Μακρόν: «Η Ευρώπη πρέπει να συνεργαστεί με τον Πούτιν αν αποτύχουν οι αμερικανικές προσπάθειες»

Η Ευρώπη θα πρέπει να επαναλάβει άμεσες συνομιλίες με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν εάν αποτύχουν οι τελευταίες προσπάθειες των ΗΠΑ να μεσολαβήσουν για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία, δήλωσε την Παρασκευή ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, αν και επιφυλακτικοί για τις στρατιωτικές φιλοδοξίες του Πούτιν, έχουν εκφράσει δυσαρέσκεια για τον αποκλεισμό τους από τις συνομιλίες υπό την ηγεσία της κυβέρνησης Τραμπ και αναγκάζονται να υποστηρίζουν τις διαπραγματευτικές θέσεις της Ουκρανίας από τα παρασκήνια.

«Είτε θα επιτευχθεί μια σταθερή και διαρκής ειρήνη με τις απαιτούμενες εγγυήσεις ασφάλειας», δήλωσε ο Μακρόν στους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, «είτε θα χρειαστεί στις επόμενες εβδομάδες να βρούμε τρόπους ώστε οι Ευρωπαίοι να επανασυνδεθούν σε πλήρη διάλογο με τη Ρωσία, με απόλυτη διαφάνεια».

Το γραφείο του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν απάντησε άμεσα σε αίτημα για σχόλιο.

Η δήλωση του Μακρόν έρχεται μετά την απόφαση των ηγετών της ΕΕ να χρηματοδοτήσουν την Ουκρανία με δάνειο 90 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό της Ένωσης, καθώς οι διαφωνίες μεταξύ των κρατών μελών καθιστούσαν δύσκολη τη χρήση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

Ο Μακρόν τόνισε ότι η ΕΕ δεν μπορεί να στερηθεί την άμεση επικοινωνία με τη Μόσχα, εάν η κυβέρνηση Τραμπ έχει τέτοια δυνατότητα. Αμερικανοί αξιωματούχοι προγραμματίζουν συνομιλίες με Ρώσους διαπραγματευτές στο Μαϊάμι αυτό το Σαββατοκύριακο.

Η πλειονότητα των χωρών της ΕΕ, με εξαίρεση την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, έχουν διακόψει κάθε επικοινωνία με τον Πούτιν μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Ο Μακρόν είχε προηγουμένως συνομιλήσει με τον Ρώσο πρόεδρο τον Ιούλιο, σε μια τηλεφωνική συνομιλία διάρκειας δύο ωρών, ζητώντας κατάπαυση πυρός, χωρίς όμως σημαντική επίδραση στην εξέλιξη του πολέμου.

Ο Γάλλος πρόεδρος υπογράμμισε ότι η ΕΕ έχει συμφέρον να βρει το κατάλληλο πλαίσιο για να ξαναρχίσει συνομιλίες με τη Ρωσία, διαφορετικά οι ηγέτες κινδυνεύουν να συζητούν μόνο μεταξύ τους, ενώ οι διαπραγματευτές θα επικοινωνούν απευθείας με τη Μόσχα.

Ορισμένοι ηγέτες της ΕΕ προειδοποιούν για αυξανόμενη κόπωση από τον πόλεμο, καθιστώντας δύσκολη τη διατήρηση υψηλής δημόσιας στήριξης για την υποστήριξη της Ουκρανίας. Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέττε Φρέντερικσεν, τόνισε ότι η σύνοδος κορυφής απέδειξε πως η Ευρώπη μπορεί να ανταποκριθεί όταν χρειάζεται, αλλά πολλές κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν αυξανόμενη πολιτική πίεση.

«Αυτός είναι ο στόχος του Πούτιν: ο συνδυασμός κόπωσης από τον πόλεμο με έναν υβριδικό πόλεμο που προκαλεί αβεβαιότητα και ανασφάλεια στις κοινωνίες μας», δήλωσε η Φρέντερικσεν.

Πολιτικές και στρατηγικές επιπτώσεις

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει βαθιές επιπτώσεις για την ίδια την Ευρώπη, αλλά και για τη Ρωσία και την Ουκρανία. Η αποτυχία εφαρμογής ενός δανείου αποζημίωσης βασισμένου στην κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων διαμορφώνει τρεις κρίσιμες συνέπειες.

Καταρχάς, προστατεύεται το ειρηνευτικό σχέδιο Trump. Η Ευρώπη απέφυγε να ακυρώσει στοιχεία του σχεδίου, που προβλέπει εν μέρει τη χρήση παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας ή για κοινά ρωσο-αμερικανικά προγράμματα. Αν τα κεφάλαια αυτά είχαν μετατραπεί σε δάνειο αποζημίωσης προς το Κίεβο, η εφαρμογή του συνολικού πλάνου θα είχε τεθεί σε κίνδυνο. Παρά τις εκκρεμότητες σε θέματα ασφαλείας και διαχείρισης κρίσιμων περιοχών, αποφεύχθηκε μια άμεση απειλή για τη διατήρηση του σχεδίου.

Η δεύτερη συνέπεια αφορά τη μείωση της πιθανότητας κλιμάκωσης με τη Ρωσία. Η κατάσχεση ρωσικών κεφαλαίων θα είχε προκαλέσει ένταση με σοβαρό ενδεχόμενο στρατιωτικής εμπλοκής. Η τρέχουσα απόφαση αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μεταπολεμικής εξομάλυνσης σχέσεων, ενώ η Ρωσία διατηρεί τα κεφάλαιά της ανέπαφα και μειώνει την πιθανότητα νέων κυρώσεων.

Τέλος, η Ουκρανία εμφανίζεται να επωφελείται επιφανειακά από το δάνειο. Παρέχονται κεφάλαια για τρέχουσες ανάγκες, ενώ τα ρωσικά κεφάλαια παραμένουν διαθέσιμα για μελλοντική χρήση. Ωστόσο, δύο κρίσιμα «ψεγάδια» καθιστούν τη θέση της λιγότερο ισχυρή από ό,τι φαίνεται αρχικά, διαμορφώνοντας ένα σύνθετο σκηνικό για τις επόμενες κινήσεις των εμπλεκόμενων πλευρών.