Οι Έλληνες γνωρίζουν τους κινδύνους ποιότητας αλλά συνεχίζουν να επιλέγουν φθηνές αγορές από την Ασία

Τα αποτελέσματα πανελλαδικής έρευνας της NielsenIQ, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ΣΕΛΠΕ, έδωσε στη δημοσιότητα ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδος, φωτίζοντας για πρώτη φορά με συστηματικό τρόπο τη χρήση ασιατικών πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου από τους Έλληνες καταναλωτές.

Η έρευνα αποτυπώνει το εύρος της διείσδυσης, τα κίνητρα και τις συνήθειες αγορών από πλατφόρμες με έδρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και τις αντιλήψεις των καταναλωτών γύρω από ζητήματα ποιότητας, ασφάλειας και αξιοπιστίας.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 94% των συμμετεχόντων πραγματοποίησε online αγορές το τελευταίο δωδεκάμηνο. Από αυτούς, το 85% αγόρασε τουλάχιστον μία φορά από πλατφόρμα εκτός ΕΕ, ποσοστό που αντιστοιχεί σε περίπου 8 στους 10 Έλληνες καταναλωτές. Temu και Shein εμφανίζονται ως οι πιο αναγνωρίσιμες πλατφόρμες, με πολύ υψηλά επίπεδα αναγνωρισιμότητας, ενώ περίπου 3 στους 10 χρήστες κάθε πλατφόρμας πραγματοποιούν αγορές τουλάχιστον μία φορά τον μήνα.

Οι αγορές αφορούν κυρίως είδη ένδυσης, προϊόντα για το σπίτι, μικροαντικείμενα, καθώς και ηλεκτρονικά και gadgets. Καθοριστικός παράγοντας επιλογής είναι η χαμηλή τιμή, η οποία υπερισχύει με μεγάλη διαφορά έναντι κάθε άλλου κριτηρίου.

Οι χρήστες ασιατικών marketplaces εμφανίζονται να δαπανούν συνολικά περισσότερα στις online αγορές τους σε σύγκριση με όσους δεν τα χρησιμοποιούν. Η μέση ετήσια δαπάνη προς πλατφόρμες εκτός ΕΕ ανέρχεται στα 244 ευρώ και αντιστοιχεί στο 45% της συνολικής online δαπάνης αυτής της ομάδας.

Ως προς την εμπειρία αγορών, 4 στους 10 χρήστες δηλώνουν υψηλή ικανοποίηση, ωστόσο η εμπιστοσύνη παραμένει σε μέτρια επίπεδα, με εμφανή επιφυλακτικότητα. Αντίθετα, οι μη χρήστες εκφράζουν συνολικά πολύ χαμηλή εμπιστοσύνη απέναντι στις συγκεκριμένες πλατφόρμες.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα για τα ευρωπαϊκά πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας. Έξι στους 10 καταναλωτές τα θεωρούν «πολύ σημαντικά», ενώ 7 στους 10 χρήστες γνωρίζουν ότι οι πλατφόρμες εκτός ΕΕ ενδέχεται να μην συμμορφώνονται πλήρως με τα ευρωπαϊκά standards. Παρά τη γνώση αυτή, η χαμηλή τιμή εξακολουθεί να καθορίζει τη συμπεριφορά αγοράς.

Σε ένα σενάριο αύξησης τιμών λόγω επιβολής δασμών, σχεδόν το 40% των χρηστών δηλώνει ότι θα διέκοπτε τις αγορές από τις συγκεκριμένες πλατφόρμες. Παράλληλα, περίπου 1 στους 3 καταναλωτές εμφανίζεται θετικός στην εφαρμογή ειδικού τέλους ανά παραγγελία, στάση που υιοθετείται κυρίως από όσους ήδη δεν τις χρησιμοποιούν.

Η έρευνα δείχνει ότι οι καταναλωτές αναγνωρίζουν σε μεγάλο βαθμό την ασιατική προέλευση των Temu και Shein, ενώ η αναγνώριση είναι χαμηλότερη για Trendyol και Aliexpress. Η χώρα προέλευσης επηρεάζει περιορισμένα τους αγοραστές, αλλά παίζει σημαντικό ρόλο στη στάση των μη αγοραστών.

Περίπου οι μισοί χρήστες αναζητούν πληροφορίες πριν από μια αγορά, με τους μη αγοραστές να εμφανίζονται ακόμη πιο διερευνητικοί. Βασικές πηγές ενημέρωσης είναι η Google, τα reviews, τα websites των sellers και οι online κοινότητες.

Συνολικά, η ελληνική αγορά καταγράφει ιδιαίτερα υψηλή διείσδυση πλατφορμών εκτός ΕΕ, κυρίως λόγω της επιθετικής πολιτικής χαμηλών τιμών και της έντονης παρουσίας στα social media. Την ίδια στιγμή, παραμένουν έντονες ανησυχίες για την ποιότητα των προϊόντων, την ασφάλεια των συναλλαγών και την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Η συμμόρφωση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα αναδεικνύεται ως κρίσιμος παράγοντας για τη βιωσιμότητα του ηλεκτρονικού εμπορίου, με την έρευνα να δείχνει ότι στοχευμένες ρυθμιστικές παρεμβάσεις μπορούν να επηρεάσουν ουσιαστικά τη συμπεριφορά των καταναλωτών.

Σε δήλωσή του, ο πρόεδρος του ΣΕΛΠΕ Κώστας Γεράρδος επισημαίνει ότι τα ευρήματα αποτυπώνουν μια «δομική στρέβλωση» στο λιανεμπόριο, με τη δημιουργία ενός παράλληλου εμπορίου όπου η χαμηλή τιμή επιτυγχάνεται μέσω απουσίας κανόνων. Όπως τονίζει, οι ευρωπαϊκές και ελληνικές επιχειρήσεις λειτουργούν υπό αυστηρό φορολογικό και κανονιστικό πλαίσιο, την ώρα που μεγάλο μέρος των marketplaces εκτός ΕΕ δραστηριοποιείται χωρίς ισοδύναμες υποχρεώσεις και ευθύνη για τα προϊόντα που διαθέτει.

Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι τα δεδομένα της έρευνας επιβεβαιώνουν πως υπάρχει περιθώριο ουσιαστικής πολιτικής δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο ίσους κανόνες για όλους, αποτελεσματικούς ελέγχους, φορολογική και τελωνειακή ισοτιμία και διασφάλιση κοινών προτύπων ποιότητας και ασφάλειας για κάθε προϊόν που εισέρχεται στην ευρωπαϊκή αγορά. Η προστασία του καταναλωτή και η βιωσιμότητα του ευρωπαϊκού λιανεμπορίου, σημειώνει, προϋποθέτουν ένα ενιαίο, συνεκτικό και αποτελεσματικό ευρωπαϊκό πλαίσιο.