Σε κρίσιμο σταυροδρόμι ο τουριστικός κλάδος

Σε καθεστώς έντονης αβεβαιότητας κινείται ο επιχειρηματικός κόσμος του τουρισμού, καθώς, παρά τη μικρή ανάκαμψη που καταγράφηκε στη χώρα κατά το τελευταίο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου 2025, η γενική εικόνα της φετινής τουριστικής περιόδου παραμένει ρευστή και με πολλές μεταβλητές. Ο κλάδος της φιλοξενίας, τόσο στην Αθήνα όσο και στην περιφέρεια, βρίσκεται αντιμέτωπος με το φαινόμενο της παράνομης βραχυχρόνιας μίσθωσης, το οποίο λειτουργεί εις βάρος των νόμιμα λειτουργούντων τουριστικών επιχειρήσεων και πλήττει ιδιαίτερα τις περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, όπου παρατηρείται μείωση στις διανυκτερεύσεις. Παρά τη σταθερότητα των εσόδων, η οποία αποδίδεται εν μέρει στην εντατικοποίηση των ελέγχων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, ο ανταγωνισμός θεωρείται άνισος.

Η υποβόσκουσα ύφεση στην Ευρώπη, με επίκεντρο τη Γερμανία, αρχίζει να αφήνει αισθητά αποτυπώματα σε δημοφιλείς προορισμούς, ενώ οι πολιτικές αναταράξεις στη Γαλλία εντείνουν την ανησυχία για πιθανές επιπτώσεις στη ζήτηση. Την ίδια στιγμή, η αγορά προειδοποιεί για ενδεχόμενα «λουκέτα» στον χώρο της εστίασης, ακόμη και εντός του Οκτωβρίου, σε περιοχές όπου η πτώση της κατανάλωσης ξεπερνά το 35%. Μέσα σε αυτό το ασταθές πλαίσιο, η φετινή τουριστική σεζόν χαρακτηρίζεται από έντονες διακυμάνσεις και πολλές επισημάνσεις, με την καρδιά της θερινής περιόδου (Ιούλιος–Αύγουστος) να έχει ήδη παραδώσει τη σκυτάλη σε ένα φθινόπωρο που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το οικονομικό αποτέλεσμα της χρονιάς.

Στην Αθήνα, ο παρατεταμένος καύσωνας του Ιουλίου επηρέασε τις επιδόσεις των ξενοδοχείων, με μείωση της μέσης πληρότητας και του εσόδου ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPAR). Σύμφωνα με την Ένωση Ξενοδόχων Αθηνών, Αττικής και Αργοσαρωνικού, η πληρότητα τον Ιούλιο διαμορφώθηκε στο 83,3% έναντι 86,4% το 2024, καταγράφοντας πτώση 3,6%, ενώ το ADR (μέση τιμή ανά δωμάτιο) αυξήθηκε οριακά κατά 1,1% στα 207,85 ευρώ και το RevPAR υποχώρησε κατά 2,5% στα 173,19 ευρώ. Σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2023, η μείωση της πληρότητας φθάνει το 5,7%. Στο επτάμηνο Ιανουαρίου–Ιουλίου 2025, η μέση πληρότητα διαμορφώθηκε στο 75,8% (+0,4%), το ADR στα 176,18 ευρώ (+1,6%) και το RevPAR στα 133,49 ευρώ (+2%), με τα ξενοδοχεία τριών αστέρων να καταγράφουν εντονότερες πιέσεις ήδη από τον Μάρτιο.

Σε σύγκριση με ανταγωνίστριες πόλεις, η Αθήνα κινείται καλύτερα από την Κωνσταντινούπολη, όπου σημειώθηκε μείωση στο ADR, αλλά υπολείπεται των επιδόσεων πόλεων όπως η Βαρκελώνη, η Μαδρίτη και η Ρώμη, όπου οι αυξήσεις στο ADR κυμαίνονται από 2,4% έως 4,9% και το RevPAR παρουσιάζει σημαντική άνοδο – με ενδεικτικά ποσοστά 4,8% για τη Μαδρίτη και 2% για τη Ρώμη, ενώ η Αθήνα εμφανίζει πτώση 2%.

Οι επαγγελματικοί φορείς της ξενοδοχειακής αγοράς κάνουν λόγο για «επικίνδυνη στασιμότητα» και ζητούν τη χάραξη στρατηγικής ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Με φόντο τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, τίθεται στο τραπέζι η ανάγκη ουσιαστικών παρεμβάσεων που θα περιλαμβάνουν τη βελτίωση των δημόσιων υποδομών, την αναβάθμιση της εμπειρίας του επισκέπτη, την αποφυγή νέων οικονομικών επιβαρύνσεων και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ξενοδοχειακού κλάδου με προοπτική το 2026.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών–Αττικής και Αργοσαρωνικού, Ευγένιος Βασιλικός, σημειώνει ότι η τουριστική κίνηση παραμένει θετική, αλλά σαφώς πιο συγκρατημένη σε σχέση με τα προηγούμενα δύο έτη. Η αυξημένη διείσδυση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, ο εντεινόμενος ανταγωνισμός και οι γεωπολιτικές εξελίξεις έχουν επηρεάσει αρνητικά τις κρατήσεις. Υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη δημιουργίας ενός σύγχρονου συνεδριακού κέντρου στην Αθήνα, ως μέσο ενίσχυσης της ελκυστικότητας της πόλης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, και επισημαίνει τις προσπάθειες εξωστρέφειας που υλοποιούνται σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής και τον ΕΟΤ. Θετικά αξιολογείται η διατήρηση και επέκταση των απευθείας πτήσεων από αγορές στρατηγικής σημασίας όπως ο Καναδάς και οι Ηνωμένες Πολιτείες, εξέλιξη που ενισχύει τη δυναμική της πρωτεύουσας και ευρύτερα του ελληνικού τουρισμού.