Όρια συνταξιοδότησης: Αποφάσεις για το 2027

Η συζήτηση για τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο με τους σημερινούς 55άρηδες να βρίσκονται στο επίκεντρο των πιθανών αλλαγών και τις τελικές αποφάσεις στο τέλος του 2026 να καθορίζουν αν και με ποιον τρόπο θα αυξηθούν τα γενικά όρια από την 1η ιανουαρίου 2027 σε συνάρτηση με το προσδόκιμο ζωής και τη δημογραφική γήρανση.
Η βασική λογική που εξετάζεται είναι η αυτόματη σύνδεση των ορίων με την αναμενόμενη διάρκεια ζωής των πολιτών άνω των 65 ετών, ένα σχήμα που εφαρμόζεται ήδη σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες ώστε όταν αυξάνεται το προσδόκιμο να αναπροσαρμόζεται αναλόγως και το όριο συνταξιοδότησης για να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.

Η Αναλογιστική Αρχή η οποία εκπονεί ανά τριετία τις σχετικές μελέτες θα εξειδικεύσει τις παραμέτρους με την τελευταία έκθεσή της να προδιαγράφει ότι ως το 2030 τα σημερινά όρια των 62 και 67 ετών ενδέχεται να αυξηθούν κατά περίπου ενάμιση έτος, με το μοντέλο εφαρμογής να παραμένει ανοικτό είτε για σταδιακή προσαρμογή όπως την περίοδο 2015–2021 είτε για εφαρμογή μονομιάς από 1η ιανουαρίου 2027.
Σε σενάριο κλιμακωτής αύξησης τα όρια θα διαφοροποιούνται ανά έτος ώστε για παράδειγμα όποιος συμπληρώνει τα 62 έτη το 2027 να αποχωρεί στα 62,6 έτη το 2028 στα 62,9 έτη και το 2030 στα 63,5 έτη, με αντίστοιχη τροποποίηση και στο όριο των 67 ετών.
Τα ισχύοντα σήμερα γενικά όρια παραμένουν σε δύο βασικές διαδρομές με αποχώρηση στα 62 έτη με 40 έτη ασφάλισης δηλαδή 12.000 ένσημα ή στα 67 έτη με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης δηλαδή 4.500 ένσημα.

Σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Εργασίας δεν υπάρχει πρόθεση άμεσης αύξησης καθώς η Ελλάδα διαθέτει χρονικό περιθώριο χάρη στις αυξήσεις ορίων που επιβλήθηκαν από το 2013 υπό την πίεση της τρόικας και στη συνολική αναπροσαρμογή των ενδιάμεσων ορίων με τον Νόμο 4336 του 2015.
Την τελική εικόνα θα καθορίσουν κρίσιμοι δημογραφικοί δείκτες με τον δείκτη εξάρτησης ηλικιωμένων να προβλέπεται να φτάσει περίπου στο 60 τοις εκατό από 39 τοις εκατό σήμερα τον δείκτη γήρανσης να αποτυπώνει αναλογία περίπου 170 ηλικιωμένων προς 100 άτομα εργάσιμης ηλικίας και τον δείκτη γονιμότητας να παραμένει χαμηλός παρά τη μικρή βελτίωση από 1,3 παιδιά το 2018 σε 1,5 το 2022 ενώ το ισοζύγιο γεννήσεων θανάτων παραμένει αρνητικό με μείον 64.706 το 2022 έναντι μείον 33.856 το 2018.
Η σύνδεση των ορίων ηλικίας με το προσδόκιμο ζωής προβάλλει ως αναπόφευκτη επιλογή για τη θωράκιση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του συστήματος και τον περιορισμό των μελλοντικών πιέσεων στους ασφαλισμένους και είναι οι σημερινοί 55άρηδες που θα κληθούν πρώτοι να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα από το 2027 και μετά.