Εκτός από τη δυνητική πρόληψη μιας συγκεκριμένης ασθένειας, τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν επίμονες μη ειδικές επιδράσεις που μπορεί να επηρεάσουν την επιβίωση ενός ατόμου κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Σε μια ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2023 στο ιατρικό περιοδικό Vaccine, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα αδρανοποιημένα όπως της γρίπης, του COVID-19, της ηπατίτιδας Β και της διφθερίτιδας-τετάνου-κοκκύτηη (DTaP) τείνουν να προκαλούν ανεπιθύμητες μη ειδικές επιδράσεις (NSE), αυξάνοντας τους κινδύνους ενός ατόμου για θνησιμότητα από κάθε αιτία και λοιμώξεις από άλλες ασθένειες.

Ένα ενεργό εμβόλιο περιέχει μια εξασθενημένη μορφή του παθογόνου, η οποία είναι λιγότερο λοιμογόνος αλλά ικανή να αναπαραχθεί στο σώμα, μιμούμενη έτσι την πραγματική εξέλιξη της νόσου. Τα αδρανοποιημένα εμβόλια χρησιμοποιούν αδρανοποιημένους ιούς, θραύσματα ή γονίδια του παθογόνου για να πυροδοτήσουν μια ανοσολογική απόκριση χωρίς αναπαραγωγή του παθογόνου.

Τα ενεργά εμβόλια προκαλούν μια πολύ ισχυρότερη ανοσολογική άμυνα, που τυπικά απαιτεί μόνο ένα εμβόλιο, ενώ τα αδρανοποιημένα εμβόλια οδηγούν σε ασθενέστερη απόκριση, συχνά απαιτώντας πολλαπλές δόσεις.

Μέχρι στιγμής, η έρευνα έχει εντοπίσει πολλά αδρανοποιημένα εμβόλια που προκαλούν ανεπιθύμητα NSE, συγκεκριμένα εμβόλια DTaP και Tdap, γρίπης H1N1, ελονοσίας, ηπατίτιδας Β, αδρανοποιημένης πολιομυελίτιδας και mRNA COVID-19.

Από την άλλη πλευρά, τα ενεργά εμβόλια όπως το από του στόματος εμβόλιο της πολιομυελίτιδας, το εμβόλιο Bacillus Calmette-Guérin (BCG) για τη φυματίωση και τα εμβόλια ευλογιάς έχουν όλα ευεργετικά NSE, σύμφωνα με τη μελέτη.

«Τα ενεργά εμβόλια… προκαλούν επιγενετικές αλλοιώσεις που εκπαιδεύουν το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα και αυξάνουν την ανοσία σε άσχετες λοιμώξεις. Αντίθετα, τα αδρανοποιημένα εμβόλια μπορεί να προάγουν την «ανοχή» που αυξάνει την ευαισθησία σε άσχετες ασθένειες», πρότειναν οι συγγραφείς.

Η μελέτη βασίστηκε κυρίως σε δεκαετίες εργασίας από τους Δανούς ερευνητές Δρ. Christine Stabell Benn και Peter Aaby. «Το έργο μας είναι ένας φόρος τιμής στο σπουδαίο επιστημονικό τους έργο που δεν έχει αναγνωριστεί», δήλωσε στους The Epoch Times ο βιολόγος Alberto Rubio-Casillas, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Τα αδρανοποιημένα εμβόλια είναι σαν ένας «κακά προετοιμασμένος» στρατός

«Ιστορικά, σκεφτήκαμε το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα ως την πρώτη γραμμή άμυνας», είπε ο Δρ Benn στους The Epoch Times.

Θεωρήθηκε ότι η έμφυτη ανοσία δεν μπορούσε να αποθηκεύσει τη μνήμη. Για να χρησιμοποιήσουμε πολεμική ορολογία, ο «στρατός» του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος δεν μπορούσε να μάθει και να απομνημονεύσει από τις προηγούμενες μάχες του με παθογόνα. Η προσαρμοστική ανοσία, από την άλλη πλευρά, θα μπορούσε να μάθει και να εκπαιδευτεί, σχηματίζοντας αντισώματα για την καταπολέμηση της λοίμωξης.

Επομένως, για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα εμβόλια αξιολογήθηκαν με βάση τις επιδράσεις τους στο προσαρμοστικό ανοσοποιητικό σύστημα και τα αντισώματα μετρήθηκαν μετά τον εμβολιασμό. Ωστόσο, ερευνητές στην Ολλανδία έχουν αποδείξει ότι το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να εκπαιδευτεί.

