«Σβήνει» μνημονιακό χρέος η Ελλάδα: Πρόωρη εξόφληση 5,287 δισ. ευρώ με “όπλο” το μαξιλάρι 45 δισ.

Σε πρόωρη αποπληρωμή ευρωπαϊκών δανείων του πρώτου μνημονίου, ύψους 5,287 δισ. ευρώ, προχωρά σήμερα το Ελληνικό Δημόσιο, μετά τη σύμφωνη γνώμη του ESM και του EFSF. Η κίνηση εντάσσεται στο πρόγραμμα ταχύτερης αποκλιμάκωσης του δημοσίου χρέους και στοχεύει παράλληλα στη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης, καθώς τα συγκεκριμένα δάνεια της πρώτης χρηματοδοτικής στήριξης από τους Ευρωπαίους έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο και λήγουν στην περίοδο 2033-2041. Η χρηματοδότηση της πρόωρης εξόφλησης γίνεται από το «μαξιλάρι» των διαθεσίμων, που κινείται κοντά στα 45 δισ. ευρώ.

Με την εξόφληση αυτή ο προϋπολογισμός «ανακουφίζεται» άμεσα, καθώς αποφεύγονται πληρωμές τόκων που, αν τα δάνεια παρέμεναν σε ισχύ, θα ξεκινούσαν από το 2026 και τα επόμενα χρόνια και θα έφταναν συνολικά τα 1,6 δισ. ευρώ μόνο για τόκους στο ποσό των 5,287 δισ. ευρώ. Στο οικονομικό επιτελείο επιμένουν ότι ο κεντρικός στόχος είναι τα μνημονιακά δάνεια να κλείσουν περίπου μία δεκαετία νωρίτερα από τις τελικές ημερομηνίες τους, με ορίζοντα το 2031, ώστε το χρέος να μειωθεί τόσο ως απόλυτο μέγεθος όσο και ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Στο ίδιο πλαίσιο, η Ελλάδα θέτει ως στόχο να προεξοφλήσει έως το 2031 τα 31,6 δισ. ευρώ που απομένουν από το πρώτο μνημόνιο, ποσό που υπό κανονικές συνθήκες θα εξοφλούνταν με τριμηνιαίες δόσεις από το 2029 έως το 2041. Παράλληλα, οι εκτιμήσεις για τη δυναμική του χρέους προβλέπουν ότι το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης θα διαμορφωθεί στο 145,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025, θα υποχωρήσει στο 138,2% του ΑΕΠ το 2026 και θα πέσει κάτω από το 120% του ΑΕΠ το 2029, προσεγγίζοντας επίπεδα συγκρίσιμα με εκείνα της Γαλλίας.

Υπενθυμίζεται ότι την τριετία 2022-2024 είχαν προηγηθεί τρεις πρόωρες αποπληρωμές ευρωπαϊκών δανείων συνολικού ύψους 15,9 δισ. ευρώ. Με τη σημερινή κίνηση, το συνολικό ποσό των πρόωρων αποπληρωμών προς τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς ανεβαίνει στα 20,1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, 7,9 δισ. ευρώ κατευθύνθηκαν στην προεξόφληση δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οδηγώντας στον μηδενισμό του χρέους προς το Ταμείο. Συνολικά, οι πρόωρες αποπληρωμές δανείων φτάνουν τα 29 δισ. ευρώ, με εξοικονόμηση τόκων 3,5 δισ. ευρώ έως σήμερα.

Μετά τα διμερή δάνεια (GLF), στο κυβερνητικό σχέδιο μπαίνουν πλέον οι «ακριβότερες» υποχρεώσεις του EFSF, συνολικού ύψους 141,8 δισ. ευρώ, με λήξεις που εκτείνονται έως το 2070. Στον ΟΔΔΗΧ και στο οικονομικό επιτελείο εξετάζονται σενάρια που θα επιτρέψουν πρόσθετη ελάφρυνση του προϋπολογισμού από το βάρος των μνημονιακών δανείων, την ώρα που από το 2034 αρχίζουν να «βαραίνουν» και οι οφειλές προς τον ESM ύψους 61,9 δισ. ευρώ, οι οποίες θα πρέπει να αποπληρωθούν έως το 2060.

Κοινό σημείο όλων των κινήσεων παραμένει το απόθεμα ρευστότητας, που διαμορφώνεται στα 44,8 δισ. ευρώ, και σε συνδυασμό με τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα –με στόχο 3,8% για το 2025– δίνει τη δυνατότητα στο Δημόσιο όχι μόνο να καλύπτει τις δαπάνες τόκων, αλλά και να προχωρά παράλληλα σε προεξοφλήσεις που μειώνουν το συνολικό κόστος δανεισμού. Στο μεταξύ, ο φετινός δανεισμός από τις χρηματοπιστωτικές αγορές έφτασε περίπου τα 8 δισ. ευρώ, ενώ αντίστοιχο ποσό εκτιμάται ότι θα αντληθεί και το 2026.