Νέος Φορολογικός Κώδικας: Ασυλία από δίωξη για οφειλέτες σε ρύθμιση – Τι προβλέπει η εγκύκλιος Πιτσιλή

Οι φορολογούμενοι με ληξιπρόθεσμες οφειλές, οι οποίες υπάγονται σε ρύθμιση τμηματικής εξόφλησης ή έχουν λάβει αναστολή είσπραξης, προστατεύονται από τις ποινικές διώξεις για μη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο. Η δίωξη παγώνει για όσο διάστημα ισχύει η ρύθμιση και διαγράφεται οριστικά μόλις εξοφληθούν πλήρως τα χρέη.

Με το νέο νομικό πλαίσιο, που τέθηκε σε ισχύ από τις 11 Απριλίου 2025, ενισχύονται τα κίνητρα συμμόρφωσης των οφειλετών μέσω δύο σημαντικών αλλαγών:

• Διεύρυνση των λόγων αναστολής ποινικής δίωξης, ώστε να καλύπτει και τις περιπτώσεις αναστολής είσπραξης.
• Αυτόματη αποφυγή ποινικής δίωξης για όσους ενταχθούν σε ρύθμιση, χωρίς να αλλάζει η ποινική φύση του αδικήματος.

Επιπλέον, η φορολογική διοίκηση δεν μπορεί να υποβάλει αίτηση δίωξης όσο όλες οι οφειλές του φορολογούμενου βρίσκονται υπό αναστολή ή ρύθμιση, ανεξάρτητα από το χρονικό διάστημα που έχει παρέλθει από τη ληξιπρόθεσμη οφειλή.

Οι Κατευθυντήριες Οδηγίες της ΑΑΔΕ

Σε εγκύκλιό του, ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), Γιώργος Πιτσιλής, διευκρινίζει ότι:

• Αν δεν έχει υποβληθεί αίτηση δίωξης και ο οφειλέτης εντάσσεται σε ρύθμιση ή αναστολή, η διαδικασία σταματά, ακόμα κι αν έχουν περάσει τέσσερις μήνες από τη ληξιπρόθεσμη οφειλή.
• Αν η αίτηση δίωξης έχει ήδη σταλεί αλλά στη συνέχεια οφειλέτης πάρει ρύθμιση ή αναστολή, ο εισαγγελέας ενημερώνεται άμεσα για να διακοπεί η διαδικασία.

Τι Συμβαίνει όταν Χάνεται η Ρύθμιση

Η απώλεια της ρύθμισης ή της αναστολής οδηγεί σε άμεση ενημέρωση του εισαγγελέα, με ανανεωμένο πίνακα χρεών που περιλαμβάνει και τα ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί. Το αδίκημα θεωρείται ότι έχει τελεστεί για το σύνολο του αρχικού χρέους.

Η αναστολή της παραγραφής ισχύει για όλη τη διάρκεια της ρύθμισης ή της αναστολής και τουλάχιστον για ένα έτος μετά τη λήξη τους. Παράλληλα, η εκτέλεση οποιασδήποτε ποινής αναβάλλεται ή διακόπτεται.

Σαφείς Οδηγίες για τη Δίωξη

Η εγκύκλιος της ΑΑΔΕ ορίζει ρητά:

• Αν όλες οι οφειλές είναι υπό ρύθμιση ή αναστολή, δεν αποστέλλονται αιτήσεις δίωξης, ανεξάρτητα από το χρόνο που έχει παρέλθει.
• Αν η ρύθμιση δεν καλύπτει πλήρως τις οφειλές ή έχει ανακληθεί, η δίωξη προχωρά.
• Αν εγκριθεί ρύθμιση μετά την υποβολή αίτησης δίωξης, ο εισαγγελέας ενημερώνεται για διακοπή.
• Αν χαθεί η ρύθμιση, ο εισαγγελέας λαμβάνει άμεση ενημέρωση για να επαναλειτουργήσει η δίωξη.

Κατασχέσεις και Αδρανοποίηση

Σε ξεχωριστή απόφαση, η ΑΑΔΕ διευκρινίζει τις προϋποθέσεις για την αδρανοποίηση κατασχέσεων σε περιπτώσεις όπου τα περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται σε τρίτα χέρια.

Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, για να εκδοθεί απόφαση αδρανοποίησης, ο οφειλέτης πρέπει να έχει υποβάλει:

• Οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ των τελευταίων πέντε ετών, ακόμα και αν έχουν κατατεθεί εκπρόθεσμα.
• Οι δηλώσεις πρέπει να έχουν υποβληθεί πριν από την αίτηση για εξωδικαστική ρύθμιση.

Αυτές οι αλλαγές αποσκοπούν στην ενίσχυση της διαφάνειας και της νομιμότητας, ενώ ταυτόχρονα δίνουν στους οφειλέτες περιθώρια να ρυθμίσουν τις υποχρεώσεις τους χωρίς την άμεση απειλή ποινικών κυρώσεων.