Μετά τον εμβολιασμό των ανθρώπων με τα εμβόλια BCG και τη συλλογή ορισμένων από τα έμφυτα ανοσοκύτταρα των ασθενών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μετά τον εμβολιασμό, τα έμφυτα κύτταρα εμφάνισαν πιο ισχυρή ανοσολογική απόκριση και έδειξαν βελτιωμένη κάθαρση της φυματίωσης, καθώς και άλλων βακτηρίων και μυκήτων, σε σύγκριση για την προεμβολιαστική κατάσταση των ασθενών.

Ωστόσο, το αντίθετο φάνηκε να συμβαίνει για τα αδρανοποιημένα εμβόλια. Έτσι, το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα πράγματι μαθαίνει κάτι από τις προηγούμενες μάχες του. Αυτό ονομάζεται εκπαιδευμένη έμφυτη ανοσία.

Τα ενεργά εμβόλια, τα οποία μιμούνται μια πραγματική ασθένεια, ενισχύουν την αποτελεσματικότητα του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος στην άμυνα έναντι των λοιμώξεων. Τα αδρανοποιημένα εμβόλια, από την άλλη πλευρά, αποδυναμώνουν την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να αποκρούει τις λοιμώξεις.

Σε μια ομιλία του στο TED, ο Δρ. Benn συνέκρινε τις λοιμώξεις με έναν ανταγωνιστικό αγώνα τένις και τα ενεργά εμβόλια με έναν προπονητή τένις. Ο προπονητής τένις μπορεί να αλλάξει τακτική και στρατηγικές, εκπαιδεύοντας το σώμα ώστε να έχει «μεγάλη ποικιλία τεχνασμάτων» ενάντια στο παθογόνο. Τα αδρανοποιημένα εμβόλια, ωστόσο, μοιάζουν με μηχανές μπάλας του τένις που εκτοξεύουν τις μπάλες με συγκεκριμένη ταχύτητα και σε συγκεκριμένο σημείο. Εάν ένα άτομο προπονείται μόνο με μια μηχανή μπάλας τένις, θα είναι λιγότερο προετοιμασμένο για έναν πραγματικό αγώνα. «Επομένως, μπορεί να είστε κακώς προετοιμασμένοι και ακόμη χειρότερα όταν ένας πραγματικός αντίπαλος μπαίνει στο γήπεδο και αρχίσει να ρίχνει τις μπάλες με διαφορετική ταχύτητα και σε διαφορετικά σημεία σε σχέση με αυτά που προπονηθήκατε», είπε ο Δρ. Benn.

Μη ειδικές επιδράσεις

Ορισμένα εμβόλια οδηγούν σε θετικά NSE, όμως άλλα μπορεί να οδηγήσουν σε γενικά ανεπιθύμητες επιπτώσεις από NSE. Η σειρά με την οποία χορηγούνται τα εμβόλια επηρεάζει επίσης.

Ενώ τα αδρανοποιημένα εμβόλια προκαλούν αρνητικά NSE, η χορήγηση ενός ενεργού εμβολίου μετά από ένα αδρανοποιημένα, εξουδετερώνει τα αρνητικά NSE, είπε ο Dr. Benn.

Αυτό έχει αποδειχθεί σε μελέτες που αξιολογούν την ασφάλεια των εμβολίων ιλαράς, τα οποία συχνά χορηγούνται σχεδόν ταυτόχρονα με το DTP, ένα αδρανοποιημένα εμβόλιο. Μελέτες έχουν δείξει ότι εάν το εμβόλιο ιλαράς χορηγηθεί μετά το εμβόλιο DTP, υπάρχει μια συνολική θετική επίδραση, ενώ εάν αυτή η σειρά αντιστραφεί, τότε υπάρχει αρνητικό αποτέλεσμα.

«Φαίνεται ότι οι επιπτώσεις, αρνητικές ή θετικές, εξαρτώνται από πιο ήταν το πιο πρόσφατο εμβόλιο», είπε ο Δρ Μπεν.

Ο Δρ Benn πρόσθεσε ότι το εμβόλιο BCG έχει μακροπρόθεσμα ευεργετικά NSE «παρά τα άλλα εμβόλια που χορηγήθηκαν στη συνέχεια». Το εμβόλιο DTaP έχει αναμφισβήτητα τις περισσότερες ενδείξεις για παρενέργειες NSE.

