Τέλος στην προσωπική διαφορά το 2027

Η «προσωπική διαφορά» υπήρξε για χρόνια μία από τις πιο συζητημένες και συχνά παρεξηγημένες παράμετρους του ασφαλιστικού, καθώς χιλιάδες συνταξιούχοι τη βλέπουν στα μηνιαία ενημερωτικά τους χωρίς να είναι πάντα σαφές τι ακριβώς σημαίνει και πότε θα πάψουν να επηρεάζονται ώστε να δουν πραγματικές αυξήσεις.
Η προσωπική διαφορά είναι το ποσό με το οποίο το παλαιό ποσό σύνταξης πριν τον επανυπολογισμό υπερέβη το νέο ποσό που προέκυψε μετά την εφαρμογή του Νόμου 4387/2016, με τον επανυπολογισμό των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων να ολοκληρώνεται το 2019 και, όπου η νέα σύνταξη βρέθηκε χαμηλότερη, η διαφορά να μην αφαιρείται αλλά να καταγράφεται ως «προσωπική διαφορά».

Η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς λειτούργησε ως μεταβατική πρόνοια προστασίας για τους παλαιούς συνταξιούχους, με συνέπεια όμως το πάγωμα των μελλοντικών αυξήσεων μέχρι να απορροφηθεί πλήρως η διαφορά, γεγονός που σήμαινε ότι ακόμη και όταν δόθηκαν αυξήσεις, όπως το 2023 κατά 7,75% και το 2024 κατά 3%, όσοι διατηρούσαν θετική προσωπική διαφορά δεν είδαν καμία προσαύξηση στο καταβαλλόμενο ποσό.
Οι βασικοί ωφελημένοι από την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς είναι τέσσερις κατηγορίες, με διαφορετικό ρυθμό αποκόμισης οφέλους, καθώς όσοι είχαν μικρή διαφορά την έχουν ήδη απορροφήσει από τις πρόσφατες αυξήσεις και αρχίζουν να λαμβάνουν καθαρές προσαυξήσεις, όσοι έχουν μηδενική ή αρνητική διαφορά λαμβάνουν εξ αρχής κάθε ετήσια αύξηση στο ακέραιο, οι νέοι συνταξιούχοι μετά την 1/1/2016 που υπάγονται εξαρχής στους κανόνες των Νόμων 4387/2016 και 4670/2020 δεν εμφάνισαν προσωπική διαφορά και επομένως πιστώνονται πλήρως τις αυξήσεις, ενώ για όσους διατηρούν θετική διαφορά αυτή μειώνεται σταδιακά με τις ετήσιες αυξήσεις έως ότου μηδενιστεί.

Ενδεικτικές περιπτώσεις δείχνουν ότι όσο μικρότερη είναι η αρχική προσωπική διαφορά τόσο ταχύτερα οι αυξήσεις μετατρέπονται σε πραγματικό όφελος στην τσέπη, ενώ στις υψηλές διαφορές απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος απορρόφησης προτού αρχίσουν να φαίνονται καθαρές προσαυξήσεις στο πληρωτέο ποσό.

Ενδεικτικά παραδείγματα:

Σύμφωνα με τις επίσημες κυβερνητικές εξαγγελίες δρομολογείται σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς σε δύο στάδια, με μείωση κατά 50% από το 2026 και πλήρη κατάργηση από το 2027, εξέλιξη που αποσκοπεί στην άρση μιας μακροχρόνιας στρέβλωσης και στην αποκατάσταση των αυξήσεων για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους, ιδίως παλαιότερων κατηγοριών.

Η κατάργηση δεν αντιμετωπίζεται ως νέα παροχή αλλά ως θεσμική διόρθωση της ανισότητας που παρήγαγε ο τρόπος εφαρμογής του επανυπολογισμού, με το 2027 να προβάλλει ως το πρώτο έτος κατά το οποίο όλοι οι συνταξιούχοι θα λαμβάνουν ισότιμα τις ετήσιες αυξήσεις, ενώ επισημαίνεται ότι η μεταβατική προστασία που κάποτε εξυπηρετούσε την ομαλή προσαρμογή εξελίχθηκε με την πάροδο του χρόνου σε παράγοντα άνισης μεταχείρισης μεταξύ παλαιών και νέων συνταξιούχων και η άρση της προβάλλεται ως εναρμόνιση με την αρχή της ισότητας και της αναλογικότητας στην καταβολή συντάξεων.
Για τους συνταξιούχους που εξακολουθούν να εμφανίζουν προσωπική διαφορά δεν αναμένονται αυξήσεις μέσα στο 2024, με τις πρώτες ουσιαστικές προσαυξήσεις να προδιαγράφονται από το 2026 και μετά, ενώ συνιστάται έλεγχος του ενημερωτικού από τον εφκα ώστε να διαπιστωθεί αν υφίσταται διαφορά και σε ποιο ύψος.

Για τους χαμηλοσυνταξιούχους προβλέπεται από τον Νοέμβριο του 2025 μόνιμο ετήσιο επίδομα 250 ευρώ περίπου σε 1,1 εκατομμύριο δικαιούχους, το οποίο θα καταβάλλεται κάθε χρόνο χωρίς νέα απόφαση, με κριτήρια εισοδήματος έως 14.000 ευρώ για άγαμους και έως 26.000 ευρώ για έγγαμους, περιουσιακά όρια έως 200.000 ευρώ για άγαμους και 300.000 ευρώ για έγγαμους, και με εξαιρέσεις που αφορούν όσους διατηρούν προσωπική διαφορά, τους εργαζόμενους συνταξιούχους, όσους έλαβαν αναδρομικά μέσα στο 2024 και τους δικαιούχους προσωρινής σύνταξης.