Πρόωρη σύνταξη για παλαιούς ασφαλισμένους πριν τα 62 το 2025

Ποιες είναι οι 13 κατηγορίες που βγαίνουν κερδισμένες

Θετικές εξελίξεις καταγράφονται για τους παλαιούς ασφαλισμένους σε Ταμεία του ιδιωτικού τομέα, καθώς ανοίγει ξανά η δυνατότητα πρόωρης συνταξιοδότησης πριν από τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας τους. Με βάση τα νεότερα στοιχεία και τα ισχύοντα μεταβατικά όρια ηλικίας, συνολικά 13 διαφορετικές κατηγορίες ασφαλισμένων που έχουν ξεκινήσει την ασφάλισή τους πριν από το 1993, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν εντός του 2025, είτε με πλήρη είτε με μειωμένη σύνταξη, και μάλιστα πριν φτάσουν στα 62.

Η δυνατότητα αυτή παραμένει ανοιχτή λόγω των σταδιακών αλλαγών στα όρια ηλικίας που ξεκίνησαν να εφαρμόζονται από το 2015 και σταθεροποιούνται στα 62 για μειωμένη και στα 67 για πλήρη σύνταξη, με εξαιρέσεις για όσους έχουν θεμελιώσει δικαίωμα νωρίτερα. Τα μεταβατικά αυτά όρια εξακολουθούν να ισχύουν και για το 2025, επιτρέποντας στους παλαιούς ασφαλισμένους να επωφεληθούν υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Για παράδειγμα, μητέρα ασφαλισμένη στο ΙΚΑ πριν από το 1993, με ανήλικο παιδί το 2011 και 5.500 ημέρες ασφάλισης εντός του ίδιου έτους, η οποία έκλεισε τα 52 το 2017, δικαιούται να αποχωρήσει με μειωμένη σύνταξη εντός του 2025, μόλις συμπληρώσει την ηλικία των 58 ετών και 5 μηνών. Η συγκεκριμένη περίπτωση είναι ενδεικτική των ευνοϊκών ρυθμίσεων που συνεχίζουν να ισχύουν για τους ασφαλισμένους της συγκεκριμένης κατηγορίας, επιτρέποντας έξοδο από την εργασία νωρίτερα από τα γενικά όρια ηλικίας.

Διατηρείται και για το 2025 η δυνατότητα πρόωρης συνταξιοδότησης για χιλιάδες παλαιούς ασφαλισμένους που είχαν θεμελιώσει δικαιώματα πριν από το 2013, καθώς συνεχίζουν να ισχύουν τα μεταβατικά όρια ηλικίας που θεσπίστηκαν το 2015 και αυξήθηκαν σταδιακά. Συγκεκριμένα, 13 κατηγορίες ασφαλισμένων που ξεκίνησαν την ασφάλισή τους πριν το 1993 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν πριν τα 62 τους, είτε με πλήρη είτε με μειωμένη σύνταξη, υπό προϋποθέσεις που εξαρτώνται από την ημερομηνία θεμελίωσης του δικαιώματος, τις ημέρες ασφάλισης και την ηλικία που συμπληρώθηκε τα κρίσιμα έτη.

Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται γυναίκες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ πριν το 1993 που είχαν ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης έως το 2010 και είχαν συμπληρώσει το 55ο έτος ηλικίας τους έως το 2017 ή το 2018, οι οποίες μπορούν να λάβουν πλήρη σύνταξη πριν από τα 62. Άλλες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ με τις ίδιες προϋποθέσεις, αλλά με 5.500 ημέρες ασφάλισης το 2011 και συμπληρωμένο το 57ο έτος έως το 2018, βγαίνουν επίσης με πλήρη σύνταξη πριν τα 62, ενώ όσες συμπληρώνουν το 57ο έτος μετά το 2019, αποχωρούν σε ηλικία από 63 ετών και 3 μηνών και άνω. Αντίστοιχα, για μειωμένη σύνταξη πριν τα 62, δικαιούνται έξοδο γυναίκες με ανήλικο και 5.500 ημέρες το 2012, εφόσον είχαν συμπληρώσει το 55ο έτος έως το 2017-2018, καθώς και όσες είχαν τις 5.500 ημέρες το 2010 ή το 2011 και είχαν φτάσει στην ηλικία των 50 ή 52 ετών μέχρι το 2019.

Επιπλέον, γυναίκες με 3.600 βαρέα ένσημα και συνολικά 4.500 ημέρες ασφάλισης έως το 2012 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη σύνταξη σε ηλικίες 55, 56 ή 57 ετών. Αντίστοιχα, υπάλληλοι σε ΔΕΚΟ και τράπεζες που συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις 35ετίας έως το 2021 έχουν το δικαίωμα εξόδου πριν από τα 62.

