Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί απότομη αύξηση των θανάτων των φαλαινών, οι οποίες ξεβράζονται στις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ. Επιστήμονες και ερευνητές συνδέουν το φαινόμενο με την εξέλιξη της κατασκευής των αιολικών πάρκων στην περιοχή, καθώς ο θόρυβος που προκαλείται από τις εργασίες αποσυντονίζει σε θανατηφόρο βαθμό τα θαλάσσια κήτη.

Στο α΄μέρος του άρθρου έγινε αναφορά στην επισήμανση του φαινομένου από τον Ντόναλντ Τραμπ και στις αντιδράσεις των ΜΜΕ, καθώς και στις απόψεις μελετητών και στο ντοκυμαντέρ του Ιωνά Μάρκοβιτς «Thrown to the Wind», το οποίο προβάλλει τα ζητήματα που προκύπτουν από την εγκατάσταση των θαλάσσιων ανεμογεννητριών κατά μήκος των ανατολικών ακτών των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η σιωπή των περιβαλλοντικών ομάδων 

Όταν πρόκειται για την ανάπτυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, περιβαλλοντικές ομάδες όπως η Greenpeace και η Sierra Club υπερασπίζονται την άγρια ζωή, λέει η κα Λίνοουζ, αλλά στην περίπτωση των λεγόμενων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είτε κατηγορούν άλλους παράγοντες, όπως τα χτυπήματα πλοίων και την κλιματική αλλαγή, είτε σιωπούν.

Το 2021, η Εθνική Υπηρεσία Θαλάσσιας Αλιείας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η φάλαινα Ράις στον Κόλπο του Μεξικού αποτελεί ξεχωριστό είδος, από το οποίο παραμένουν μόνο 50 άτομα.

Τον Ιούλιο, η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) πρότεινε να χαρακτηριστούν 18 εκατομμύρια στρέμματα του Κόλπου του Μεξικού από το Τέξας έως τη Φλόριντα ως ζωτικός βιότοπος της φάλαινας Ράις, μια πρόταση που θα περιόριζε σημαντικά τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου από τις υπεράκτιες γεωτρήσεις.

Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες κατά μήκος της ακτής του Κόλπου κατέθεσαν αγωγές κατά του χαρακτηρισμού, υποστηρίζοντας ότι η πρόταση δεν ήταν καλά μελετημένη και θα έβλαπτε την οικονομία, σύμφωνα με δημοσίευμα της Washington Post.

Ο περιφερειακός δικαστής των ΗΠΑ Τζέιμς Κέιν, διορισμένος από τον τότε πρόεδρο Τραμπ, δικαίωσε τις αγωγές και διέταξε τη NOAA να αποσύρει την πρότασή της.

Περιβαλλοντικές ομάδες, όπως το Κέντρο για τη Βιολογική Ποικιλομορφία, τάχθηκαν υπέρ της προστασίας της περιοχής και η ομάδα έχει κινήσει αρκετές αγωγές υποστηρίζοντας ότι οι υπεράκτιες γεωτρήσεις βλάπτουν την άγρια ζωή των ωκεανών – ωστόσο, η οργάνωση δεν έχει καταβάλει καμία προσπάθεια να αμφισβητήσει τις επιπτώσεις της υπεράκτιας αιολικής ανάπτυξης στις φάλαινες.

Στις 28 Σεπτεμβρίου, το Κέντρο κατέθεσε επείγουσα αίτηση ζητώντας από τη NOAA να επιβάλει όρια ταχύτητας για τα σκάφη.

«Οι δεξιές φάλαινες χρειάζονται άμεσα προστασία», τόνισε η Κρίστεν Μόνσελ, νομική διευθύντρια ωκεανών του Κέντρου Βιολογικής Ποικιλομορφίας, σε δήλωσή της.

«Ακόμα και ένα χτύπημα πλοίου θα έφερνε αυτές τις φάλαινες ένα βήμα πιο κοντά στην εξαφάνιση, αλλά τα όρια ταχύτητας  συμβάλλουν στην προστασία τους. Οι ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι δεν μπορούν να κάθονται με σταυρωμένα χέρια και να μην κάνουν τίποτα, ενώ οι δεξιές φάλαινες κινδυνεύουν.»

