Κρυπτονομίσματα στο μικροσκόπιο

Τα κρυπτονομίσματα, που μέσα σε λίγα χρόνια πέρασαν από περιθωριακή επένδυση σε υπολογίσιμο τμήμα της διεθνούς αγοράς κεφαλαίων, βρίσκονται πλέον στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των αρχών και στην ελλάδα.
Το υπουργείο οικονομικών, σε συνεργασία με την επιτροπή κεφαλαιαγοράς, δρομολογεί ένα πλήρες θεσμικό πλαίσιο που θα καλύπτει τη φορολόγηση των συναλλαγών και την αδειοδότηση με εποπτεία των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο.
Η κίνηση αυτή αποσκοπεί στην προστασία των επενδυτών σε μια αγορά υψηλής μεταβλητότητας, στην ενίσχυση της διαφάνειας, στον περιορισμό της φοροδιαφυγής και στην ομαλή ενσωμάτωση των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων στην επίσημη οικονομική δραστηριότητα.

Οι αποφάσεις για τον φορολογικό χειρισμό αναμένονται το φθινόπωρο, καθώς ειδική ομάδα εργασίας έχει αναλάβει τον σχεδιασμό.
Το βασικό σενάριο προβλέπει φόρο 15% στην υπεραξία, δηλαδή στο κέρδος από τη διαφορά τιμής αγοράς και πώλησης ενός κρυπτονομίσματος.
Παράλληλα, τα δηλωμένα ποσά θα αναγνωρίζονται για την κάλυψη τεκμηρίων, δίνοντας στους φορολογούμενους τη δυνατότητα να τα εμφανίζουν επίσημα ως εισόδημα.
Για εταιρείες που λειτουργούν με επαγγελματικό χαρακτήρα εξετάζεται υψηλότερος συντελεστής, ώστε να διαχωρίζεται η επιχειρηματική δραστηριότητα από την ατομική επενδυτική πράξη.
Η επερχόμενη νομοθετική ρύθμιση θα καταστήσει υποχρεωτική την αναγραφή των σχετικών ποσών στο έντυπο ε1, εξασφαλίζοντας στη φορολογική διοίκηση πλήρη εικόνα των συναλλαγών.

Στο μέτωπο της αδειοδότησης, η επιτροπή κεφαλαιαγοράς έχει θέσει σε ισχύ διαδικασία εναρμονισμένη με τον ευρωπαϊκό κανονισμό mica για τους παρόχους υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων.
Η διαδικασία είναι αυστηρή και ξεκινά με προέλεγχο, όπου οι ενδιαφερόμενες εταιρείες παρουσιάζουν το επιχειρηματικό σχέδιο και τις υπηρεσίες που σκοπεύουν να προσφέρουν, ώστε να προετοιμάσουν ολοκληρωμένο φάκελο και να αποσαφηνίσουν κρίσιμα ζητήματα.
Η ουσιαστική αίτηση συνοδεύεται από πλήρη τεκμηρίωση για μετόχους και διοίκηση, κεφαλαιακή διάρθρωση, μηχανισμούς προστασίας πελατών, εταιρική διακυβέρνηση, συστήματα φύλαξης και διαχωρισμού πελατειακών κεφαλαίων, πολιτικές κανονιστικής συμμόρφωσης και διαχείρισης κινδύνων, καθώς και διαδικασίες αντιμετώπισης περιστατικών ασφάλειας.

Η αρχή διαθέτει σαράντα εργάσιμες ημέρες για την αξιολόγηση και έκδοση αιτιολογημένης απόφασης, την οποία κοινοποιεί στον αιτούντα μέσα σε πέντε ημέρες, ενώ για λόγους διαφάνειας όλα τα απαιτούμενα έντυπα και ερωτηματολόγια θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα της.

Ιδιαίτερο ρόλο στο νέο καθεστώς αναλαμβάνει η ανεξάρτητη αρχή δημοσίων εσόδων, με δυνατότητα παρακολούθησης ροών κεφαλαίων που σχετίζονται με κρυπτοστοιχεία.
Η ενισχυμένη εποπτεία μειώνει τον κίνδυνο ύποπτων συναλλαγών, περιορίζει τα περιθώρια φοροδιαφυγής και αποτρέπει τη χρήση κρυπτονομισμάτων για ξέπλυμα χρήματος, θωρακίζοντας την αξιοπιστία της αγοράς και την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Το πλέγμα αυτό ελέγχων επιδιώκει να συνδυάσει την ασφάλεια των συναλλαγών με σαφείς κανόνες λειτουργίας για παρόχους ανταλλακτηρίων, θεματοφυλακής και λοιπών υπηρεσιών.

Η ελληνική πρωτοβουλία ακολουθεί αντίστοιχες ευρωπαϊκές κινήσεις, με χώρες όπως η γερμανία να εφαρμόζουν σαφές φορολογικό πλαίσιο και η γαλλία να επιβάλλει αυστηρές διαδικασίες αδειοδότησης, ενώ δικαιοδοσίες όπως η μάλτα έχουν επιχειρήσει προσέλκυση επιχειρήσεων με ευνοϊκότερο περιβάλλον.
Η γενική τάση στην εε είναι η εναρμόνιση των κανόνων για την αποφυγή ρυθμιστικών κενών και για την παροχή ενιαίων προτύπων εποπτείας, και η ελλάδα επιδιώκει να ευθυγραμμιστεί με αυτό το πλαίσιο δημιουργώντας σταθερές συνθήκες για την ανάπτυξη μιας αγοράς με σημαντικές προοπτικές.

Αν οι ρυθμίσεις εφαρμοστούν με συνέπεια, αναμένεται να ενισχύσουν τη διαφάνεια, να προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια στους επενδυτές και να συμβάλουν στην προσέλκυση νέων κεφαλαίων στην πραγματική οικονομία.
Η πρόκληση θα είναι η ισορροπία ανάμεσα στη διασφάλιση της αγοράς και στην ενθάρρυνση της καινοτομίας, σε έναν τομέα που εξελίσσεται ταχύτατα και μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός για την ψηφιακή οικονομία της χώρας.