Μητέρες σε ΔΕΚΟ και τράπεζες που είχαν 25 έτη ασφάλισης έως το 2012 με ανήλικο τέκνο, καθώς και τρίτεκνες μητέρες που είχαν συμπληρώσει την απαραίτητη 20ετία το 2011 ή το 2012 (ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών) και είχαν φτάσει στο 52ο ή 55ο έτος έως το 2017-2018, ανήκουν επίσης στις ευνοημένες ομάδες.

Ακόμη, παλαιοί ασφαλισμένοι σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ με διαδοχική ασφάλιση, που έχουν 35ετία έως το 2012 και είναι 58 ή 59 ετών μέχρι το 2021, έχουν δικαίωμα πρόωρης εξόδου.

Άνδρες και γυναίκες με 7.500 βαρέα ένσημα και συνολικά 10.500 ημέρες ασφάλισης μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε, με πλήρη σύνταξη στα 62 και μειωμένη στα 60, εφόσον ο χρόνος συμπληρώνεται μετά την 1/1/2015. Όσοι τον συμπληρώνουν έως 31/12/2015 δικαιούνται αποχώρηση και πριν τα 62 ή τα 60, αντίστοιχα.

Περιλαμβάνονται επίσης μητέρες ασφαλισμένες πριν από το 1993 στο πρώην ΕΤΑΠ-ΜΜΕ (τομέας ΤΣΠΕΑΘ), οι οποίες έως το 2012 είχαν ανήλικο παιδί και 15 έτη ασφάλισης και συμπλήρωσαν το 50ό ή 52ο έτος έως το 2019. Αυτές αποχωρούν με όρια ηλικίας που κυμαίνονται από 58,5 έως 61,10 ετών, ενώ αν οι κρίσιμες ηλικίες συμπληρώνονται μετά το 2020, η πλήρης σύνταξη ξεκινά από τα 63,7 και φτάνει ως τα 67.

Τέλος, ασφαλισμένες στο Ταμείο Νομικών με ανήλικο τέκνο το 2010 ή το 2011 και 21 ή 22 έτη ασφάλισης, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν φέτος με πλήρη σύνταξη και ηλικιακά όρια κάτω των 62 ετών, εφόσον είχαν συμπληρώσει το 50ό έτος έως το 2017 και το 55ο έως το 2018.

Για τους ασφαλισμένους που έχουν διανύσει από 36 έως 40 έτη ασφάλισης, το σύστημα συνταξιοδότησης προσφέρει σημαντικό κίνητρο παραμονής στην εργασία. Συγκεκριμένα, η ανταποδοτική σύνταξη αυξάνεται ετησίως κατά 2,55% για κάθε επιπλέον έτος, ανεβάζοντας το συνολικό ποσοστό αναπλήρωσης από 39,81% στα 36 έτη έως το 50% στα 40 έτη. Αυτή η προσαύξηση δίνει ουσιαστικό όφελος στους ασφαλισμένους που πλησιάζουν την 40ετία, καθώς ενισχύει το τελικό ποσό της σύνταξης σε αξιοσημείωτο βαθμό.

Ωστόσο, μετά τη συμπλήρωση των 40 ετών ασφάλισης, η προσαύξηση περιορίζεται στο 0,5% ανά επιπλέον έτος, γεγονός που μειώνει αισθητά το οικονομικό όφελος της παράτασης του εργασιακού βίου πέραν αυτής της διάρκειας. Έτσι, για πολλούς ασφαλισμένους, το κίνητρο παραμονής στην εργασία πέραν της 40ετίας είναι ασθενές, καθώς η σχέση κόστους-οφέλους γίνεται δυσμενέστερη.

Από την άλλη πλευρά, οι ασφαλισμένοι που επιλέγουν την έξοδο με μειωμένη σύνταξη στα 62 έτη, δηλαδή πέντε χρόνια πριν από το όριο των 67, υπόκεινται σε σημαντική περικοπή. Η εθνική σύνταξη, που αποτελεί βασικό μέρος της τελικής παροχής, μειώνεται κατά 30%. Για ασφαλισμένο με τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης, αυτό σημαίνει ότι αντί για 436,40 ευρώ, θα λάβει εθνική σύνταξη 305,48 ευρώ. Η μηνιαία απώλεια φτάνει τα 130,92 ευρώ, ένα ποσό που επηρεάζει σημαντικά το συνολικό ύψος της σύνταξης και την αγοραστική δύναμη του συνταξιούχου.