Τη δημιουργία ενός «στρατιωτικού Σένγκεν», με την κατάργηση των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ για τη μετακίνηση στρατευμάτων και εξοπλισμού, στηρίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θέτοντας στο επίκεντρο την ανάγκη ταχείας στρατιωτικής κινητικότητας απέναντι σε ενδεχόμενες απειλές από τη Ρωσία. Παράλληλα, ζητά εκτεταμένες αναβαθμίσεις σε σιδηροδρομικά δίκτυα, οδικούς άξονες, σήραγγες και γέφυρες.
Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε με σαφήνεια τα κενά που εξακολουθούν να υπάρχουν στη διασυνοριακή μετακίνηση στρατιωτικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Όπως τονίζουν, η στρατιωτική κινητικότητα αποτελεί βασικό πυλώνα της κοινής ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας και είναι καθοριστική για την προστασία της ανατολικής πτέρυγας της Ένωσης, ιδίως για τις χώρες της Βαλτικής και την Πολωνία.
Το Κοινοβούλιο χαιρετίζει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αύξηση του προϋπολογισμού της στρατιωτικής κινητικότητας στον επόμενο μακροπρόθεσμο χρηματοδοτικό κύκλο, με ποσό που θα υπερβαίνει τα 17 δισ. ευρώ. Καλεί, ωστόσο, τα κράτη μέλη να μην επαναλάβουν τις περικοπές του παρελθόντος, υπενθυμίζοντας ότι στον προϋπολογισμό 2021–2027 τα αρχικά κονδύλια μειώθηκαν κατά 75%.
Σύμφωνα με το ψήφισμα, η αναβάθμιση περίπου 500 κρίσιμων «σημείων συμφόρησης» σε ευρωπαϊκές υποδομές θα απαιτούσε τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ. Οι ευρωβουλευτές ζητούν απλούστευση των διαδικασιών χρηματοδότησης για έργα διπλής χρήσης, επισημαίνοντας ότι, παρά τη μέχρι σήμερα πρόοδο, τα διοικητικά, χρηματοδοτικά και τεχνικά εμπόδια παραμένουν σημαντικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μετακίνηση στρατιωτικού εξοπλισμού εντός της ΕΕ εξακολουθεί να διαρκεί περισσότερο από έναν μήνα.
Στο ίδιο πλαίσιο, καλούν την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις επενδύσεις, ιδίως κατά μήκος των τεσσάρων βασικών διαδρόμων στρατιωτικής κινητικότητας της Ένωσης. Ζητούν την ευρύτερη αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων και την επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων μέσω υπηρεσιών «μίας στάσης», με στόχο την ταχύτερη διασυνοριακή διέλευση.
Το Κοινοβούλιο εισηγείται επίσης τη συγκρότηση ενός πλήρους «στρατιωτικού χώρου Σένγκεν», βάσει συγκεκριμένου οδικού χάρτη που θα καταρτίσει η Επιτροπή, με τη στήριξη ειδικής ομάδας εργασίας και συντονιστή σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να εξορθολογιστεί η εφαρμογή των σχετικών πρωτοβουλιών.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συνεργασία ΕΕ–ΝΑΤΟ, με το Κοινοβούλιο να υπογραμμίζει ότι η στρατιωτική κινητικότητα είναι κρίσιμη τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε συνθήκες κρίσης ή πολέμου. Οι ευρωβουλευτές ζητούν τακτικές κοινές ασκήσεις και δοκιμές αντοχής, με στόχο την άρση των εμποδίων, και καλούν την ΕΕ να διασφαλίσει ότι οι δυνάμεις ταχείας αντίδρασης θα μπορούν να διασχίζουν τα εσωτερικά σύνορα εντός τριών ημερών υπό κανονικές συνθήκες και εντός 24 ωρών σε περίπτωση κρίσης.
Ο συνεισηγητής του Κοινοβουλίου Petras Austrevicius σημείωσε ότι η αποτρεπτική ισχύς της Ευρώπης περνά μέσα από την απόδειξη ετοιμότητας και την ικανότητα ταχείας ανάπτυξης δυνάμεων σε ολόκληρη την Ένωση, υπογραμμίζοντας ότι οι υποδομές διπλής χρήσης δεν αποτελούν επιλογή πολυτέλειας αλλά αναγκαιότητα. Από την πλευρά του, ο συνεισηγητής Roberts Zīle τόνισε ότι πολλά από τα υφιστάμενα εμπόδια μπορούν να αρθούν άμεσα, χωρίς μεγάλες δαπάνες, προειδοποιώντας ότι δεν υπάρχει περιθώριο καθυστερήσεων.
Το ψήφισμα εγκρίθηκε την Τετάρτη με 493 ψήφους υπέρ, 127 κατά και 38 αποχές. Ακολουθεί πλέον η έναρξη του νομοθετικού έργου των Επιτροπών Μεταφορών και Άμυνας για τη δέσμη μέτρων στρατιωτικής κινητικότητας που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο.
