Βρήκε, όπως φαίνεται, η κυβέρνηση τη φόρμουλα για να περάσει στην αντεπίθεση στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ — ένα σκάνδαλο που ήδη έχει προκαλέσει πολιτική και θεσμική αναστάτωση, και που απειλεί να φτάσει πολύ κοντά στο κυβερνητικό επιτελείο. Η λύση που προκρίνεται: η σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής που θα εξετάσει το βάθος του σκανδάλου των παράνομων επιδοτήσεων, αλλά και θα αναζητήσει ευθύνες στο παρελθόν, μετατρέποντας την υπόθεση σε πολιτικό παιχνίδι ισορροπιών και ενοχοποιήσεων.
Στο επίκεντρο μπαίνει πλέον το λεγόμενο «ιστορικό δικαίωμα» — το δικαίωμα που απέκτησαν χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφοι από τη δεκαετία του ’90, όταν δήλωναν εκτάσεις, βοσκοτόπια και γεωργικές δραστηριότητες σε απλά χαρτιά, χωρίς έλεγχο ή γεωχωρική τεκμηρίωση. Με βάση αυτές τις δηλώσεις, εξασφάλισαν για δεκαετίες ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, πολλές φορές χωρίς αντίκρισμα, και σε κάποιες περιπτώσεις με πλαστά ή παραποιημένα δεδομένα. Το κυβερνητικό επιτελείο θεωρεί πως σε αυτή τη «γκρίζα ζώνη» του παρελθόντος κρύβονται πολιτικές ευθύνες προηγούμενων κυβερνήσεων — κυρίως του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ — και βλέπει μια ευκαιρία να μετατρέψει την υπόθεση σε όχημα πολιτικής πίεσης προς την αντιπολίτευση.
Ωστόσο, παρά τη φαινομενική αυτοπεποίθηση, στο εσωτερικό του Μεγάρου Μαξίμου επικρατεί έντονη ανησυχία για έναν άλλο, πολύ πιο επικίνδυνο κρίκο της υπόθεσης: τα τελωνεία. Οι φήμες ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία εξετάζει αποστολή δικογραφίας και για παρατυπίες στα τελωνεία προκαλούν πανικό. Αν επιβεβαιωθούν, τότε η υπόθεση παύει να είναι απλώς ένα αγροτικό ή διαχειριστικό σκάνδαλο και μετατρέπεται σε ευρύτερο θεσμικό σεισμό. Ο λόγος είναι απλός: τα τελωνεία υπάγονται απευθείας στην ΑΑΔΕ, και οποιαδήποτε εμπλοκή εκεί, μεταφέρει αυτομάτως την ευθύνη στην καρδιά της κρατικής διοίκησης — και πολιτικά, απευθείας στο Μαξίμου.
Η κυβέρνηση προσπαθεί εδώ και καιρό να κρατήσει την ΑΑΔΕ μακριά από τον δημόσιο διάλογο, αντιμετωπίζοντάς την ως «ουδέτερη τεχνοκρατική αρχή», μακριά από πολιτικές παρεμβάσεις. Μια εμπλοκή της σε διεθνές σκάνδαλο διασπάθισης ευρωπαϊκών κονδυλίων όχι μόνο θα ακυρώσει αυτό το αφήγημα, αλλά θα εκθέσει ευθέως τον κυβερνητικό πυρήνα. Γι’ αυτό, όπως αναφέρουν ασφαλείς πηγές, το ενδεχόμενο ευρωπαϊκής δίωξης που να αφορά τα τελωνεία, κυριολεκτικά στοιχειώνει το Μαξίμου.
Κάθε πληροφορία που φτάνει από το Λουξεμβούργο με αναφορά στα ελληνικά τελωνεία προκαλεί αναστάτωση. Όχι γιατί δεν γνώριζαν τις αδυναμίες του συστήματος, αλλά γιατί αυτές οι αδυναμίες φαίνεται πως αξιοποιήθηκαν μεθοδικά — και όχι από τους συνήθεις «μικρούς παίκτες». Το μεγάλο ερώτημα πλέον δεν είναι μόνο ποιος φταίει, αλλά ποιος επωφελήθηκε. Κι αν αυτό το ερώτημα τεθεί από τους Ευρωπαίους εισαγγελείς, η απάντηση ενδέχεται να φέρει πολιτικές συνέπειες που κανένα επικοινωνιακό τέχνασμα δεν θα μπορέσει να μαζέψει.
