Politico: Η δολοφονία του Τσάρλι Κερκ αφηνει κενά ενωτικού Ηγέτη

Η δολοφονία του Τσάρλι Κερκ προκάλεσε ένα κύμα καταδίκης και πένθους σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, αλλά ανέδειξε ταυτόχρονα την απουσία μιας ενωτικής φωνής που θα καλούσε σε αυτοσυγκράτηση και κοινή αξιοπρέπεια. Κανείς δεν φάνηκε έτοιμος να αναλάβει τον ρόλο της παρηγοριάς και της ενότητας που στο παρελθόν ενσάρκωναν πρόεδροι ή σημαντικές θρησκευτικές προσωπικότητες. «Ψάχνω, αλλά δεν μπορώ να πω ότι μπορώ να εντοπίσω αυτό το πρόσωπο», είπε χαρακτηριστικά ο πρώην κυβερνήτης της Ιντιάνα, Μιτς Ντάνιελς, στο Politico.

Ο Ντάνιελς, ρεπουμπλικανός που παραπέμπει σε μια πιο ευγενική εποχή της αμερικανικής πολιτικής, δεν ήταν ο μόνος που διέγνωσε το κενό. Ο Μπιλ Ντέιλι, πρώην προσωπάρχης του προέδρου Μπάρακ Ομπάμα, υποστήριξε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ «είναι ο μόνος που μπορεί να το κάνει, γιατί τους εκπροσωπεί όλους», ενώ ο βουλευτής Ντον Μπέικον από τη Νεμπράσκα εξέφρασε την ελπίδα ο πρόεδρος να σταθεί στο ύψος της πρόκλησης, προσθέτοντας όμως πως «είναι λαϊκιστής, και οι λαϊκιστές τρέφονται από την οργή».

Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα από το Οβάλ Γραφείο αργά την Τετάρτη, ο Τραμπ καταδίκασε τη βία στο Πανεπιστήμιο Utah Valley που οδήγησε στον θάνατο του τριανταεννιάχρονου* συντηρητικού ακτιβιστή. Ο πρόεδρος, ο οποίος έχει επιζήσει δύο αποπειρών κατά της ζωής του, μίλησε για τη μάστιγα της «δαιμονοποίησης όσων διαφωνούν, μέρα με τη μέρα, χρόνο με τον χρόνο, με τον πιο μισητό και απαίσιο τρόπο», επιρρίπτοντας ωστόσο ευθύνες στη «ριζοσπαστική αριστερά» που, κατά την άποψή του, παρομοίασε τον Κερκ με «ναζί και τους χειρότερους μαζικούς δολοφόνους και εγκληματίες του κόσμου». Η δημόσια διαδρομή του προέδρου δυσκολεύει τον ρόλο του ως παρηγορητή, καθώς ο ίδιος έχει συχνά δαιμονοποιήσει αντιπάλους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχει απειλήσει με περικοπές ομοσπονδιακών κονδυλίων για ιδεολογικές διαφωνίες, έχει καυχηθεί ότι θα μπορούσε να σταθεί «στη μέση της Πέμπτης Λεωφόρου και να πυροβολήσει κάποιον» χωρίς να χάσει ψηφοφόρους και πρόσφατα διέταξε την Εθνοφρουρά να περιπολεί σε πόλεις όπου, κατά τη γνώμη του, οι δημοκρατικοί ηγέτες αφήνουν την εγκληματικότητα να εκτροχιάζεται.

Για πολλούς, ο ίδιος ο Τραμπ είναι μέρος του προβλήματος, ακριβώς επειδή ως πρόεδρος μπορεί είτε να αποκλιμακώσει είτε να οξύνει μια ήδη τεταμένη κοινωνική συνθήκη. «Υπάρχει μια βίαιη υποβόσκουσα δύναμη και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί για να μην την απελευθερώσουμε», τόνισε ο πάστορας και ακτιβιστής πολιτικών δικαιωμάτων Ουίλιαμ Μπάρμπερ, συμπρόεδρος της Poor People’s Campaign, που υπερασπίζεται τους φτωχότερους πολίτες και έχει ιστορικές ρίζες στο έργο του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ. Ο Μπάρμπερ επισήμανε ότι πιθανώς κανένα άτομο μόνο του δεν μπορεί να επωμιστεί το βάρος της αποκλιμάκωσης, λέγοντας: «Έχει ο πρόεδρος ευθύνη αυτή τη στιγμή; ναι. αλλά ποτέ στην ιστορία μας δεν υπήρξε ένα μόνο πρόσωπο. είναι ο πρόεδρος, τα εκκλησιαστικά κηρύγματα και οι πολιτικοί που κατέχουν κρίσιμες θέσεις ηγεσίας και πρέπει να αναλάβουν δράση τώρα».

Όταν ρωτήθηκε αν ο Τραμπ μπορεί να λειτουργήσει ως ενωτικός ηγέτης, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου παρέπεμψε στα λόγια του προέδρου το ίδιο βράδυ: «Απόψε, ζητώ από όλους τους αμερικανούς να δεσμευτούν στις αμερικανικές αξίες για τις οποίες ο Τσάρλι Κερκ έζησε και πέθανε, στις αξίες της ελευθερίας του λόγου, της υπηκοότητας, του κράτους δικαίου και της πατριωτικής αφοσίωσης και αγάπης προς τον Θεό. ο Τσάρλι ήταν το καλύτερο της Αμερικής και το τέρας που του επιτέθηκε επιτέθηκε σε όλη τη χώρα μας. ένας δολοφόνος προσπάθησε να τον φιμώσει με μια σφαίρα, αλλά απέτυχε, γιατί μαζί θα διασφαλίσουμε ότι η φωνή, το μήνυμα και η κληρονομιά του θα ζήσουν για αναρίθμητες γενιές». Σε ερώτηση για το πώς θα ήθελε να αντιδράσουν οι υποστηρικτές του, ο Τραμπ απάντησε: «ήταν υπέρ της μη βίας. έτσι θέλω να βλέπω τους ανθρώπους», για να συμπληρώσει λίγο αργότερα ότι «υπάρχουν τρελοί της ριζοσπαστικής αριστεράς εκεί έξω και απλώς πρέπει να τους νικήσουμε».

