Τροπολογίες στη σκιά των Τεμπών: Αντιπαραθέσεις και κατηγορίες στη Βουλή
Με φόντο την αιφνιδιαστική κατάθεση υπουργικών τροπολογιών αργά το βράδυ στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, ξεκίνησε σε τεταμένο κλίμα η συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής. Εκπρόσωποι κομμάτων της αντιπολίτευσης εξέφρασαν έντονες ενστάσεις για τη διαδικασία, καταγγέλλοντας έλλειψη διαφάνειας και θεσμική υπονόμευση. Η συζήτηση πήρε γρήγορα πολιτική τροπή, όταν ήρθε στο προσκήνιο η υπόθεση των Τεμπών, προκαλώντας αντιπαράθεση ανάμεσα στον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Φλωρίδη και βουλευτές της αντιπολίτευσης.
Ο κ. Φλωρίδης, σε μία προσπάθεια να απαντήσει στις επικρίσεις, δήλωσε πως η κυβέρνηση επιδιώκει ήπιο και ουσιαστικό διάλογο στη Βουλή, αλλά –όπως σημείωσε– η πραγματικότητα της τελευταίας ενάμισης χρονιάς καταγράφει διαφορετική εικόνα. Υποστήριξε ότι η κυβερνητική παράταξη και οι βουλευτές της ΝΔ δέχονται συστηματικά βαριές κατηγορίες σχετικά με την τραγωδία των Τεμπών, κατηγορούμενοι ότι «είναι δολοφόνοι» ή ότι «έχουν βάψει τα χέρια τους με αίμα». Όπως είπε, αυτές οι φράσεις προέρχονται από περιθωριακά κόμματα, χωρίς να κατονομάσει συγκεκριμένα, και καταλόγισε στην υπόλοιπη αντιπολίτευση σιωπηλή συνενοχή ή ακόμα και στήριξη αυτών των ακραίων φωνών, γεγονός που –κατά τον ίδιο– αποκαλύπτει την πολιτική τους υποκρισία. Ο υπουργός διευκρίνισε ότι η χθεσινή αναφορά του σε “περιθωριακά” κόμματα δεν στρεφόταν κατά του ΠΑΣΟΚ, υπονοώντας ότι τα θιγόμενα κόμματα γνωρίζουν καλά σε ποια αναφερόταν.
Η συζήτηση συνεχίζεται με φόντο τις πολιτικές εντάσεις και τις σκιές που ρίχνει στην κοινοβουλευτική διαδικασία η διαχείριση κρίσιμων θεμάτων, όπως η τραγωδία των Τεμπών και η πρακτική αιφνιδιαστικών νομοθετικών παρεμβάσεων.
Ο υπουργός επανέλαβε ότι η κυβέρνηση επί ενάμιση χρόνο βρίσκεται στο στόχαστρο μιας συντονισμένης, όπως τη χαρακτήρισε, ψευδούς κατηγορίας, σύμφωνα με την οποία επιχείρησε να συγκαλύψει εγκλήματα που σχετίζονται με την τραγωδία. Μίλησε για οργανωμένη συνωμοσιολογία με στόχο την πολιτική ανατροπή της κυβέρνησης, όχι μόνο από εσωτερικά πολιτικά κέντρα αλλά και από εξωτερικές δυνάμεις.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η επιχείρηση αυτή στήθηκε πάνω σε ένα ψέμα, που αποσκοπούσε να ρίξει την κυβέρνηση παρακάμπτοντας το Σύνταγμα και τους θεσμούς. Τόνισε, ωστόσο, ότι η προσπάθεια αυτή απέτυχε, κάνοντας ειδική αναφορά στο πρόσφατο πόρισμα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το οποίο –σύμφωνα με τον ίδιο– αποδόμησε πλήρως το αφήγημα της συνωμοσίας και ενταφίασε οριστικά τις αιτιάσεις περί συγκάλυψης.
Ο κ. Φλωρίδης υπερασπίστηκε το έργο της Δικαιοσύνης, λέγοντας ότι αποδεικνύει σταθερά την επάρκειά της, και κατηγόρησε την αντιπολίτευση για διαρκή υπονόμευση με πολιτικά κίνητρα. Τους κατηγόρησε πως σπεύδουν να προδικάσουν και να καταδικάσουν ανθρώπους που δεν σχετίζονται με τα γεγονότα, προωθώντας συστηματικά συκοφαντίες, προτάσεις μομφής και παραπομπές χωρίς αποδείξεις. «Με καταδικάζετε εδώ και ενάμιση χρόνο με ψέματα και συκοφαντίες», είπε απευθυνόμενος στους πολιτικούς του αντιπάλους, ξεκαθαρίζοντας ότι το πρόβλημα δεν είναι η Δικαιοσύνη αλλά η πολιτική εργαλειοποίηση της υπόθεσης.
