Το «παραμύθι του κακού λύκου» επικαλούνται αρκετοί κτηνοτρόφοι που εντοπίστηκαν από τις γεωτεχνικές υπηρεσίες να δηλώνουν πολύ περισσότερα ζώα από όσα διαθέτουν στην πραγματικότητα, με στόχο να λάβουν αυξημένες ενισχύσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Σε πρόσφατο έλεγχο στη Νότια Ελλάδα, ιδιοκτήτης μονάδας είχε δηλώσει 850 αιγοπρόβατα, όμως το κλιμάκιο της διεύθυνσης αγροτικής οικονομίας και κτηνιατρικής που πραγματοποίησε επιτόπια καταμέτρηση βρήκε 650, διαφορά που μεταφράζεται σε περίπου 55.000 ευρώ ετησίως υπέρ του συγκεκριμένου «αμαρτωλού» ΑΦΜ, όπως μετέδωσε το κανάλι alpha. Σε άλλη περίπτωση στη Βόρεια Ελλάδα, τα στοιχεία εμφάνιζαν 650 βοοειδή, αλλά κατά τον φυσικό έλεγχο εντοπίστηκαν λιγότερα από 150, επιβεβαιώνοντας εύρος απόκλισης που δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών.
Οι πρακτικές αυτές αποκαλύπτονται συνήθως όταν τα κλιμάκια διασταυρώνουν δηλώσεις ενιαίας ενίσχυσης με τα μητρώα ζωικού κεφαλαίου, τις καταγραφές των κτηνιατρικών υπηρεσιών, τις βεβαιώσεις κινήσεων ζώων και τις επισημάνσεις με ενώτια ή ηλεκτρονικούς αναγνώστες. Οι ελεγκτές προχωρούν σε κεφαλαιομέτρηση, αντιπαραβάλλουν αριθμούς σήμανσης με τα δηλωμένα στο σύστημα και εξετάζουν τη συνέπεια μεταξύ των βιβλίων εκτροφής, των στοιχείων εισροών και της πραγματικής παραγωγικής δυναμικότητας της μονάδας. Όταν εντοπίζονται ασυμφωνίες τέτοιας κλίμακας, κινείται διαδικασία ανάκτησης αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών και επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις, όπως προβλέπεται από το πλαίσιο των άμεσων ενισχύσεων και των ελέγχων συμμόρφωσης.
Στο πεδίο, ο πιο συνηθισμένος ισχυρισμός όσων πιάνονται με φουσκωμένες δηλώσεις είναι ότι μέρος του ζωικού κεφαλαίου χάθηκε πρόσφατα από επιθέσεις άγριων ζώων ή από ασθένειες, με αποτέλεσμα τα βιβλία να μην έχουν ενημερωθεί εγκαίρως. Οι υπηρεσίες εξετάζουν τέτοιους ισχυρισμούς αναζητώντας κτηνιατρικές γνωματεύσεις, αναφορές συμβάντων, αποδεικτικά θανάτων ή σφαγών και χρονική αλληλουχία δηλώσεων, ώστε να τεκμηριωθεί εάν πρόκειται για πραγματικές απώλειες ή για συστηματική διόγκωση δηλώσεων με σκοπό την είσπραξη υψηλότερων επιδοτήσεων.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της πανελλήνιας ομοσπονδίας γεωτεχνικών δημοσίων υπαλλήλων, Νίκο Κακκαβά, τα ευρήματα των ελέγχων που έγιναν τόσο για την εξάλειψη της ευλογιάς όσο και στο πλαίσιο της βιολογικής κτηνοτροφίας αναδεικνύουν ότι πρόσωπα τα οποία εμφανίζονταν ως «μεγαλοκτηνοτρόφοι» στα έντυπα και στα πληροφοριακά συστήματα στην πραγματικότητα διατηρούσαν μικρές εκμεταλλεύσεις και απολάμβαναν διπλάσιες ή και τριπλάσιες ενισχύσεις από όσες αντιστοιχούσαν στο πραγματικό μέγεθός τους. Η διαπίστωση αυτή προκύπτει από την αντιστοίχιση των δηλωθέντων ζώων με τις φυσικές απογραφές και τις δειγματοληπτικές επαληθεύσεις που πραγματοποιούν οι γεωτεχνικές υπηρεσίες σε όλη τη χώρα, ιδίως σε περιόδους αυξημένων υγειονομικών επιτηρήσεων.
Οι έλεγχοι συνεχίζονται με εντατικοποίηση της δειγματοληψίας, αξιοποίηση εργαλείων ανάλυσης κινδύνου και στοχευμένες αποστολές εκεί όπου τα στατιστικά πρότυπα υποδεικνύουν υψηλή πιθανότητα απόκλισης. Οι διαδικασίες περιλαμβάνουν επαναληπτικές επισκέψεις, επαληθεύσεις με διαφορετικά συνεργεία, εξέταση ιχνηλασιμότητας ζωοτροφών και αντιπαραβολή παραστατικών αγοράς ή πώλησης ζώων, ώστε να αποτυπωθεί με σαφήνεια το πραγματικό μέγεθος κάθε εκτροφής. Όπου προκύπτουν παραβάσεις, οι φάκελοι διαβιβάζονται για τα νόμιμα, με προβλέψεις για περικοπές ενισχύσεων σε επόμενες χρήσεις και εγγραφές ανάκτησης που αποτυπώνονται στους λογαριασμούς των δικαιούχων.
Η εικόνα που σχηματίζεται από τις πρόσφατες αποστολές ελέγχου αποτυπώνει ένα σταθερό μοτίβο διόγκωσης δηλώσεων που αποκαλύπτεται όταν εφαρμόζονται επιτόπιες καταμετρήσεις και πλήρεις διασταυρώσεις. Το ζητούμενο για τις αρχές είναι η ακριβής αποτύπωση του ζωικού κεφαλαίου, η τήρηση των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας και η δίκαιη κατανομή των ενισχύσεων με βάση πραγματικά δεδομένα, με τις υπηρεσίες να προχωρούν στις απαιτούμενες διορθώσεις όπου εντοπίζονται αποκλίσεις.
