Υποχρεωτικό από 1η Δεκεμβρίου το σύστημα άμεσων πληρωμών IRIS – Τα όρια, οι κυρώσεις και η μεταβατική περίοδος

Σε υποχρεωτική εφαρμογή τίθεται από αύριο, 1η Δεκεμβρίου 2025, το σύστημα άμεσων πληρωμών IRIS για όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους ή κλάδου. Μετά από διαδοχικές παρατάσεις, η ΑΑΔΕ οριστικοποίησε τη συγκεκριμένη ημερομηνία, καθιστώντας υποχρεωτική την αποδοχή πληρωμών μέσω IRIS, πέραν των καρτών και των μετρητών.

Με το IRIS, η συναλλαγή πραγματοποιείται απευθείας από τον τραπεζικό λογαριασμό του καταναλωτή στον λογαριασμό της επιχείρησης, επιταχύνοντας σημαντικά τη διαδικασία και διευκολύνοντας την άμεση έκδοση απόδειξης και την αυτόματη ενημέρωση του ταμειακού συστήματος. Στόχος, σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, είναι η δραστική μείωση της φοροδιαφυγής και η πλήρης καταγραφή των συναλλαγών.

Το σύστημα φιλοξενεί ήδη 4.120.425 καταναλωτές με ενεργοποιημένο IRIS στο ebanking τους, καθώς και 571.713 επαγγελματίες. Τα σημερινά όρια συναλλαγών ορίζονται στα 500 ευρώ ημερησίως ανά πληρωτή για μεταφορές προς ιδιώτες ή επαγγελματίες, με μέγιστο όριο 1.000 ευρώ. Από τον Ιανουάριο 2026 αναμένεται αύξηση των ορίων: έως 1.000 ευρώ ημερησίως και 5.000 ευρώ μηνιαίως για ιδιώτες.

Πρόστιμα για μη συμμόρφωση

Το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει αυστηρές κυρώσεις για όσους δεν αποδέχονται πληρωμές IRIS ή δεν έχουν διασυνδέσει POS, ταμειακές μηχανές και Taxisnet:

• 10.000 ευρώ πρόστιμο για επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία,
• 20.000 ευρώ για διπλογραφικά.

Για οικισμούς έως 500 κατοίκους και νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων τα πρόστιμα μειώνονται κατά 50%, εκτός των τουριστικών περιοχών.

Για τις εταιρείες υπηρεσιών πληρωμών, τα πρόστιμα είναι ακόμη υψηλότερα:

• 200.000 ευρώ, και 300.000 ευρώ σε περίπτωση υποτροπής, για μη συμμόρφωση στη διασύνδεση με την ΑΑΔΕ.
• 100.000 ευρώ για μη αναβάθμιση τερματικών EFT/POS.
• 500 ευρώ ανά τερματικό που παραμένει μη αναβαθμισμένο.

Μεταβατική περίοδος

Παρά τον αυστηρό χαρακτήρα του νέου πλαισίου, το υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ διαβεβαιώνουν ότι θα υπάρξει μεταβατική περίοδος κατά την οποία δεν θα επιβάλλονται πρόστιμα, αλλά μόνο συστάσεις, ειδικά σε περιπτώσεις τεχνικών δυσκολιών στη λειτουργία του IRIS ή στη διασύνδεση POS–ταμειακών συστημάτων.

Με την καθολική εφαρμογή του IRIS, η κυβέρνηση επιδιώκει να κάνει το άμεσο ψηφιακό χρήμα βασικό μέσο συναλλαγής στη λιανική αγορά και να περιορίσει δραστικά τις «αφανείς» πληρωμές που διαφεύγουν φορολογικού ελέγχου.