Το ερώτημα που πολλοί κάτοικοι της ανατολικής ακτής συνεχίζουν να θέτουν παραμένει: Γιατί οι φάλαινες, οι οποίες για δεκαετίες έκαναν ελιγμούς ανάμεσα στα σκάφη, ξαφνικά τα τελευταία χρόνια δεν μπορούν να αποφύγουν τα χτυπήματα των πλοίων ;

Προσφυγή αγωγής

Στα μέσα Σεπτεμβρίου, η οργάνωση Nantucket Residents Against Turbines (NRAT – Κάτοικοι του Ναντάκετ κατά των ανεμογεννητριών) κατέθεσε προσφυγή για μια υπόθεση στην οποία η οργάνωση ισχυρίζεται ότι διάφορες ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές για την άγρια φύση δεν συμμορφώθηκαν με την Εθνική Πράξη Περιβαλλοντικής Πολιτικής και την Πράξη για τα απειλούμενα είδη όταν «αξιολόγησαν, γνωστοποίησαν και μετρίασαν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απόφασής τους να εγκρίνουν το υπεράκτιο αιολικό έργο Vineyard Wind 1, έργο που αποτελείται από 62 ανεμογεννήτριες ύψους όσο το Άγαλμα της Ελευθερίας, με πτερύγια μήκους έως και 91 μέτρα».

Η αρχική αγωγή είχε απορριφθεί τον Μάιο από την περιφερειακή δικαστή των ΗΠΑ Ίντιρα Ταλουάνι, διορισμένη από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.

Η NRAT ανέφερε στην αγωγή ότι οι εναγόμενοι – BOEM, NOAA και η Εθνική Υπηρεσία Θαλάσσιας Αλιείας- θέτουν το οικοσύστημα σε «σοβαρό» κίνδυνο.

«Ίσως ακόμη και να ωθούν τουλάχιστον ένα είδος – τη δεξιά φάλαινα του Βόρειου Ατλαντικού – σε σημείο εξαφάνισης», ισχυρίστηκε η NRAT.

Το υπεράκτιο αιολικό έργο Vineyard Wind πρόκειται να κατασκευαστεί στα ανοικτά των νότιων ακτών του Ναντάκετ στη Μασαχουσέτη.

Η δικαστής Ταλουάνι έκρινε ότι η ομάδα δεν κατάφερε να αποδείξει ότι οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες διαχείρισης της άγριας πανίδας είχαν παραβιάσει την Εθνική Πράξη Περιβαλλοντικής Πολιτικής ή την Πράξη για τα απειλούμενα είδη στις δηλώσεις επιπτώσεων για το έργο το 2021.

Η NRAT ισχυρίστηκε στην αγωγή ότι τόσο η BOEM όσο και η NOAA απέτυχαν να διασφαλίσουν ότι το έργο «δεν θα θέσει σε κίνδυνο την επιβίωση ομοσπονδιακά καταγεγραμμένων ειδών, όπως είναι η Δεξιά Φάλαινα του Βορείου Ατλαντικού, και να αποφύγουν να θέσουν σε κίνδυνο τη συνέχιση της ύπαρξης αυτών των ομοσπονδιακά καταγεγραμμένων ειδών».

Η φάλαινα του Βορείου Ατλαντικού, σύμφωνα με τη NRAT, είναι ένα «εμβληματικό θαλάσσιο ζώο» που μεταναστεύει κατά μήκος της ανατολικής ακτής.

«Είναι επίσης ένα από τα πιο απειλούμενα είδη σε ολόκληρο τον κόσμο, με λιγότερα από 400 γνωστά άτομα στη φύση», δήλωσε η NRAT.

«Ακόμα χειρότερα, το είδος απειλείται συνεχώς από χτυπήματα σκαφών, εμπλοκή σε αλιευτικά εργαλεία και απώλεια διατροφικών πηγών, με αποτέλεσμα την υψηλή θνησιμότητα και χαμηλά ποσοστά αναπαραγωγής.»

Η NRAT δήλωσε ότι η θαλάσσια περιοχή νότια-νοτιοδυτικά του νησιού Ναντάκετ αποτελεί «από παλιά ένα ασφαλές καταφύγιο» για τη φάλαινα.

