Τέταρτη Belh@rra με χρηματοδότηση SAFE

Η ελλάδα βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις για την ένταξη της τέταρτης φρεγάτας τύπου belh@rra (fdi) στο πρόγραμμα χρηματοδοτήσεων της ευρωπαϊκής ένωσης μέσω του κανονισμού safe, ενός μηχανισμού που παρέχει χαμηλότοκα δάνεια με ευνοϊκούς όρους σε κράτη μέλη για την ενίσχυση της άμυνας και την υποστήριξη της εγχώριας παραγωγής αμυντικού εξοπλισμού. Όπως έχει ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Kυριάκος Mητσοτάκης, η ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες που επέλεξαν να αξιοποιήσουν δάνεια συνολικού ύψους περίπου 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσω του safe, με στόχο την κάλυψη κρίσιμων αναγκών και τη δημιουργία παραγωγικών συνεργειών. Το κόστος της νέας φρεγάτας, που θα φέρει το όνομα «θεμιστοκλής», είναι ελαφρώς μικρότερο από το προαναφερθέν ποσό, στοιχείο που καθιστά τεχνικά εφικτή τη χρηματοδότηση μέσω του μηχανισμού, ενώ η επιλογή δεν εξαντλείται στη διαθεσιμότητα κεφαλαίων αλλά προϋποθέτει και τη συγκρότηση κοινοπραξίας με συμμετοχή γαλλικών και ελληνικών εταιρειών, όπως απαιτεί το πλαίσιο του safe.

Η κυβέρνηση επιδιώκει επίσπευση όλων των διαδικασιών για ένα πρόγραμμα ήδη εγκεκριμένο από το ΚΥΣΕΑ, με την εκτίμηση ότι η ταχεία υλοποίηση είναι κομβική, δεδομένου ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενίσχυσης του πολεμικού ναυτικού των τελευταίων σαράντα ετών, ενώ η «θεμιστοκλής» θα διαθέτει εξαρχής δυνατότητα ενσωμάτωσης πυραύλων τύπου κρουζ, αναβαθμίζοντας ουσιωδώς το επιχειρησιακό αποτύπωμα του στόλου. Εφόσον προχωρήσει η χρηματοδότηση μέσω safe, θα απαιτηθούν στοχευμένες αναπροσαρμογές στις υπόλοιπες προτεραιότητες του 12ετούς μακροπρόθεσμου προγραμματισμού αμυντικών εξοπλισμών (μπαε), με ορισμένα έργα όπως η κατασκευή οχημάτων γενικής χρήσης με ελληνική συμμετοχή να μετακινούνται χρονικά ώστε να μην επιβραδυνθεί η ναυπήγηση της νέας φρεγάτας, τη στιγμή που η εγχώρια βιομηχανική εμπλοκή στις υφιστάμενες κοινοπραξίες παραμένει περιορισμένη και επικεντρωμένη σε εργασίες χαμηλής πολυπλοκότητας όπως συγκολλήσεις ετοίμων τμημάτων και παραγωγή μη κρίσιμων εξαρτημάτων.

Παράλληλα, έχουν δρομολογηθεί πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του ναυτικού που περιλαμβάνουν την τροποποίηση των τριών πρώτων fdi υπό ναυπήγηση στα γαλλικά ναυπηγεία της naval group, ώστε να δύνανται να φέρουν πυραύλους κρουζ, ενώ η «θεμιστοκλής» θα φέρει τις σχετικές δυνατότητες από την πρώτη ημέρα, εξέλιξη που επηρεάζει και το τελικό κόστος, το οποίο εκτιμάται ότι θα υπερβεί τον αρχικό προϋπολογισμό των 980 εκατομμυρίων ευρώ. Την ίδια ώρα, επιδιώκεται αύξηση του ποσοστού και της ποιότητας της ελληνικής συμμετοχής στη ναυπηγική και αμυντική βιομηχανία, με στόχο τη μετατόπισή της από απλές υπεργολαβίες σε τμήματα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας, καθώς έργα όπως η αναβάθμιση των φρεγατών MEKO εκτελούνται στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά αλλά ο κύριος τεχνολογικός εξοπλισμός εξακολουθεί να προέρχεται από ξένους προμηθευτές. Ο συνολικός στόχος παραμένει διττός, ήτοι η άμεση ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού με την απρόσκοπτη πρόοδο των ναυπηγήσεων και, ταυτόχρονα, η δημιουργία των προϋποθέσεων για ουσιαστικότερη εμπλοκή της ελληνικής βιομηχανίας σε μελλοντικά εξοπλιστικά προγράμματα μέσω μεταφοράς τεχνογνωσίας, μεγαλύτερης εγχώριας προστιθέμενης αξίας και σταθερής παραγωγικής βάσης.