Αναφερόμενος στην αιφνιδιαστική κατάθεση τροπολογιών, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης παραδέχθηκε πως η διαδικασία δεν είναι η ενδεδειγμένη, δηλώνοντας πως «δεν είναι θετικό για καμία κυβέρνηση να νομοθετεί με τροπολογίες». Έσπευσε όμως να δικαιολογήσει την επιλογή, υποστηρίζοντας ότι οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις κρίθηκαν απαραίτητες για την επίλυση σοβαρών θεμάτων που αφορούν τη θεσμική διαφάνεια και την κοινωνική ομαλότητα.
Η πρώτη τροπολογία, όπως εξήγησε, στοχεύει στο να αποσαφηνίσει ζητήματα που δημιουργούν σκιές στο πολιτικό σύστημα, βάζοντας φραγμό στη δυνατότητα πολιτικών προσώπων και των οικογενειών τους να εμπλέκονται σε εξωχώριες εταιρείες. Σύμφωνα με τον υπουργό, αυτή η διάταξη ενισχύει τη διαφάνεια και το θεσμικό κύρος.
Η δεύτερη τροπολογία, συνέχισε, δίνει λύση σε μείζον κοινωνικό πρόβλημα που αναδείχθηκε μετά από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ). Η απόφαση αυτή είχε προκαλέσει αβεβαιότητα και μπλοκάρισμα στην οικοδομική δραστηριότητα σε ολόκληρη τη χώρα. Όπως σημείωσε ο υπουργός, το ζήτημα έχει τεθεί εδώ και καιρό σε δημόσιο διάλογο με την εμπλοκή κοινωνικών φορέων, και η τροπολογία έρχεται να δώσει τις αναγκαίες νομοθετικές λύσεις.
Σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για τον τρόπο που νομοθετεί άσκησε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Δημήτρης Μάντζος, καταγγέλλοντας κακή νομοθέτηση μέσω νυχτερινών τροπολογιών που κατατίθενται αιφνιδιαστικά και τίθενται προς ψήφιση σε ελάχιστες ώρες, χωρίς καμία δημόσια διαβούλευση. Όπως ανέφερε, οι τροπολογίες αυτές ισοδυναμούν με ολόκληρα νομοσχέδια και παρακάμπτουν κάθε έννοια κοινοβουλευτικής διαδικασίας.
Ο κ. Μάντζος επεσήμανε ότι η πρώτη υπουργική τροπολογία κατατέθηκε στις 10 το βράδυ και περιλαμβάνει ρύθμιση για την απαγόρευση πολιτικών προσώπων να διατηρούν εξωχώριες εταιρείες, με αιτιολόγηση που χαρακτήρισε απαράδεκτη και εξαιρετικά συνοπτική. Απευθυνόμενος προς την κυβέρνηση, ρώτησε ευθέως: «Για ποια πολιτικά πρόσωπα νομοθετείτε;». Λίγο αργότερα, στις 11:10 το βράδυ, κατατέθηκε και η δεύτερη τροπολογία, την οποία περιέγραψε ως ένα «μικρό νομοσχέδιο» για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, υποστηρίζοντας πως αποτελεί πρόχειρη και αποσπασματική απάντηση σε προβλήματα που η ίδια η κυβέρνηση έχει προκαλέσει με τις παλινωδίες της. Τόνισε πως η τροπολογία είναι εκτεθειμένη σε αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων, συγκρούεται με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και πλήττει την κοινωνία.
Ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ στάθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι, παρά το γεγονός πως η τροπολογία για τον ΝΟΚ κατατέθηκε λίγο πριν τα μεσάνυχτα, το επόμενο πρωί είχαν ήδη διανεμηθεί στα ΜΜΕ ενημερωτικά non paper με 12 ερωτήσεις και απαντήσεις. «Αυτό είναι εμπαιγμός του κοινοβουλίου», είπε χαρακτηριστικά, καταγγέλλοντας ότι η Βουλή ενημερώνεται τελευταία, μετά τα μέσα ενημέρωσης.
