Συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχουν προγραμματίσει για σήμερα στις 11 το πρωί φοιτητές, υποψήφιοι διδάκτορες και νέοι επιστήμονες, αντιδρώντας στο νέο νομοσχέδιο που αλλάζει ριζικά το καθεστώς της στρατιωτικής θητείας στην Ελλάδα. Οι κινητοποιήσεις στρέφονται κατά των ρυθμίσεων που περιορίζουν δραστικά τις αναβολές στράτευσης και οδηγούν, όπως καταγγέλλουν, σε υποχρεωτική κατάταξη πριν την ολοκλήρωση των σπουδών ή της επαγγελματικής προετοιμασίας. Οι φοιτητικοί σύλλογοι ζητούν την άμεση απόσυρση των διατάξεων που χαρακτηρίζουν αδικαιολόγητα αυστηρές και αποδιοργανωτικές για τη φοιτητική ζωή.
Το νομοσχέδιο με τίτλο «Χάρτης Μετάβασης των Ενόπλων Δυνάμεων στη Νέα Εποχή» βρίσκεται ήδη προς συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής και εισάγει αυστηρούς περιορισμούς στις αναβολές για λόγους σπουδών. Μέχρι σήμερα, οι φοιτητές μπορούσαν να αναβάλουν τη θητεία τους έως την ολοκλήρωση των σπουδών τους, ενώ οι απόφοιτοι Ιατρικής και οι υποψήφιοι διδάκτορες είχαν τη δυνατότητα αναβολής έως και το 33ο έτος της ηλικίας τους.
Με το νέο πλαίσιο, η αναβολή για φοιτητές πανεπιστημίων περιορίζεται στα ν+2 έτη σπουδών, γεγονός που σε πολλές σχολές μεταφράζεται σε υποχρεωτική κατάταξη γύρω στα 25 έτη, πριν την ολοκλήρωση του κύκλου σπουδών. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η κατάργηση της δυνατότητας αναβολής έως τα 33 έτη για τους αποφοίτους Ιατρικής, που τους επέτρεπε να ολοκληρώσουν την ειδικότητά τους πριν τη στράτευση, καθώς και η μείωση του αντίστοιχου ορίου για τους υποψήφιους διδάκτορες στο 30ό έτος. Οι φοιτητές εκτιμούν ότι οι ρυθμίσεις αυτές πλήττουν καθοριστικά τη δυνατότητα ακαδημαϊκής και επαγγελματικής εξέλιξης σε κρίσιμα χρόνια της ζωής τους.
Παράλληλα, το νομοσχέδιο προβλέπει υποχρεωτική διακοπή των σπουδών κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας, αποκλείοντας τη συμμετοχή στις εξεταστικές περιόδους και οδηγώντας σε αναγκαστική καθυστέρηση της αποφοίτησης. Όπως υπογραμμίζεται από τους φοιτητικούς συλλόγους, καταργείται η δυνατότητα φοιτητικών αδειών για εξετάσεις και περιορίζεται το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα, προσθέτοντας νέα εμπόδια στην προσπάθεια ολοκλήρωσης των σπουδών χωρίς ουσιαστική στήριξη.
Οι αλλαγές επεκτείνονται και στη συνολική δομή της στρατιωτικής θητείας, με νέο μοντέλο κατάταξης, εκπαίδευσης και τοποθέτησης. Θεσπίζονται τέσσερις ετήσιες ΕΣΣΟ, τον Φεβρουάριο, τον Μάιο, τον Αύγουστο και τον Νοέμβριο, με αρχική κατάταξη στον Στρατό Ξηράς και περιορισμένες μετατάξεις σε Ναυτικό και Αεροπορία για συγκεκριμένες ειδικότητες. Η βασική εκπαίδευση αυξάνεται σε δέκα εβδομάδες και εμπλουτίζεται με νέες τεχνολογικές δεξιότητες, όπως η χρήση drones και εξομοιωτών, καθώς και με οριζόντιες δεξιότητες πρώτων βοηθειών και πολιτικής προστασίας. Ακολουθεί ειδική εκπαίδευση τεσσάρων εβδομάδων για βασικές ειδικότητες και δεξιότητες και στη συνέχεια δωδεκά εβδομάδων επιχειρησιακή τοποθέτηση σε μονάδες υψηλής ετοιμότητας.
Όσοι επιλέγουν εννεάμηνη θητεία θα υπηρετούν υποχρεωτικά στην παραμεθόριο μετά το πρώτο εξάμηνο, ενώ η δωδεκάμηνη θητεία προβλέπει μετάθεση κοντά στον τόπο συμφερόντων. Παράλληλα, ανοίγει η δυνατότητα κατάταξης αμέσως μετά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με θητεία εννέα μηνών. Σημαντικοί περιορισμοί εισάγονται και στις ειδικές αναβολές, με τις ψυχιατρικές να χορηγούνται πλέον με αυστηρότερα κριτήρια και ανώτατο όριο πέντε ετών, ενώ οι αναβολές για κατοίκους εξωτερικού περιορίζονται σε όσους διέμεναν εκτός Ελλάδας από τα 16 έως τα 19 έτη, με τριετή επανέλεγχο. Η εξαγορά της θητείας μεταφέρεται στο 40ό έτος και ορίζεται στο ποσό των 1.500 ευρώ για κάθε μήνα που απομένει.