Τα κορίτσια που έκαναν το εμβόλιο DTaP είχαν 50% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από τα αγόρια που το έκαναν. Σε σύγκριση με τα κορίτσια που δεν είχαν εμβολιαστεί με DTaP, ο κίνδυνος θανάτου των εμβολιασμένων κοριτσιών ήταν περισσότερο από 2,5 φορές υψηλότερος. Οι μελέτες του Δρ. Benn έχουν γενικά δείξει ότι τα κορίτσια διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν παρενέργειες NSE μετά τη χορήγηση αδρανοποιημένων εμβολίων.

Τα ενεργά εμβόλια αντικαταστάθηκαν με αδρανοποιημένα εμβόλια

Τα αδρανοποιημένα εμβόλια αντικαθιστούν όλο και περισσότερο τα ενεργά εμβόλια. Για παράδειγμα, τα ενεργά από του στόματος εμβόλια κατά της πολιομυελίτιδας δεν είναι πλέον διαθέσιμα στην αγορά των ΗΠΑ και αντ’ αυτού χορηγείται μια αδρανοποιημένη έκδοση τους.

Αυτή η αντικατάσταση ενεργών εμβολίων με αδρανοποιημένα, μπορεί να δημιουργήσει πιθανούς κινδύνους για την υγεία για τη γενική ανοσία του πληθυσμού, καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα γίνεται λιγότερο εκπαιδευμένο και δυνητικά «τεμπέλικο», είπε ο Δρ Benn.

Ωστόσο, ο κύριος λόγος που προτιμώνται τα αδρανοποιημένα έναντι των ενεργών εμβολίων είναι ότι πιστεύεται ότι είναι ασφαλέστερα για άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Δεδομένου ότι ένα ενεργό εμβόλιο προκαλεί ήπια ασθένεια στο σώμα, τα άτομα με σύνδρομο επίκτητης ανοσοανεπάρκειας μπορεί να αναπτύξουν ασθένεια από την ένεση και μπορεί να πεθάνουν, καθώς το σώμα τους δεν μπορεί να καθαρίσει τις λοιμώξεις. Αντίθετα, τα αδρανοποιημένα εμβόλια περιλαμβάνουν μόνο συστατικά ασθενειών, επομένως δεν μπορούν να προκαλέσουν ασθένεια.

Από αυτή την άποψη, ο «κίνδυνος της πραγματικής ασθένειας με τα ενεργά εμβόλια έχει θεωρηθεί ως μεγαλύτερη απειλή από ό,τι νομίζω ότι στην πραγματικότητα είναι», είπε ο Δρ Benn.

Η έρευνα δείχνει ότι τα άτομα με ασθενέστερο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω ηλικίας ή χρόνιας νόσου μπορεί μερικές φορές να ωφεληθούν από την εκπαίδευση του ανοσοποιητικού τους συστήματος χρησιμοποιώντας ενεργά εμβόλια.

Σε μια μελέτη που περιελάμβανε νοσηλευόμενους ηλικιωμένους ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν το εμβόλιο BCG ή ένα εικονικό φάρμακο, η συχνότητα της νόσου μεταξύ εκείνων που έλαβαν το εμβόλιο BCG ήταν περίπου η μισή συχνότητα εμφάνισης της νόσου σε σχέση με την ομάδα εικονικού φαρμάκου.

Οι υγειονομικές αρχές εξακολουθούν να είναι δύσπιστες

Παρά τα στοιχεία που υποδηλώνουν την πιθανή υπεροχή των ενεργών εμβολίων, η έρευνα του Δρ. Benn δεν έχει αναγνωριστεί σε μεγάλο βαθμό από τους βασικούς άξονες της ακαδημαϊκής κοινότητας.

«Κατά την ερμηνεία μου, ενώ οι περισσότεροι ερευνητές αναγνωρίζουν τώρα μη ειδικές επιδράσεις, οι μεγάλοι οργανισμοί υγείας διστάζουν να αποδεχθούν τα ευρήματά μας επειδή [τα ευρήματα] υπονοούν την πιθανότητα ορισμένα εμβόλια να είναι μερικές φορές επιβλαβή. Επομένως, είναι πιο εύκολο να απορρίψουν το όλο θέμα, για ευνόητους λόγους», είπε.

«Οι σκεπτικιστές του εμβολίου, από την άλλη πλευρά, μπορεί να διαπιστώσουν ότι οι παρατηρήσεις μας για τα αδρανοποιημένα εμβόλια επιβεβαιώνουν τους χειρότερους φόβους τους – τα εμβόλια μπορεί να είναι επιβλαβή – αλλά μπορεί να είναι πιο απρόθυμοι να αποδεχθούν τα ευεργετικά αποτελέσματα που έχουν κάποια από αυτά. Και η εστίασή τους στις αρνητικές επιπτώσεις  μπορεί να κάνει τους υποστηρικτές του εμβολίου να τηρήσουν μια ακόμη πιο άκαμπτη στάση».