Ζήτησε την άμεση απόσυρση των δύο τροπολογιών και κάλεσε τον υπουργό Δικαιοσύνης να δώσει σαφείς εξηγήσεις για το γιατί η κυβέρνηση επιλέγει να νομοθετεί μέσα στη νύχτα. Παράλληλα, απηύθυνε έκκληση στον Πρόεδρο της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνη να αναλάβει πρωτοβουλίες ώστε να διασφαλίζεται η τήρηση του Κανονισμού της Βουλής και η θεσμική σοβαρότητα των κοινοβουλευτικών διαδικασιών.
Μετωπική επίθεση στην κυβέρνηση και προσωπικά στον υπουργό Δικαιοσύνης εξαπέλυσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Γιαννούλης, στηλιτεύοντας τον τρόπο κατάθεσης των νυχτερινών τροπολογιών και ζητώντας εξηγήσεις για τις δηλώσεις του υπουργού που, όπως είπε, προσέβαλαν ευθέως τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ο κ. Γιαννούλης συντάχθηκε με τις ενστάσεις του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, κάνοντας λόγο για μια «καθημερινή, μεθοδευμένη πολιτική απαξίωσης της Βουλής» που –κατά την άποψή του– δεν είναι τυχαία αλλά ενταγμένη σε συγκεκριμένο κυβερνητικό σχέδιο.
Κατήγγειλε ότι έχει γίνει πλέον «εθισμός» για την κυβέρνηση να καταθέτει αιφνιδιαστικά τροπολογίες τις νυχτερινές ώρες, υποβαθμίζοντας τον ρόλο του κοινοβουλίου και τις δημοκρατικές διαδικασίες. Ειδικά για τη δεύτερη τροπολογία, που αφορά τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, χαρακτήρισε «ντροπή» το γεγονός ότι αναγράφεται ως ώρα κατάθεσης η 11:10 το βράδυ, ενώ περιέχει διατάξεις επιπέδου αυτοτελούς νομοσχεδίου.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε τον υπουργό Δικαιοσύνης για «χυδαιότητα» στην πρόσφατη τοποθέτησή του στην Επιτροπή, υποστηρίζοντας ότι υπέδειξε το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ ως «κόμματα του περιθωρίου» με αφορμή τις αντιδράσεις για την κλήρωση του Δικαστικού Συμβουλίου αναφορικά με τον Χρήστο Τριαντόπουλο και τις ευθύνες για την τραγωδία στα Τέμπη. «Έλεος, με αυτή τη χυδαιότητα», είπε χαρακτηριστικά, απαιτώντας από τον υπουργό να ξεκαθαρίσει τι θεωρεί «περιθωριακό κόμμα» και ποιο πολιτικό ύφος κρίνει ως ανακόλουθο με τη σοβαρότητα των περιστάσεων.
Η ένταση στη Βουλή αναδεικνύει την όξυνση του πολιτικού κλίματος και την κλιμακούμενη σύγκρουση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης γύρω από τις θεσμικές διαδικασίες, τη διαφάνεια και τη διαχείριση της υπόθεσης των Τεμπών.
Δριμεία επίθεση στην κυβέρνηση για τις νυχτερινές τροπολογίες εξαπέλυσε και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Νίκος Καραθανασόπουλος, καταγγέλλοντας πως η πρακτική αυτή επαναλαμβάνεται και από τη σημερινή κυβέρνηση, όπως συνέβαινε και με τις προηγούμενες. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην Ολομέλεια, χαρακτήρισε τη διαδικασία νομοθέτησης με τροπολογίες «κατά σύστημα καταχρηστική» και τόνισε ότι δεν προσφέρει πραγματικές λύσεις στα προβλήματα, αλλά εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα.
Αναφερόμενος ειδικά στην τροπολογία για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ), σημείωσε ότι η επιλογή της κυβέρνησης να τη φέρει με αυτόν τον τρόπο δεν αποσκοπεί σε αποτελεσματική επίλυση των δυσκολιών που έχουν προκύψει από τη σχετική απόφαση του ΣτΕ, αλλά –όπως είπε– εντάσσεται σε μια στρατηγική εξυπηρέτησης συγκεκριμένων οικονομικών κύκλων. Κάλεσε μάλιστα την κυβέρνηση να αποσύρει άμεσα τη ρύθμιση.
Για τη δεύτερη τροπολογία, που εισάγει περιορισμούς στη συμμετοχή πολιτικών προσώπων σε εταιρείες του εξωτερικού, εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις ως προς τον σκοπό της, αφήνοντας σαφείς υπαινιγμούς πως η διάταξη μπορεί να είναι φωτογραφική. Όπως ανέφερε, τέτοιες πρακτικές όχι μόνο υπονομεύουν τη διαφάνεια, αλλά τροφοδοτούν και την καχυποψία απέναντι στον τρόπο που νομοθετεί η κυβέρνηση.