«Δυστυχώς, αυτό ακριβώς το μέρος επέλεξε η BOEM για την κατασκευή της μεγαλύτερης υπεράκτιας αιολικής συστοιχίας μέχρι σήμερα. Το έργο Vineyard Wind είναι ένα – αλλά μόνο ένα – από τα υπεράκτια αιολικά έργα που προτείνονται για την περιοχή αυτή», δήλωσε η κοινοτική ομάδα.

«Εκτός αν παροπλιστούν»

Η NOAA διαθέτει ένα δίκτυο οργανισμών που διερευνούν τους θανάτους φαλαινών.

Μεταξύ αυτών των οργανώσεων συγκαταλέγεται και η Atlantic Marine Conservation Society, η οποία, πριν από το 2021, αποτελούνταν από αρκετά άτομα που είχαν δεσμευτεί να σώσουν φάλαινες, σύμφωνα με την κα Λίνοουζ.

Γύρω στο 2021, αυτό άλλαξε, με τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου να εργάζονται επίσης για την εταιρεία αιολικής ενέργειας Equinor.

Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Atlantic Marine Conservation Society Πωλ Τόννα είναι επικεφαλής λομπίστας της Equinor, δήλωσε η κα Λίνοουζ, ενώ το μέλος του διοικητικού συμβουλίου Τζένιφερ Ντυπόν είναι υπεύθυνη στρατηγικών περιβαλλοντικών υποθέσεων στην Equinor.

«Περίπου το μισό διοικητικό συμβούλιο της Atlantic Marine Conservation Society φαίνεται να επωφελείται από την ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, και πρόκειται για την οργάνωση που είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση των θανάτων φαλαινών που συμβαίνουν στα ανοικτά των ακτών της Νέας Υόρκης», είπε.

Σε επιστολή του 2022 προς την BOEM, ο επικεφαλής της NOAA για τα προστατευόμενα είδη Σων Χέιζ εξέφρασε την ανησυχία του για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών κατασκευών και το ενδεχόμενο να βλάψουν τη θαλάσσια ζωή στα νερά της νότιας Νέας Αγγλίας, δήλωσε η κα Λίνοουζ.

Οι κίνδυνοι που απαρίθμησε ο κος Χέιζ περιελάμβαναν τον αυξημένο θόρυβο, την κυκλοφορία των σκαφών, την καταστροφή των ενδιαιτημάτων και τους κινδύνους παγίδευσης, καθώς και τις διαταραχές στις διατροφικές πηγές της φάλαινας.

Αν και οι κίνδυνοι μπορούν να «μετριαστούν σε κάποιο βαθμό», οι «ωκεανογραφικές επιπτώσεις» από τις ανεμογεννήτριες που θα λειτουργούν για μια περίοδο 30 ετών δεν μπορούν να μετριαστούν, «εκτός κι αν [τα αιολικά πάρκα] παροπλιστούν», δήλωσε ο κος Χέιζ.

Έκκληση για έρευνα

Παρά τον συναγερμό που σήμαναν πολλοί επιστήμονες, τα μέσα ενημέρωσης και οι περιβαλλοντικές ομάδες συνεχίζουν να  αγνοούν τις ανησυχίες που εκφράζονται, χαρακτηρίζοντάς τες ως παραπληροφόρηση που χρηματοδοτείται από ομάδες υπέρ του πετρελαίου.

Νωρίτερα φέτος, ο βουλευτής Τζεφ Βαν Ντριου (R-N.J.) και άλλοι ζήτησαν από το Γραφείο Κυβερνητικής Λογοδοσίας να διερευνήσει τις επιπτώσεις της υπεράκτιας αιολικής ανάπτυξης στο Νιου Τζέρσεϊ εν μέσω της αύξησης των θανάτων θαλάσσιων άγριων ζώων.

Ο κος Βαν Ντριου μοιράστηκε το απόσπασμα του πρώην προέδρου Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δηλώνοντας ότι ο αριθμός των φαλαινών που ξεβράζονται στις ακτές του Ατλαντικού είναι «ιστορικός».

«Γιατί δεν γίνονται έρευνες;», ρώτησε ο κος Βαν Ντριου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Γιατί δεν υπάρχει περιβαλλοντική οργή; Γιατί τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης σιωπούν;»

Του Matt McGregor