Σπίτι μου 2: Ανοίγει η στρόφιγγα για περισσότερους δανειολήπτες

Με στόχο να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ από το πρόγραμμα «σπίτι μου 2», το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προχωρά στη διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων, ώστε να μπορέσουν να το αξιοποιήσουν περισσότεροι πολίτες που αναζητούν χαμηλότοκα δάνεια για αγορά πρώτης κατοικίας. Η κίνηση αυτή στοχεύει στην αύξηση του αριθμού των δικαιούχων και στην πλήρη απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων, σε μια περίοδο κατά την οποία το στεγαστικό πρόβλημα παραμένει οξύ, ιδιαίτερα για νέους ανθρώπους και οικογένειες με μεσαία εισοδήματα που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις τιμές της αγοράς.

Η «βεντάλια» των εισοδηματικών κριτηρίων ανοίγει αισθητά και διαμορφώνεται πλέον σε νέα επίπεδα. Για τους άγαμους, το ανώτατο εισοδηματικό όριο αυξάνεται από τις 20.000 στις 25.000 ευρώ ετησίως, δίνοντας τη δυνατότητα συμμετοχής σε περισσότερους μισθωτούς και αυτοαπασχολούμενους. Για τους έγγαμους, το όριο ανεβαίνει από τις 28.000 στις 35.000 ευρώ, ενώ η προσαύξηση ανά παιδί αυξάνεται στα 5.000 ευρώ από 4.000 ευρώ που ίσχυε μέχρι σήμερα. Έτσι, για μια τετραμελή οικογένεια, το ανώτατο επιτρεπτό εισόδημα διαμορφώνεται πλέον στις 45.000 ευρώ ετησίως, έναντι 36.000 ευρώ πριν από την αλλαγή, γεγονός που διευρύνει σημαντικά τον κύκλο των οικογενειών που μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα και να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευνοϊκά στεγαστικά δάνεια.

Για τον υπολογισμό των εισοδηματικών κριτηρίων λαμβάνεται καταρχάς υπόψη το εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους, όπως έχει δηλωθεί στις φορολογικές αρχές. Αν το εισόδημα αυτό υπερβαίνει το νέο επιτρεπόμενο όριο, τότε ενεργοποιείται ένας δεύτερος μηχανισμός, καθώς εξετάζεται ο μέσος όρος εισοδημάτων της τελευταίας τριετίας. Ο μέσος όρος υπολογίζεται με βάση την οικογενειακή κατάσταση που ισχύει κατά την υποβολή της αίτησης, ώστε να αποτυπώνεται πιο δίκαια η πραγματική οικονομική εικόνα του νοικοκυριού και να μην αποκλείονται υποψήφιοι λόγω μιας συγκυριακής αύξησης εισοδήματος σε ένα μόνο έτος, για παράδειγμα από υπερωρίες ή έκτακτα έσοδα.

Παράλληλα με τη διεύρυνση των κριτηρίων, το υπουργείο προχωρά και σε παρατάσεις των βασικών προθεσμιών του προγράμματος, προκειμένου να δοθεί περισσότερος χρόνος σε πολίτες, τράπεζες και επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων να ολοκληρώσουν τις απαιτούμενες διαδικασίες. Όπως δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός εθνικής οικονομίας και οικονομικών νίκος παπαθανάσης, η προθεσμία υπαγωγής στο «σπίτι μου 2» μετατίθεται από τις 31 δεκεμβρίου 2025 στις 31 μαΐου 2026, παρέχοντας επιπλέον πέντε μήνες στους ενδιαφερόμενους για να καταθέσουν αιτήσεις, να αναζητήσουν το κατάλληλο ακίνητο και να κλείσουν συμφωνίες. Την ίδια στιγμή, η προθεσμία για την τελική εκταμίευση των δανείων παρατείνεται από τις 30 ιουνίου 2026 στις 31 αυγούστου 2026, ώστε να υπάρχει επαρκής χρόνος για την ολοκλήρωση των ελέγχων, των συμβολαιογραφικών πράξεων και των τραπεζικών διαδικασιών.

Σε παράλληλη κατεύθυνση με το πρόγραμμα «σπίτι μου 2», βρίσκεται στο τελικό στάδιο και η συμφωνία με την ευρωπαϊκή επιτροπή για ένα νέο πρόγραμμα του εσπα, το οποίο θα επιδοτεί εργασίες ανακαίνισης κατοικιών μαζί με μέρος των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης. Μέχρι σήμερα, τα κονδύλια του εσπα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για ενεργειακή αναβάθμιση, όπως θερμομόνωση, αντικατάσταση κουφωμάτων και αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης και ψύξης. Με τη νέα ενδιάμεση αναθεώρηση, ανοίγει η δυνατότητα να χρηματοδοτούνται και γενικές εργασίες ανακαίνισης, όπως αναδιαμόρφωση εσωτερικών χώρων, επισκευή φθορών, βελτίωση υδραυλικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, ώστε να αξιοποιηθούν παλαιά διαμερίσματα, να αναβαθμιστεί το υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα και να ενισχυθεί η προσφορά στην αγορά κατοικίας.

Ο νίκος παπαθανάσης ανέφερε ότι «προχωράμε σε ένα σημαντικό νέο πρόγραμμα, το πρώτο πιλοτικό με ευρωπαϊκούς πόρους, είμαστε πολύ κοντά στις ανακοινώσεις», εκφράζοντας την εκτίμηση ότι το πρόγραμμα θα ξεκινήσει τον απρίλιο ή τον μάιο του 2026. Με αυτό το νέο εργαλείο επιδιώκεται να συνδεθεί η στεγαστική πολιτική με την ανανέωση του υφιστάμενου αποθέματος κατοικιών, δίνοντας κίνητρα σε ιδιοκτήτες να ανακαινίσουν ακίνητα που σήμερα παραμένουν κενά ή υποβαθμισμένα, ώστε να επανέλθουν πιο ποιοτικά και λειτουργικά στην αγορά.

Οι παρεμβάσεις στο «σπίτι μου 2» και το νέο πρόγραμμα επιδοτήσεων για ανακαινίσεις εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πακέτο μέτρων που προετοιμάζει η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος. Όπως έχει δηλώσει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κωστής χατζηδάκης, νέα στεγαστικά μέτρα θα ανακοινωθούν από τον πρωθυπουργό πριν από το τέλος του έτους, με στόχο να διαμορφωθεί ένα πιο ολοκληρωμένο πλαίσιο στήριξης, το οποίο θα συνδυάζει χαμηλότοκα δάνεια, επιδοτήσεις, ευρωπαϊκούς πόρους και παρεμβάσεις στην αγορά ακινήτων, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη στέγη για όσο το δυνατόν περισσότερα νοικοκυριά.