Σε νέο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανέφερε ότι «πολλά από τα σωστά στοιχεία έχουν πλέον ενσωματωθεί» στο αναθεωρημένο σχέδιο, διευκρίνισε όμως ότι ορισμένα ζητήματα παραμένουν ανοικτά και χρειάζονται περαιτέρω διαπραγμάτευση. Ο Ουκρανός πρόεδρος έκανε σαφές ότι τα πιο «λεπτά και ευαίσθητα» σημεία του πλαισίου προτίθεται να τα συζητήσει προσωπικά με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπάρχουν ακόμη κρίσιμες παράμετροι που δεν έχουν κλείσει.
Today our delegation returned from Geneva after negotiations with the American side and European partners. Now the list of necessary steps to end the war can become doable. As of now, after Geneva, there are fewer points – no longer 28 – and many of the right elements have been… pic.twitter.com/bsaKyNXHQH
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) November 24, 2025
Όπως μεταδίδει το Reuters, στόχος των δύο πλευρών είναι να καταλήξουν σε ένα πλαίσιο το οποίο η Ουκρανία θα μπορεί να αποδεχθεί χωρίς να τίθεται υπό αμφισβήτηση η κυριαρχία της. Η αρχή του σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας, των συνόρων και του δικαιώματος του Κιέβου να αποφασίζει για τη δική του ασφάλεια παραμένει κεντρικός όρος για την ουκρανική πλευρά.
Από τις Βρυξέλλες, οι πρώτες αντιδράσεις είναι συγκρατημένα θετικές, αλλά όχι χωρίς επιφυλάξεις. Οι δηλώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του Αντόνιο Κόστα δείχνουν ότι η ΕΕ είδε «ουσιαστική πρόοδο» στις συνομιλίες της Γενεύης. Η πρόεδρος της Κομισιόν έκανε λόγο για «σταθερή βάση για την προώθηση των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων», επαναλαμβάνοντας τρεις βασικές αρχές: ότι η κυριαρχία και τα σύνορα της Ουκρανίας πρέπει να γίνονται σεβαστά, ότι μόνο η ίδια η Ουκρανία έχει δικαίωμα να αποφασίζει για τις ένοπλες δυνάμεις της και ότι το μέλλον της χώρας αποτελεί αποκλειστικά υπόθεση των Ουκρανών. Ο Αντόνιο Κόστα υπογράμμισε ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει το Κίεβο σε διπλωματικό, στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο, σημειώνοντας ότι ζητήματα όπως οι κυρώσεις, η αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και η προοπτική διεύρυνσης αγγίζουν άμεσα την Ένωση και προϋποθέτουν την πλήρη συμμετοχή της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Στον αντίποδα, το Κρεμλίνο απορρίπτει κατηγορηματικά την ευρωπαϊκή αντιπρόταση, η οποία, σύμφωνα με ρωσικές πηγές, «επαναπροσδιορίζει» κομβικά σημεία που αφορούν το ΝΑΤΟ και τα εδάφη. Όπως δήλωσε ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσακόφ, η πρόταση αυτή «δεν λειτουργεί για τη Ρωσία» και δεν μπορεί να αποτελέσει βάση συμφωνίας. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε αφήσει πριν από λίγες ημέρες ένα περιορισμένο «παράθυρο» διαλόγου, δηλώνοντας ότι το αμερικανικό σχέδιο μπορεί να αποτελέσει σημείο εκκίνησης, αλλά μόνο εφόσον γίνει αποδεκτό από το Κίεβο. Σε διαφορετική περίπτωση, προειδοποίησε, οι ρωσικές δυνάμεις «θα προχωρήσουν περισσότερο» στο πεδίο.
Παρά την καταγραφόμενη πρόοδο, το Reuters επισημαίνει ότι τα δυσκολότερα όρια της διαπραγμάτευσης παραμένουν ακόμη ασαφή και άλυτα. Στον πυρήνα των εκκρεμοτήτων βρίσκονται το εδαφικό ζήτημα και το καθεστώς των περιοχών υπό ρωσικό έλεγχο, οι εγγυήσεις ασφαλείας που θα δοθούν στην Ουκρανία, ο ρόλος και τα όρια εμπλοκής του ΝΑΤΟ, η αξιοποίηση ή μη των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης, καθώς και ο συγκεκριμένος τρόπος με τον οποίο θα ενταχθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση στη συνολική συμφωνία.