Η αναζήτηση μιας φωνής ευρείας αξιοπιστίας μοιάζει άκαρπη. «Δεν υπάρχει κανείς που να εμπιστεύεται αρκετά για να παίξει αυτόν τον ρόλο», παραδέχθηκε ο Μάικ Ρίτσι, πρώην διευθυντής επικοινωνίας του προέδρου της Βουλής Πολ Ράιαν, ο οποίος είχε συντάξει τις δηλώσεις του Ράιαν μετά την επίθεση εναντίον του βουλευτή Στιβ Σκάλις το 2017 σε προπόνηση αγώνα μπέιζμπολ του Κογκρέσου. «Στην απουσία μιας τέτοιας φωνής, οι άνθρωποι καταφεύγουν όλο και περισσότερο στις δικές τους φυλές· είναι πιθανότερο να μοιραστούν όσα λέει η Μέγκιν Κέλι παρά όσα λέει ο πρόεδρος».

Παρά ταύτα, ευκαιρίες υπάρχουν, υποστηρίζει ο Άρι Φλάισερ, πρώην εκπρόσωπος του Τζορτζ Μπους, που θύμισε την ενοποιητική στιγμή όταν ο τότε πρόεδρος ανέβηκε πάνω στα ερείπια μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Η χώρα ήταν βαθιά διχασμένη, αλλά η επίθεση την ένωσε, είπε, σημειώνοντας ότι «δεν είναι αδύνατο οι ηγέτες να ενώσουν τους ανθρώπους», κάτι που ο ίδιος δηλώνει ότι έχει δει να συμβαίνει. Στο ίδιο πνεύμα προβλήθηκε ως συμβολική γέφυρα η κοινή παρουσία προσώπων από διαφορετικούς πολιτικούς κόσμους σε τελετή μνήμης, με την υπενθύμιση ότι, έστω και σπάνια, τα κομματικά αναχώματα μπορούν να καμφθούν.

Οι πρώην πρόεδροι παρενέβησαν με δηλώσεις καταδίκης της βίας, με τον Μπους να ζητά η «βία και η κακεντρέχεια να εκκαθαριστούν από τη δημόσια σφαίρα», τον Ομπάμα να υπογραμμίζει ότι «τέτοιου είδους αποτρόπαιη βία δεν έχει θέση στη δημοκρατία μας» και τον Μπιλ Κλίντον να δεσμεύεται για «έντονο αλλά ειρηνικό διάλογο». Παρά τις παρεμβάσεις, ελάχιστοι μοιάζουν να διαθέτουν τη γλώσσα, την αξιοπιστία ή την ηθική εξουσία για να καταπραΰνουν την οργή της τρέχουσας αμερικανικής εποχής, μια οργή που δεν δείχνει να υποχωρεί ενόψει κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων. Την ίδια ώρα, η δημόσια εμπιστοσύνη φθείρεται από σκιές και υποψίες που βαραίνουν το πολιτικό προσωπικό, με χαρακτηριστική τη συζήτηση γύρω από τις σχέσεις του Μπιλ Κλίντον με τον Τζέφρι Επστάιν και την αναφορά ότι «φέρεται» να του έστειλε ευχητήρια κάρτα.

Το πρόβλημα ξεπερνά το πρόσωπο του Τραμπ και αγγίζει τον πυρήνα του πολιτικού και κοινωνικού οικοσυστήματος. Η μειωμένη εμπιστοσύνη στους θεσμούς, ο κατακερματισμός των μέσων ενημέρωσης και η διαρκής υποχώρηση της κοινωνικής και θρησκευτικής επιρροής δημιουργούν ένα τοπίο χωρίς αυτονόητες ηθικές αναφορές. Δεν υπάρχει πια μια μορφή όπως ο πάστορας Μπίλι Γκράχαμ που να απευθύνεται ταυτόχρονα σε ευρύ ακροατήριο πιστών και να επικαλείται τους «καλύτερους αγγέλους» των Αμερικανών, ενώ και η ηγεσία των καθολικών επισκόπων περιορίστηκε σε επίκληση για «εθνική αναθεώρηση» απέναντι στη «μωρή βία».

Ο πρώην σύμβουλος θρησκευτικής επικοινωνίας του Ομπάμα, Μάικλ Γουίρ, συμπύκνωσε το διακύβευμα της εποχής σημειώνοντας ότι η δολοφονία του Κερκ και το κενό ενωτικής ηγεσίας που ακολούθησε αποκαλύπτουν τη μετάβαση της πολιτικής το 2025. «Οι πολιτικοί παλαιότερα εκτιμώνταν από τους πιο αφοσιωμένους υποστηρικτές τους για την ικανότητα να μιλούν και να πείθουν πέρα από τον πυρήνα τους», είπε, «ενώ σήμερα ο καλός πολιτικός θεωρείται εκείνος που αριστεύει στο να κατευθύνει και να κινητοποιεί την οργή των βασικών υποστηρικτών του εναντίον ενός εχθρού». Σε αυτό το περιβάλλον, η Αμερική πενθεί χωρίς παρηγορητή και αναζητά όχι απλώς καταδίκες, αλλά μια πειστική αρχιτεκτονική κοινής ζωής που θα υπερβεί τον κυνισμό και την οργή.