Οι ανοσολόγοι συμφωνούν τώρα σε μεγάλο βαθμό ότι ορισμένα εμβόλια προκαλούν NSE, αλλά ο τρόπος ποσοτικοποίησης αυτών των επιπτώσεων παραμένει αμφιλεγόμενος.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα NSE των εμβολίων εξαρτώνται από το πλαίσιο, ενώ τα ειδικά αποτελέσματα ενός εμβολίου θεωρούνται γενικά, ανεξάρτητα από το πλαίσιο. Για παράδειγμα, τα θηλυκά μπορεί να παράγουν περισσότερα αντισώματα από τα αρσενικά και τα νεότερα άτομα περισσότερα από τα μεγαλύτερα, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν κάποια μορφή ανοσίας.

«Αντίθετα, επειδή οι μη ειδικές επιδράσεις δρουν στο ευρύτερο έμφυτο και γενικό ανοσοποιητικό σύστημα, εξαρτώνται από άλλους παράγοντες που συμβαίνουν στο ανοσοποιητικό σύστημα … όπως άλλες παρεμβάσεις στην υγεία που μπορούν να αλλάξουν και να τροποποιήσουν τις μη ειδικές επιδράσεις», δήλωσε ο Dr. Benn είπε, σημειώνοντας ότι δεν θα έχουν όλοι το ίδιο όφελος.

Επιπλέον, οι φαρμακευτικές εταιρείες μπορεί να είναι πιο απρόθυμες να παράγουν ενεργά εμβόλια επειδή είναι πιο δύσκολο να καλλιεργηθούν και να παρασκευαστούν.

«Αν έχετε δοκιμάσει ποτέ να ψήσετε με προζύμι, μοιάζει κάπως με τα ενεργά εμβόλια. εξαρτώνται πολύ από τη θερμοκρασία του δωματίου, το νερό που χρησιμοποιείται για την καλλιέργεια του και ούτω καθεξής», είπε ο Δρ Benn.

«Αλλά βασικά, όλα τα ενεργά εμβόλια για τα οποία μιλάω, δεν έχουν πια πατέντες, είναι εξαιρετικά φθηνά στην παραγωγή τους και είναι μερικά από τα φθηνότερα εμβόλια που πρέπει να φτιάξουμε».

Ασφάλεια εμβολίων: NSEs έναντι παρενεργειών

Αν και τα ενεργά εμβόλια τείνουν να προκαλούν θετικά NSE, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να προκαλέσουν δυνητικά ανεπιθύμητα συμβάντα. Τα NSE θεωρούνται κάτι ξεχωριστό σε σχέση με τις παρενέργειες, είπε ο Δρ Μπεν. Σε σπάνιες περιπτώσεις, τα ενεργά εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν την πραγματική ασθένεια σε ορισμένους λήπτες, όπως σε άτομα που γεννιούνται με σοβαρά ελαττώματα στο ανοσοποιητικό τους σύστημα ή που έχουν σοβαρές ανοσοανεπάρκειες, όπως το κεραυνοβόλο AIDS.

Στην περίπτωση των εμβολίων COVID-19, τα ενεργά εμβόλια πιθανότατα δεν εξετάστηκαν λόγω ανησυχιών σχετικά με το σχηματισμό ανασυνδυασμένων ιών όταν ένα εμβολιασμένο άτομο έρχεται σε επαφή με το κυκλοφορούν ιικό στέλεχος.

Ωστόσο, παρά τα πιθανά ωφέλιμα NSE τους, τα εμβόλια COVID-19 μπορεί να εξακολουθούν να σχετίζονται με παρενέργειες λόγω της παρουσίας εξαιρετικά τοξικών πρωτεϊνών ακίδας, τις οποίες μελέτες συνδέουν τώρα με τον μακροχρόνιο κορωνοϊό και τραυματισμούς από τα εμβόλια.

Στο ιατρικό εγχειρίδιο «The Immune Response», οι συγγραφείς έγραψαν ότι σε μεμονωμένες περιπτώσεις, ζωντανά ιικά στελέχη που χορηγούνται σε άτομα μπορούν να ανακτήσουν τη λοιμογόνο δύναμη, προκαλώντας ασθένεια στους λήπτες. Υπάρχει επίσης κίνδυνος μόλυνσης με άλλα στελέχη ιών κατά την κατασκευή του εμβολίου.