Την ίδια στιγμή, η Ουάσιγκτον επιδιώκει να ολοκληρώσει όσο γίνεται πιο γρήγορα την επεξεργασία της «βελτιωμένης» πρότασης, με την ελπίδα ότι θα υπάρχει ένα στοιχειωδώς λειτουργικό πλαίσιο πριν από τις επόμενες επαφές ανάμεσα στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τον Ντόναλντ Τραμπ. Οι επόμενες εβδομάδες αναμένεται να κρίνουν εάν το σχέδιο αυτό θα μετατραπεί σε πραγματικό οδικό χάρτη ειρήνης ή θα μείνει ακόμη ένα ημιτελές κείμενο σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων που δεν κλείνει ποτέ.
Στο παρασκήνιο εξελίσσεται ένα πραγματικό διπλωματικό θρίλερ. Δυτικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι στις επαφές που λαμβάνουν χώρα στο Abu Dhabi φέρονται να συμμετέχουν υψηλόβαθμοι Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι, γεγονός που εντείνει τις εικασίες για μυστικές συνομιλίες ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο υπουργός Στρατού των ΗΠΑ, Daniel Driscoll, αναμένεται σήμερα Τρίτη 25/11 να ενημερώσει Ρώσους αξιωματούχους στο Abu Dhabi σχετικά με τις τροποποιήσεις που έγιναν στο αρχικό ειρηνευτικό σχέδιο των 28 σημείων του Donald Trump. Οι τροποποιήσεις αυτές φέρεται να προέκυψαν μετά τις διαβουλεύσεις ΗΠΑ–Ουκρανίας στη Γενεύη.
Ωστόσο, η Μόσχα εμφανίζεται επιφυλακτική. Ο υπουργός Εξωτερικών Sergey Lavrov δεν επιβεβαίωσε την ύπαρξη παρασκηνιακών συνομιλιών, τονίζοντας ότι «η Ρωσία κάνει διπλωματία, όχι κουτσομπολιά». Προειδοποίησε μάλιστα ότι η ρωσική στάση απέναντι στο ειρηνευτικό σχέδιο μπορεί να αλλάξει ριζικά «εάν διαγραφεί το πνεύμα και το γράμμα του Anchorage», δηλαδή των κατευθύνσεων που είχαν συμφωνηθεί στη ρωσοαμερικανική συνάντηση στην Αλάσκα.
Δυτικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι ο Daniel Driscoll είχε ήδη την πρώτη του επαφή με ρωσική αντιπροσωπεία τη Δευτέρα 24/11 στο Abu Dhabi και πως οι συζητήσεις θα συνεχιστούν και σήμερα. Στόχος του Αμερικανού υπουργού είναι να παρουσιάσει επίσημα στη Μόσχα τα προσαρμοσμένα σημεία του σχεδίου Trump, τα οποία προέκυψαν ύστερα από τις συνομιλίες των ΗΠΑ με Ουκρανούς και Ευρωπαίους.
Το Κρεμλίνο, μέσω του εκπροσώπου Dmitry Peskov, έχει ήδη δηλώσει ότι το αρχικό σχέδιο των 28 σημείων θα μπορούσε να αποτελέσει βάση για διαπραγματεύσεις. Παράλληλα, η Μόσχα γνωρίζει πως έχουν γίνει τροποποιήσεις, αλλά –όπως υποστηρίζει– αναμένει επίσημη ενημέρωση από την Ουάσινγκτον.
Αμερικανικά δίκτυα, μεταξύ των οποίων CBS και CNN, μεταδίδουν ότι οι επαφές στο Abu Dhabi έχουν ως στόχο να δημιουργήσουν το πλαίσιο για συνομιλίες σε υψηλότερο επίπεδο το επόμενο διάστημα. Πηγή που επικαλείται το CNN αναφέρει ότι η ρωσική αντιπροσωπεία συμμετέχει «με την έγκριση του προέδρου Vladimir Putin».
