Πρώην πράκτορας της MI5 προειδοποιεί για επικείμενο ιστορικό τρομοκρατικό χτύπημα στην Ευρώπη

Σαν προειδοποίηση από το εσωτερικό του ίδιου του συστήματος πληροφοριών ακούγεται η παρέμβαση πρώην πράκτορα της MI6, που περιγράφει το Ηνωμένο Βασίλειο ως πεδίο σιωπηλής απειλής. Μιλά για μια «ωρολογιακή βόμβα» ισλαμιστών πρακτόρων εν ύπνω, διασκορπισμένων σε όλη τη χώρα, έτοιμων να ενεργοποιηθούν με συνέπειες ανάλογες της 11ης Σεπτεμβρίου ή των επιθέσεων της 7ης Ιουλίου στο Λονδίνο.

Ο Aimen Dean, πρώην μέλος της Αλ-Κάιντα που στρατολογήθηκε και αξιοποιήθηκε για χρόνια από τις MI5 και MI6, μιλά από θέση άμεσης εμπειρίας. Για οκτώ χρόνια κινήθηκε στον πυρήνα της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας, απέκτησε πρόσβαση σε δίκτυα, πρόσωπα και επιχειρησιακά σχέδια και λειτούργησε ως διαμεσολαβητής και πνευματικός καθοδηγητής ακραίων ισλαμιστών στο Λονδίνο. Η δράση του συνέβαλε στην αποτροπή σοβαρών επιθέσεων, ανάμεσά τους και σχέδιο βομβιστικής ενέργειας στο μετρό της Νέας Υόρκης. Σήμερα, προειδοποιεί ότι το φαινόμενο που τότε αντιμετωπιζόταν αποσπασματικά έχει αποκτήσει δομικά χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον Dean, η απειλή δεν περιορίζεται σε μεμονωμένους δράστες ή σε σποραδικές εκδηλώσεις βίας. Περιγράφει ένα περιβάλλον όπου η ριζοσπαστικοποίηση λειτουργεί αθόρυβα, διαβρώνει θεσμούς και υπονομεύει την κοινωνική συνοχή πριν ακόμη εκδηλωθεί με αιματηρές επιθέσεις. Η εμπειρία του τον οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ένα νέο πλήγμα αντίστοιχης εμβέλειας με την 11η Σεπτεμβρίου ή τις επιθέσεις της 7ης Ιουλίου στο Λονδίνο αποτελεί ζήτημα χρόνου.

Στο επίκεντρο αυτής της ανάλυσης βρίσκεται το Ιράν, το οποίο ο Dean χαρακτηρίζει κομβικό παράγοντα στη στήριξη και την ανασυγκρότηση τζιχαντιστικών δικτύων. Όπως υποστηρίζει, για περισσότερες από δύο δεκαετίες η Αλ-Κάιντα βρήκε ασφαλές καταφύγιο σε ιρανικό έδαφος, με αποτέλεσμα την οργάνωση και εκτέλεση επιθέσεων που στοίχισαν τη ζωή και σε Βρετανούς υπηκόους, ακόμη και εκτός ευρωπαϊκού εδάφους. Η κρατική ανοχή και η ενεργή υποστήριξη προς τρομοκρατικές οργανώσεις περιγράφονται ως επιταχυντής της εξάπλωσης του ισλαμικού φονταμενταλισμού στη Δύση.

Ο Dean εκτιμά ότι η δημόσια συζήτηση στην Ευρώπη εστιάζει δυσανάλογα σε άλλες γεωπολιτικές απειλές, αφήνοντας στο περιθώριο μια πραγματικότητα που εξελίσσεται στο εσωτερικό των κοινωνιών. Η δράση μοναχικών δραστών, η καλλιέργεια δυσπιστίας απέναντι στους θεσμούς και η σταδιακή νομιμοποίηση ακραίων αφηγήσεων συνθέτουν, κατά την περιγραφή του, το υπόστρωμα πάνω στο οποίο μπορεί να εκδηλωθεί μαζική βία. Οι πράκτορες ύπνου, όπως σημειώνει, δεν λειτουργούν απαραίτητα με άμεσες εντολές, αλλά μέσα από ένα πλαίσιο ιδεολογικής πειθαρχίας και ετοιμότητας.

Η εκτίμηση αυτή αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα στο σημερινό πολιτικό περιβάλλον του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι επιλογές της ηγεσίας του Εργατικού Κόμματος και προσωπικά του Keir Starmer έχουν προκαλέσει έντονη αντιπαράθεση, ιδίως μετά την υποδοχή του Αλάα Αμπντ Ελ-Φατάχ, προσώπου με ιστορικό ακραίων δημόσιων τοποθετήσεων και ρητορικής μίσους. Δηλώσεις και αναρτήσεις που αποδίδονται στον ίδιο, με αναφορές σε βία κατά πολιτών και αστυνομικών, έχουν αναζωπυρώσει τη συζήτηση για τα όρια της πολιτικής ανοχής και της εθνικής ασφάλειας.

Η απόφαση αυτή παρουσιάστηκε από τον ίδιο τον Starmer ως ζήτημα ανθρωπιστικής προτεραιότητας, προκαλώντας όμως σφοδρές αντιδράσεις από την αντιπολίτευση. Βουλευτές και στελέχη της συντηρητικής παράταξης κάνουν λόγο για σοβαρό πλήγμα στο αίσθημα ασφάλειας και για πολιτικά μηνύματα που ενθαρρύνουν την ακραία ρητορική. Η συζήτηση για την αφαίρεση ιθαγένειας σε περιπτώσεις που κρίνονται απειλητικές για τη δημόσια τάξη επανέρχεται με ένταση στο πολιτικό προσκήνιο.

Παράλληλα, η μεταναστευτική πολιτική βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής. Ο Dean και όσοι υιοθετούν την ανάλυσή του συνδέουν τη μαζική εισροή μη επαρκώς ελεγμένων μεταναστών με την ευκολότερη διείσδυση ριζοσπαστικών στοιχείων. Το αφήγημα που διαμορφώνεται περιγράφει ένα κράτος με διάτρητους μηχανισμούς ελέγχου, όπου ακραία δίκτυα μπορούν να κινούνται χωρίς να γίνονται άμεσα αντιληπτά.