καθαρή διέξοδο.