Ο Sergey Lavrov επέμεινε ότι η Ρωσία δεν έχει λάβει καμία επίσημη ενημέρωση για την τροποποιημένη εκδοχή του σχεδίου Trump, παρά μόνο μια ανεπίσημη μορφή του αρχικού κειμένου. Άφησε αιχμές κατά ευρωπαϊκών κυβερνήσεων κατηγορώντας τις για διαρροές εγγράφων με στόχο να υπονομεύσουν τη διαδικασία. Αντίθετα, όπως είπε, η Ρωσία επιλέγει «διπλωματία, όχι θόρυβο».
Ο Ρώσος υπουργός επανέλαβε ότι στο παρελθόν η Ευρώπη είχε ευκαιρίες να συμβάλει στη διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης, αλλά «απέτυχε πλήρως» από το 2014 έως σήμερα. Παράλληλα, υποστήριξε ότι η Δύση επιχειρεί να «διαστρεβλώσει» το σχέδιο Trump και να εμποδίσει την πορεία προς μια ενδεχόμενη συμφωνία.
Στις διαβουλεύσεις συμμετέχει και ουκρανική αντιπροσωπεία, υπό τον επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών Kyrylo Budanov. Ο Driscoll αναμένεται να παρουσιάσει και σε αυτή την πλευρά το νέο, συντομευμένο σχέδιο, το οποίο συμφωνήθηκε μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας στις 23 Νοεμβρίου στη Γενεύη.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky επιβεβαίωσε την πρόοδο των συνομιλιών στη Γενεύη, υπογραμμίζοντας όμως ότι «απαιτείται ακόμη πολλή δουλειά» πριν το τελικό κείμενο πάρει την τελική του μορφή. Όπως ανέφερε, το σχέδιο πλέον δεν αριθμεί 28 σημεία αλλά έχει περιοριστεί, διατηρώντας ωστόσο «πολλά σωστά στοιχεία».
Σύμφωνα με το Politico, το τροποποιημένο σχέδιο έχει μειωθεί σε περίπου 19 σημεία. Οι αλλαγές αφορούν κυρίως την απόσυψη ουκρανικών δυνάμεων από το Donbass και άλλες ευαίσθητες περιοχές, ζητήματα που αναμένεται να συζητηθούν απευθείας μεταξύ Trump και Zelensky εντός των επόμενων ημερών.
Την ίδια ώρα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει ο ίδιος ο Daniel Driscoll, ο άνθρωπος που ο Trump έχει αναδείξει σε κεντρικό διαμεσολαβητή της αμερικανικής προσπάθειας. Παρά τη σχετικά περιορισμένη στρατιωτική υπηρεσία του, ο Driscoll έχει σταλεί στο Κίεβο με υψηλόβαθμη στρατιωτική συνοδεία και φέρεται να σχεδιάζει ακόμη και επίσκεψη στη Μόσχα. Ρώσοι αναλυτές εκτιμούν ότι οι παρεμβάσεις του ίσως λειτουργήσουν υπέρ της Ρωσίας, ενισχύοντας τη διαφάνεια στην αμερικανική στάση.
Κατά τον αναλυτή Sergey Latyshev, η παρουσία του Driscoll σηματοδοτεί πως η Ουάσινγκτον επιθυμεί πλέον πιο αποφασιστικές κινήσεις, ασκώντας πίεση πρωτίστως στην Ουκρανία ώστε να δεχθεί τους όρους Trump. Όπως υποστηρίζει, η νέα αμερικανική ομάδα επιδιώκει να κλείσει γρήγορα το ουκρανικό ζήτημα, παρά την αντίδραση παγκοσμιοποιητικών κύκλων στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.
Παραμένει, ωστόσο, ανοιχτό το ερώτημα εάν οι κινήσεις Trump–Vance και Driscoll θα φέρουν αποτέλεσμα ή αν η Ευρωπαϊκή Ένωση, με το δικό της ανταγωνιστικό σχέδιο, θα επιδιώξει να παρατείνει τη σύγκρουση. Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επόμενες ημέρες στο Abu Dhabi μπορεί να καθορίσουν τις επόμενες φάσεις του πολέμου — ή της ειρήνης.