Ο κ. Καραθανασόπουλος υπογράμμισε ότι η ουσία του ζητήματος είναι πολιτική και έχει να κάνει με το πώς και για ποιον νομοθετεί η κυβέρνηση, στηλιτεύοντας την πρακτική της αιφνιδιαστικής νομοθέτησης ως μέσο συγκάλυψης σκοπιμοτήτων και εξυπηρετήσεων.
Την έντονη αντίθεσή του στον τρόπο νομοθέτησης της κυβέρνησης εξέφρασε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Πλεύσης Ελευθερίας Αλέξανδρος Καζαμίας, καταγγέλλοντας ότι οι νυχτερινές τροπολογίες έχουν μετατραπεί σε πάγια κυβερνητική πρακτική με σκοπό τον θεσμικό αιφνιδιασμό και τη νομοθέτηση χωρίς έλεγχο. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, το πρόβλημα δεν περιορίζεται στις δύο τροπολογίες που κατατέθηκαν την προηγούμενη νύχτα, αλλά αφορά συνολικά το μοντέλο άσκησης εξουσίας που έχει υιοθετήσει η κυβέρνηση.
Ο κ. Καζαμίας υποστήριξε ότι τους τελευταίους μήνες δεν έχει υπάρξει ούτε μία τροπολογία που να μην έχει κατατεθεί αργά το βράδυ, λίγο πριν τη συζήτηση και ψήφιση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια. Κατά την άποψή του, αυτό δεν είναι τυχαίο αλλά «μανιέρα», ένα επαναλαμβανόμενο και σκόπιμο μοτίβο, σχεδιασμένο για να αιφνιδιάζει τους βουλευτές, να εμποδίζει τον ουσιαστικό έλεγχο και να περνούν κρίσιμες ρυθμίσεις χωρίς διαφάνεια.
Επισήμανε, μάλιστα, ότι οι ίδιες οι τροπολογίες είναι τόσο πρόχειρες που περιλαμβάνουν ακόμη και τεχνικά λάθη και ασύνδετα άρθρα, τα οποία μαρτυρούν βιασύνη και προχειρότητα. Τόνισε πως αυτό το πρότυπο νομοθέτησης υποβαθμίζει σοβαρά τον ρόλο της Βουλής, πλήττει την ποιότητα των νόμων και τελικά υπονομεύει την εμπιστοσύνη των πολιτών στη δημοκρατική διαδικασία.
Σε τεταμένο κλίμα συνεχίζεται η συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής με τις τοποθετήσεις των εισηγητών και ειδικών αγορητών των κομμάτων, καθώς η υπόθεση των Τεμπών κυριαρχεί ως βασικό σημείο αναφοράς στον πολιτικό διάλογο. Οι νυχτερινές τροπολογίες του υπουργείου Δικαιοσύνης αποτέλεσαν τη θρυαλλίδα που άναψε νέες φωτιές στη Βουλή, όμως η ουσία της αντιπαράθεσης έχει πλέον μετατοπιστεί στη συνολική θεσμική συμπεριφορά της κυβέρνησης και τη διαχείριση της τραγωδίας.
Βουλευτές από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης επιμένουν πως η τραγωδία των Τεμπών έχει πολιτικές ευθύνες που η κυβέρνηση επιχειρεί να αποφύγει, άλλοτε με θεσμικές ακροβασίες, άλλοτε με επικοινωνιακές αντιστροφές. Το κυβερνητικό αφήγημα περί «συνωμοσιολογίας» και «πολιτικής υποκρισίας» προκαλεί σφοδρές αντιδράσεις, με την αντιπολίτευση να κατηγορεί την κυβέρνηση για απαξίωση της Δικαιοσύνης και του Κοινοβουλίου.
Η πολιτική συζήτηση, αντί να περιορίζεται στο τεχνικό περιεχόμενο των τροπολογιών, έχει πλέον μετατραπεί σε ανοιχτή σύγκρουση για την ποιότητα της δημοκρατίας, την ευθύνη απέναντι στους πολίτες και την πολιτική διαχείριση της αλήθειας. Οι τοποθετήσεις που συνεχίζονται από τα κοινοβουλευτικά έδρανα δείχνουν ότι η υπόθεση των Τεμπών δεν έχει κλείσει πολιτικά – αντίθετα, παραμένει ανοιχτή πληγή στο δημόσιο αίσθημα και πυρήνας έντασης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
